Nazi en extreemrechts symbolen, herkomst en betekenis

De Nazi’s gebruikten diverse symbolen in hun ideologie, hier zijn symbolen uitermate geschikt voor omdat ze in één vorm een complete ideologie kunnen samenvatten en ze duidelijk maakten bij welke groep men hoorde. Ook in deze tijd worden deze symbolen nog vaak gebruikt door rechtsextremistische groeperingen en zijn er ook nieuwe symbolen die een rechtsextremistische betekenis hebben bijgekomen. Symbolen worden ook vaak gebruikt om te provoceren maar ook om bijvoorbeeld een verborgen signaal aan elkaar door te geven. Veel mensen zullen bij een bepaalde graffiti tekening niet begrijpen wat de achtergrond is maar vaal zitten hier verborgen symbolen in. Het gebruik van sommige van deze symbolen is in verschillende landen dan ook verboden en strafbaar. Aan het einde van deze pagina staat hier meer over. Een nazi is een aanhanger van het nationaalsocialisme, een ideologie waarop tussen 1933 en 1945 in Duitsland een totalitaire dictatuur gebaseerd was. Het woord 'nazi' is afkomstig van het woord Nationalsozialist en de grondlegger van het nationaalsocialisme was Adolf Hitler. Kenmerken zijn extreem nationalisme en racisme (eigen volk eerst en verheerlijking van het blanke ras), vaak zeer conservatieve opvattingen en verheerlijking van geweld en een totalitaire staat. Extreemrechtse partijen en organisaties maken ook veelvuldig gebruik van slogans, codes en symbolen. Vaak worden hiervoor oude symbolen hergebruikt zoals de runentekens. Extreemrechts is een politieke stroming die zich kenmerkt door extreem nationalisme, racisme (eigen volk eerst) met sterk autoritaire tendensen. Vaak gebruiken deze groepen ook populisme waarbij men zegt "het volk" te vertegenwoordigen in de strijd tegen "de corrupte regerende elite". Als auteur van deze pagina ben ik alleen geïnteresseerd in de betekenis en herkomst van deze symbolen en neem ik volledig afstand van elke vorm van ideologie achter deze symbolen. Vriendelijke groet, Hein Pragt.

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

American Front symbool

american front symbool Dit is het symbool van het "American Front". Deze organisatie is voor communisme in de puurste vorm maar is tevens anti-joods en gelooft in sterke scheiding van rassen. De groep staat voor sociale vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid voor de blanke Noord Amerikanen. De groep verzet zich tegen de gevestigde orde en het internationale kapitalisme.

Blanke ras symbool

blanke ras symbool Dit teken symboliseert het blanke ras, het wordt onder meer gebruikt door de , de Z-side van FC Groningen en vroeger door CP'86. Het is van oorsprong een Keltisch kruis, een teken dat nog vaak voorkomt in Ierland en gebruikt wordt als symbool van Ierland, in een religieuze of culturele, althans niet-discriminerende context. Dit kruis wordt nu veel gebruikt door extreemrechtse organisaties. Er wordt in dat geval een discriminerende en/of racistische boodschap mee uitgedragen. Dit kruis heeft geen oorsprong in het nazisme of in de Tweede Wereldoorlog en de reden waarom juist dit symbool door extreemrechts wordt gebruikt is niet helemaal duidelijk.

Getal 14 symbool

14
Het getal 14 staat voor 14 Words: "We must secure the existence of our race and the future for white children." Dit is een Amerikaanse nazileuze die populair is onder extreemrechtse aanhangers en het is een citaat van de Amerikaanse nazi David Lane, die wegens moord in de gevangenis zit. De Nederlandse vertaling is: "Wij moeten het bestaan van ons ras en de toekomst voor blanke kinderen veilig stellen."

Getal 18 symbool

18
Het getal 18 is een symbool dat staat voor Adolf Hitler, de 1 staat voor A (de 1ste letter van het alfabet) en de 8 voor de H. De cijfers van het getal 18 staan dus voor AH, de initialen van Adolf Hitler. Het is net als de cijfers van het getal 88, een van de geheime nazi symbolen.

