Shiv lingam of lingam-yony symbool

In de Oudindiase iconografie was de lingam een afbeelding van het mannelijk lid (fallus) in de vorm van een afgeronde zuil, als alomvattend begrip voor het scheppende oerbeginsel dat wordt belichaamd door de god Shiva. Vandaar dat men het ook Shiva lingam noemt. Het woord lingam is weer afkomstig uit het Sanskriet (linga). Vanuit de dualistische gedachte die de polariteit van de twee geslachten tot eenheid verenigt wordt de lingam bijna altijd samen met een yoni (het vrouwelijk deel) afgebeeld. Daarom spreek ik zelf ook altijd van een lingam-yoni beeldje, omdat het zowel een lingam als een yoni voorstelt. De omhoogstekende lingam staat voor het mannelijke deel dat omvat wordt door de yoni die het vrouwelijk deel voorstelt, waardoor het geheel dus de vereniging van man en vrouw symboliseert. Ik vind dit persoonlijk een heel mooi beeldje met een zeer bijzondere betekenis, daarom heb ik er ook een in de kamer staan, die ik ook met regelmaat reinig en waar ik soms bloemblaadjes op leg. Waarom ik dat doe zal ik verderop deze pagina uitleggen. Ik wens u veel leesplezier, vriendelijke groet, Hein Pragt.

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

De lingam en yoni

Zoals ik al schreef is het woord lingam afgeleid van het Sankritische woord linga, dat teken betekent. Daarnaast betekent het ook fallus, dat staat voor het mannelijke geslachtsdeel. De yoni is afgeleid van het Sanskritische woord dat geboorteplaats of baarmoeder betekent en dat verwijst naar het vrouwelijk voorplantingsorgaan of de vulva. In het Hindoeësme staat de yoni symbool voor de godin Shakti. De lingam komt zelden alleen voor maar is meestal een omhoogslaande afgeronde zuil, die staat in de "avudaiyar", de schaal die de vrouwelijk yoni voorstelt. De combinatie van de twee symbolen stelt het eeuwige proces van schepping en voortplanting voor. Ik heb zelf een zwart stenen lingam-yoni in de kamer staan van c.a. 15 cm hoog, die staat in het midden van een zeshoekige koperen schaal met lichtgroene bekleding, waar om het beeldje heen diverse mooi geslepen mineraalstenen liggen. (Deze stenen hebben ook weer allemaal hun eigen betekenis, lees hier meer over de betekenis van kristallen en edelstenen..) Aangezien ik geen Hindoe ben en ik de god Shiva niet vereer, is voor mij de betekenis van het beeldje puur de vereniging van man en vrouw en staat het symbool voor de vereniging van de mannelijke en vrouwelijke energie. Het beeldje staat symbool voor een goed liefdesleven in elk opzicht en daarom is het een mooi ritueel om het beeldje schoon te maken en van bloemblaadjes te voorzien.

Men dient de lingam-yoni goed te reinigen en dan ritueel te overgieten met water en melk. Ik overgiet het beeldje niet, maar maak het schoon met water en een doek en soms leg ik wel bloemblaadjes op de yoni schaal rond de lingam. Ik heb ooit geleerd dat het goede verzorgen en de rituelen de energie tussen man en vrouw beter laat stromen en dat het voor een beter liefdesleven kan zorgen. Daarnaast heb ik begrepen dat het ook de vruchtbaarheid zou bevorderen. Dit zou ook één van de reden zijn dat in India mensen bloemen leggen op de vaak grote lingam-yoni beelden die daar in tempels staan. De rituelen bij de Shiva lingam zijn binnen het Hindoeësme in eerste plaats de verering van de alomvattende god Shiva. Zie de afbeelding hiernaast. De lingam beeldjes worden ook regelmatig voorgesteld met een Kundalini-slang er omheen gewikkeld. Kundalini is ook een woord uit het Sanskriet dat 'de opgerolde' betekent. De slang staat voor de verbinding tussen het spirituele en de materie en zijn vergelijkbaar met de slangen rond de Hermes staf (Caduceus). In India staan er meerdere door de natuur gevormde lingams, in de Amarnathgrot in de bergen van Kasjmir bezoeken veel pelgrims nog steeds "Sjiva's lid" die bestaat uit een fallusvormige stalagmiet. Een stalagmiet is een druipsteenkegel van calciet die vanaf de grond omhoog gegroeid is.

Nog een andere vorm van de Shiva lingam

Om de naamgeving nog iets onduidelijker te maken kunt u ook diverse ovaalvormige Shiva Lingam stenen kopen. Deze stenen (de echte) komen uit de Narmada rivier hoog in het Mandhata gebergte waar ze van nature glad gepolijst zijn doordat ze duizenden jaren zijn meegevoerd door stromend water en geschuurd hebben tegen elkaar, zand en klei. Omdat het om een natuurlijke steen gaat is ook geen enkele steen hetzelfde. Ook deze stenen hebben de symboolkracht van de mannelijke energie die ook verbonden is met de vrouwelijke energie in de vorm van de rood getinte strepen. Hierin zag men de scheppingskracht van de god Shiva en daarom werden ze Shiva Lingams genoemd. Deze stenen worden vooral door de Hindoes gebruikt in offerrituelen waarbij men de steen besprenkeld met water en melk waarna er wordt gebeden. Het is een jaarlijks terugkerende ceremonie om de stenen te verzameld aan de oevers van de Narmada rivier die één van de zeven heilige bedevaartsoorden in India is. Men gelooft dat de ovale steen bescherming zal bieden tegen tegenslagen en ziekte en dat het de kracht van goedheid geeft. Deze stenen worden ook in Nederland verkocht in mineralen winkels en gebruikt als helende stenen.

Bron: Eigen kennis, Desmond Morris, Spectrum symbolengids, Veltman tekens en symbolen gids.

Boeken over de betekenis van symbolen

Dit boek is één van mijn favoriete boeken, op zijn vele reizen rond de wereld raakte Desmond Morris gefascineerd door de magische krachten die mensen aan alle mogelijke voorwerpen toekennen. Hij begon mascottes en amuletten te verzamelen en de achtergrond ervan te bestuderen. Hieruit is dit prachtige boek ontstaan.

---

Ook dit boek staat prominent in mijn boekenkaast. In deze gids vindt u de belangrijkste symbolen uit de kunst. Symbolen uit verschillende culturen worden per werelddeel besproken, of het nu gaat om symbolen uit de oudheid of uit de moderne tijd: de oorsprong, stijl en betekenis komen aan bod.

---

Op geheimzinnige wijze doken de Inka, Maya en Azteken schijnbaar uit het niets op en maakten geschiedenis, totdat ze door de veroveraars uit de 'Oude Wereld' (Europa) werden weggevaagd. Maar hun symbolen boeien ons nog steeds en vele ervan zijn intussen een deel van onze dagelijks leven geworden. In dit boek vindt u een groot aantal motieven, tekens en beelden van deze verloren gegane cultuur met hun betekenis.

---