Getal 88 als Heil Hitler symbool

88 symbool De acht staat voor de achtste letter in het alfabet en 88 staat dus voor HH, wat een afkorting is van Heil Hitler. Het getal 88 wordt vaak gezien in combinatie met een lauwerkrans op de kleding. Ook wordt het getal 88 wel gebruikt door Duitse neonazi"s omdat in Duitsland is de uitroep "Heil Hitler" verboden is. In Nederland is het cijfersymbool 88 erg populair en kent het vele verschijningsvormen, bijvoorbeeld op internet, of als groet in artikelen of berichten, gedrukt en genaaid op kledingstukken, als graffiti, als tatoeage en in bandnamen. Lees meer over de symbolische betekenis van getallen als symbool op: Betekenis getal symbolen.

Getal 132 symbool

132
Ook bij dit getal staan de cijfers voor de letter uit het alfabet, deze cijfers staan voor de letters (ACB) wat gebruikt wordt door neonazi's voor de tekst "Adolf Comes Back".

Getal 192 symbool

192
Ook bij dit getal staan de cijfers voor de letter uit het alfabet, deze cijfers staan voor de letters (AIB) wat gebruikt wordt door neonazi's voor de tekst "Adolf Is Back".

Getal 420 symbool

420
De geheime betekenis van dit getal is de geboortedag van Adolf Hitler (20 April) en Nazi aanhangers gebruiken dit getal als geheime code, vergelijkbaar met het getal 88.

Gevleugelde zandloper symbool

zandloper symbool De zandloper is het symbool van de kortstondigheid van dit leven en het onvermijdelijke naderende stervensuur. Als symbool van de dood kwam de zandloper voor het eerst voor in de late Middeleeuwen. De zandloper die voorzien is van vleugels (links de vleugel van de duif 'de dag' en rechts de vleugel van de vleermuis 'de nacht'. De betekenis van de vleugels is dat het leven vervliegt bij dag en nacht, bij goed en kwaad. De omkeerbaarheid van de zandloper wordt in de christelijke traditie gezien als het nieuwe leven na de wederopstanding.

Hakenkruis symbool

betekenis van het hakenkruis symbool Het hakenkruis (de swastika) werd gebruikt door Hitler en de nazi's en sindsdien wordt het hakenkruis in westerse landen vooral geassocieerd met het nationaalsocialisme. Maar het was al een veel ouder bestaand kruis, oorspronkelijk was het een positief symbool dat de zon en de vier richtingen aangaf. De Duitsers kozen dat kruis omdat ze dachten dat het bij de joden niet voorkwam en dus een teken zou zijn voor het heersende volk. Vandaag de dag wordt het nog steeds beschouwd als een symbool dat rechtstreeks is verbonden met het nationaalsocialistische gedachtegoed. Dit nationaalsocialistische gedachtegoed van Hitler werd gekenmerkt door een rassenleer waarin onder andere Joden, homoseksuelen, gehandicapten en zigeuners als inferieur werden gezien. Het nationaalsocialisme verbond daaraan de consequentie dat deze groepen moesten worden uitgeroeid. Het hakenkruis wordt vandaag de dag door extreemrechts gebruikt als symbool van afkeer van (etnische) minderheidsgroepen, en heeft daarmee een ruimere betekenis gekregen dan dat het had in de tijd van de Tweede Wereldoorlog.

Ku Klux Klan symbool

kkk (Ku Klux Klan) symbool De Ku Klux Klan (KKK) is een geheime organisatie uit de Verenigde Staten, die strijdt tegen minderheidsgroepen (katholieken, Joden, vreemdelingen), en het vooral heeft voorzien op mensen met een andere dan blanke huidskleur. De Ku Klux Klan is in het verleden verantwoordelijk geweest voor terreur tegen en moorden op Afro-Amerikanen en andere niet-blanken. Tevens beschouwt de organisatie Joden, homoseksuelen en mensenrechtenactivisten als hun tegenstander. De KKK is bekend vanwege de rituele kleding van de leden, de witte gewaden met masker en puntmuts. De vlag van de KKK was oorspronkelijk de vlag van de Zuidelijke Staten van Amerika tijdens de burgeroorlog en wordt ook wel de "Rebel Flag" of "Confederate Flag" genaamd. Slavernij was in de Zuidelijke Staten toegestaan tot de overwinning van de Noordelijke Staten na de burgeroorlog. De KKK zou deze vlag gebruiken om aan te geven dat zij voor de slavernij zijn. De vlag heeft hiermee onder andere een racistische betekenis gekregen.

Ku Klux Klan symbool

Ku Klux Klan symbool Dit is een van de vele symbolen van de Ku Klux Klan. Volgens de Klan staat de druppel bloed in het midden van het symbool voor het bloed van Jezus als een offer voor het blanke ras.

Man symbool voor 'de man'

symbool van de man Het is een runeteken met als betekenis de levensboom maar de andere betekenissen zijn "man", "mannelijke kracht", "nieuw leven" en "jong blijft het leven dat ter eeuwigheid voert". Het teken wordt of werd gebruikt door organisaties met een racistisch of discriminatoir oogmerk zoals de Nationalistische Alliantie, Voorpost, de Weduwe Rost van Tonningen & Het Consortium de Levensboom, het Amerikaanse Volksfront.

SA symbool

sa symbool Dit teken werd in het nationaalsocialistische Duitsland gebruikt door de Sturm Abteilung. Het wordt door aanhangers van extreemrechts gebruikt als badge. Ook wordt het logo van kleding van het merk Alpha Industries gedragen door extreemrechts, omdat het logo enigszins op het logo van de Sturm Abteilung lijkt. Het logo van Alpha Industries zit met klittenband vastgemaakt op de jas. Wanneer dat wordt losgetrokken en omgekeerd weer wordt bevestigd lijkt er EVE te staan, een lettercode die kan staan voor "Eigen Volk Eerst".

SS symbool

ss symbool Het SS-teken was in de Tweede Wereldoorlog het symbool van de SS (Schutzstaffel), een paramilitaire eenheid binnen de nazipartij van Hitler, die onder meer verantwoordelijk was voor de concentratie- en vernietigingskampen binnen het Derde Rijk. Net als het hakenkruis heeft het SS-symbool een aantal varianten, meestal ziet het er uit als een dubbele bliksemschicht en soms wordt het ook als een enkele "S" afgebeeld in plaats van een dubbele S. De SS werd in 1925 opgericht en was oorspronkelijk de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler en groeide uit tot wat de nazi's beschouwden als een elite-eenheid. Een vrij gangbare verklaring is dat het SS-teken van oorsprong een runeteken (een dubbele sigrune) was, hoewel dit door sommigen runetekens kenners ernstig in twijfel getrokken wordt.

Trifos symbool

trifos symbool De Trifos, ook wel drievoet genoemd wordt ook wel gekarakteriseerd als een hakenkruis met drie poten in plaats van vier. Het teken heeft meerdere historische betekenissen en werd al gebruikt in de Griekse oudheid. De drie poten zouden staan voor de drie dagdelen, voor de drie-eenheid "worden, zijn, vergaan", of voor het nummer 777, de hemelse tegenhanger van het getal van Satan, 666. Door de racistische organisatie Blood & Honour wordt de triskel onder andere in het logo afgebeeld. Ook de "Afrikaner Weerstand Beweging" (AWB), een organisatie van blanke extremisten in Zuid-Afrika, gebruikt de triskel als logo. De AWB spreekt zelf overigens over "The Three Sevens" en verbindt vooral een Christelijke betekenis aan dit symbool.

Odal-rune symbool

odal rune symbool Odal betekent erfgoed en staat symbool voor land en afstamming. Er worden verschillende betekenissen gekoppeld aan dit symbool, van oorsprong een runeteken. Voorbeelden daarvan zijn "bloed en bodem", "adel", "eigen bloed en eigen erf zijn de hoogste adel". De Odalrune werd in de Tweede Wereldoorlog gebruikt door de SS en de Hitlerjugend. Nu wordt de rune gebruikt in logo"s van verschillende extreemrechtse organisaties, bijvoorbeeld door het voormalige CP"86 en door de Nederlandse Volksunie. Ook hier is een noot bij te plaatsen, de betekenis van deze rune staat weliswaar voor de voorouders en voor eigendom maar staat juist voor het afscheid van oude gewoontes en tradities en voor een overgang. De nationaal socialisten hebben het runenteken dan ook op een verkeerde wijze geïnterpreteerd.

Pijlkruis symbool

pijlkruis symbool Het pijlkruis is het symbool van de Britse nazigroep League of St. George en van nazicollaborateurs in Hongarije en Roemenië.

White Power symbool

sa symbool De naam White Power-vuist geeft een vuist aan en die drukt de vermeende superioriteit van blanke mensen boven mensen met een andere huidskleur uit. Het symbool is de tegenhanger van de Black Power-vuist, het symbool van de beweging voor emancipatie van mensen van negroïde afkomst.

White power hand symbool

white power hand gebaar Het handgebaar dat gewoonlijk wordt gebruikt om OKE aan te geven, werd in 2017 gebruikt door leden van extreemrechtse en blanke superieure groepen die het symbool een nieuwe betekenis gaven in de vorm van “white power”, omdat de hand gelezen kan worden als de letter W en P. Veel Trump aanhangers gebruiken het handgebaar ook om hun tegenstanders te beschimpen. De Three Percenters is ook een rechtse anti-regeringsmilitiegroep die een bijna vergelijkbaar gebaar gebruiken waarbij de gestrekte middel-, ring- en pinkvingers het Romeinse cijfer drie moeten voorstellen.

Wolfsangel symbool

wolfsangel symbool De wolfsangel, de Nederlandse tegenhanger van het hakenkruis, ook dit teken is een runenteken. Enkele betekenissen zijn: "weerbaarheid" en "zijt bewust van het gevaar en wil het overwinnen". Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit teken in Nederland het symbool van de NSB en werd het gebruikt door de Waffen-SS. De wolfsangel werd na de Tweede Wereldoorlog gebruikt door het Aktiefront Nationaal Socialisten en het Onafhankelijk Verbond Nationaal Socialisten, beide extreemrechtse organisaties. Ook is de wolfsangel soms te zien in het logo van Blood & Honour. Door de wolfsangel wordt een nazistische gezindheid aangegeven.

Aanvulling over de runentekens

Ook de runentekens waren (net als het hakenkruis) van oorsprong geen negatieve symbolen. Deze oudgermaanse schrifttekens zijn afgeleid van mediterrane lettertekens. De naam ontstond waarschijnlijk uit het oudgermaanse woord 'runa' (geheim). Deze tekens hadden als alfabet de 'futhark' volgorde, naar de eerste zes letters. De runen hadden oorspronkelijk een magische betekenis, die nauw samenhing met de Germaanse goden. In de vroege Middeleeuwen werden ze in Scandinavië en Jutland op grotere schaal als schrifttekens gebruikt. Al in het begin van onze jaartelling werden ze als hulpmiddel bij orakels gebruikt. Het Christendom verdrong de runen langzamerhand en verbood ze tenslotte, omdat ze in verband werden gebracht met de heidense religie. Deze eeuw kenden de nationaalsocialisten de runen ook religieuze betekenissen toe, die niet echt met de historische betekenis overeenkomt. Ook na 1945 werden runen als politieke, neofascistische symbolen gebruikt, wat geheel tegen hun oorspronkelijke bedoeling indruist.

Symbolen in de Duitse concentratiekampen in WOII

Tijdens de Tweede Wereldoorlog pakten de nazi's verschillende bevolkingsgroepen op en plaatsten ze in hun concentratiekampen. Om deze snel van elkaar te kunnen onderscheiden, gebruikten ze een indeling met gekleurde symbolen die goed zichtbaar op de kleding geplaatst werd. Elke gevangene kreeg ook een identificatienummer dat duidelijk in zwart op witte stof was gezet, in kamp Auschwitz werd dit nummer ook getatoeëerd op de huid. Omdat deze symbolen gebruikt werden door de nazi"s om mensen in te delen kenmerk ik deze symbolen toch als symbolen met een negatieve betekenis. Desondanks zijn er momenteel groepen die deze symbolen als een geuzenteken zoals de roze driehoek In de jaren zeventig werd de roze driehoek gebruikt door de homobeweging zelf, van verafschuwd symbool werd het dus een soort geuzenteken.

Rode driehoek

De rode driehoek stond symbool voor politieke gevangenen, hieronder vielen onder meer communisten en andere binnenlandse tegenstanders van de nazi's, vrijmetselaars en buitenlandse politieke gevangenen en verzetsstrijders.

Roze driehoek

De roze driehoek stond symbool voor seksuele misdrijven zoals verkrachting, pedofilie en bestialiteit. Ze werd ook gegeven aan homoseksuele en biseksuele mannen.

Dit is het merkteken voor een recidiverende homoseksueel, zij die hervallen waren in hun misdaad kregen een streep boven hun driehoek, in dezelfde kleur van die driehoek.

Zwarte driehoek

De zwarte driehoek was voor 'a-sociale elementen'. Hieronder vielen werkweigeraars, dienstweigeraars, prostituees, alcoholisten en veel niet tot arbeid in staat zijnde zwakzinnigen. Zigeuners kregen aanvankelijk ook een zwarte driehoek omdat 'hun gedrag en cultuur die hen afzonderde van de maatschappij' eveneens als asociaal werd gezien. Later kregen ze een bruine driehoek. De zwarte driehoek werd verder gegeven aan lesbische vrouwen.

Groene driehoek

De groene driehoek was voor criminelen.

Blauwe driehoek

De blauwe driehoek werd gedragen door emigranten, ook buitenlanders die in Duitsland tewerkgesteld waren en hierbij niet of onvoldoende hadden meegewerkt werden met een blauwe driehoek in de kampen opgesloten.

Bruine driehoek

De bruine driehoek werd gegeven aan zigeuners, die door de nazi's net als de joden beschouwd werden als een minderwaardig ras. Aanvankelijk kregen zigeuners de zwarte driehoek, tot voor hen deze aparte categorie werd gemaakt.

Paarse driehoek

De paarse driehoek werd gedragen door Jehova's getuigen en vrije Bijbelonderzoekers. Vanaf het begin is deze kleine christelijke beweging door de Nazi"s vervolgd, omdat zij zich openlijk tegen het nationaal-socialisme verzette. De Getuigen wilden geen "Heil Hitler" zeggen omdat ze alle heil van God verwachtten. Ook weigerden ze in dienst te gaan, in de oorlogsindustrie te werken en lid te worden van de NSDAP. Door de bezetting kregen ook de Nederlandse Getuigen met vervolging te maken.

Merkteken voor iemand van joodse afkomst. Met ingang van zondag 3 mei 1942 moesten alle joden in Nederland een kenteken van geel katoen op hun kleding dragen: de zespuntige 'jodenster' (vastgenaaid, niet opgespeld). De maatregel gold voor volwassenen èn kinderen. Alleen kinderen jonger dan zes jaar mochten zonder ster. In het midden van het kenteken stond het woord 'Jood', in zwarte, pseudo-hebreeuwse letters. Het had de vorm van de Davidster.

Kokarde van rood-wit-zwart

Gevangenen waarvan men dacht dat ze een poging zouden doen om te ontsnappen, of een poging hadden gedaan om te ontsnappen, kregen een kokarde van rood wit zwart. Deze werd onder de driehoek genaaid en deze mensen werden zeer streng bewaakt door de nazi's.

Kokarde van zwart-wit-zwart

Zij die ingedeeld waren bij een strafbataljon, kregen onder hun driehoek nog een kokarde van zwart wit zwart en werden aan een strenger regime bloot gesteld.

Bronnen

Strafbaarheid van het gebruik van symbolen

Voor strafbaarheid van symbolen is nodig dat het symbool in het openbaar wordt getoond en dat dit een belediging inhoudt van een groep mensen, of aanzet tot haat tegen, discriminatie van of gewelddadig optreden tegen mensen wegens ras, godsdienst of levensovertuiging, hetero- of homoseksuele gerichtheid of lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap. Voor de strafbaarheid van een symbool is het dus nodig dat met het symbool een discriminerende of beledigende boodschap wordt uitgedragen en of dit wel of niet het geval is, zal vaak afhangen van de situatie waarin het symbool getoond wordt. Om te bepalen of een symbool een discriminerende boodschap uitdraagt, moet dus de betekenis van het symbool in combinatie met de omgeving waarin het symbool wordt getoond worden bekeken. De omgeving kan de discriminerende kracht aan een symbool geven, zo is een hakenkruis op een antieke vaas een cultureel neutraal symbool maar zal een hakenkruis afgebeeld op een T-shirt in de naziekleuren zwart, wit en rood getoond worden tijdens een extreemrechtse demonstratie of een mars, dan mag worden aangenomen dat men hier een beledigende en discriminerende boodschap wil uiten.

Relevante wetsartikelen.

Art. 137c Sr - discriminatie

1. Hij die zich in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, opzettelijk beledigend uitlaat over een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie opgelegd.

Art. 137d Sr - aanzetten tot haat, discriminatie of geweld

1. Hij die in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie opgelegd.

Art. 137e Sr - discriminerende uitlatingen of voorwerpen openbaren of verspreiden

1. Hij die, anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving:
1°. Een uitlating openbaar maakt die, naar hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden, voor een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap beledigend is, of aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap;
2°. een voorwerp waarin, naar hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden, zulk een uitlating is vervat, aan iemand, anders dan op diens verzoek, doet toekomen, dan wel verspreidt of ter openbaarmaking van die uitlating of verspreiding in voorraad heeft; wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie. 2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de vierde categorie opgelegd.

Art. 137f Sr - deelname aan, steunen van discriminatoire activiteiten

Hij die deelneemt of geldelijke of andere stoffelijke steun verleent aan activiteiten gericht op discriminatie van mensen wegens hun ras, hun godsdienst, hun levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of een geldboete van de tweede categorie.

Art 266 Sr - eenvoudige belediging

1. Elke opzettelijke belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt, hetzij in het openbaar mondeling of bij geschrift of afbeelding, hetzij iemand, in zijn tegenwoordigheid mondeling of door feitelijkheden, hetzij door een toegezonden of aangeboden geschrift of afbeelding, aangedaan, wordt, als eenvoudige belediging, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie.
2. Niet als eenvoudige belediging strafbaar zijn gedragingen die ertoe strekken een oordeel te geven over de behartiging van openbare belangen, en die er niet op zijn gericht ook in ander opzicht of zwaarder te grieven dan uit die strekking voortvloeit.

Last update: 27-08-2021


Disclaimer: Hoewel de heer Pragt de informatie beschikbaar op deze site met grote zorg samenstelt, sluit hij alle aansprakelijkheid uit. Op de artikelen van de heer Pragt rust auteursrecht, overname van tekst en afbeeldingen is uitsluitend toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming. Heinpragt.com is ingeschreven bij de KvK onder nummer: 73839426 en is gevestigd in Veenendaal.  Lees hier de privacyverklaring van deze site. Voor informatie over adverteren op deze site kunt u contact opnemen met: (heinpragt@outlook.com).