Vertaling van meer dan 860 Latijnse spreuken en citaten.

Op deze pagina staat een alfabetisch gesorteerde lijst van meer dan 860 spreuken, citaten en uitdrukkingen in het latijn. De Latijnse taal is een oude taal die voornamelijk in het oude Rome werd gebruikt. Het Latijn verspreidde zich toen de Romeinen bijna heel Europa veroverden. Op deze pagina staat een overzicht van (nog) veel gebruikte Latijnse uitdrukkingen, citaten en spreuken met de Nederlandse vertaling. Het Latijn is nu een zogenaamde dode taal, omdat het door geen enkele bevolkingsgroep nog als moedertaal wordt gesproken met uitzondering van Vaticaanstad. Er bestaan documenten in het Latijn vanaf de 5e eeuw voor Christus, ze worden talrijk vanaf 240 voor Christus. Het Latijn werd een literaire taal in de loop van de 2e eeuw v. Christus. Tot de achttiende eeuw bleef Latijn de taal van de wetenschap en de Rooms katholieke Kerk. Tegenwoordig komt het Latijn nog voor in vele wetenschappelijke termen, in de medische wetenschap en in vele juridische termen. Binnen de Rooms-katholieke Kerk is het Latijn nog steeds de taal voor veel documenten, een liturgische taal bij veel rituelen, sacramenten en de viering van de Mis. In Nederland en Vlaanderen wordt het Latijn nog in het hoger onderwijs gebruikt (Gymnasium). Ondanks dat het Nederlands een Germaanse taal is bevat het toch veel woorden met Latijnse afkomst. Wanneer ik mijn levensmotto aangeef zeg ik "Carpe diem" en als ik een grote fout gemaakt heb zeg ik "Mea culpa" en als ik mijn lief een leuk smsje wil zenden schrijf ik "Nil nequit amor" en soms doe ik iets "Pro deo". Hiernaast staat een afbeelding van de bekende Romeinse keizer Julius Caesar die door zijn vertrouwelingen waaronder zijn eigen zoon, vermoord is. De legende is dat zijn laatste woorden "Et tu, Brute?" waren, wat Latijn is voor "Ook jij, Brutus?". Dit citaat gebruikt men nog steeds in cynische vorm als men zich verraden voelt door mensen die men vertrouwde. Tegenwoordig zijn spreuken en citaten in het Latijn ook populair als tatoeage, het is dan wel extra belangrijk om de vertaling maar ook de betekenis goed te kennen. Ik kan mensen niet genoeg op het hart drukken om niet zomaar elke vertaling als waar aan te nemen, er zijn vele vervelende voorbeelden van mensen die iets in het Latijn hebben laten tatoeëren, wat een totaal andere betekenis heeft dan men denkt, of iets dat erg "krom" Latijn is. Pas op voor de knip en plak sites, deze nemen vaak de fouten van andere sites klakkeloos over. Kijk altijd even bij meerdere bronnen en bijvoorbeeld ook even in het Engels. Hier staat een lijst van Latijnse uitspraken, spreuken en citaten met de Nederlandse vertaling of verklaring. Door middel van Ctrl F toetscombinatie kunt zoeken op deze pagina. Met vriendelijke groet, Hein Pragt

Snelmenu naar beginletter

Latijn	Nederlandse vertaling
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: A
A capite (usque) ad calcem	Van top tot teen.
A Deo rex, a rege lex	Van God de koning, van de koning de wet.
A mari usque ad mare	Van zee tot zee.
Ab imo pectore	Uit het diepst van het hart.
Ab orbe condito	Vanaf de schepping van de wereld.
Ab uno disce omnes	Leer uit één allen kennen.
Absens carens	De afwezige krijgt niets.
Absentia mentis	Afwezigheid van geest.
Absit invidia verbo	Zonder grootspraak.
Absit omen	Het voorteken zij verre.
Absque omni exceptione	Zonder enige uitzondering.
Absque ulla condicione	Zonder enige voorwaarde.
Abusus non tollit usum	Misbruik heft goed gebruik niet op.
Accidere ex una scintilla incendia passim	Uit een kleine vonk zijn vaak hele branden voortgekomen.
Accipere quam facere praestat iniuriam	Het is beter onrecht te ondergaan dan te begaan.
Acta est fabula	Het spel is afgelopen.
Actore non probante reus est absolvendus	Als de aanklager geen bewijs levert, dient de aangeklaagde vrij te worden gesproken.
Actori incumbit probatio	De bewijslast ligt bij de aanklager.
Actum ut supra (a.u.s.)	Gedaan als boven.
Ad captandum vulgus	Om het volk te winnen.
Ad impossibile nemo tenetur	Niemand wordt geacht het onmogelijke te doen.
Ad dies vitae	Voor de dagen van het leven. (levenslang)
Ad fundum	Tot op de bodem. (In een teug leegdrinken, is een studententerm)
Ad hanc vocem (a.h.v.)	Bij dit woord.
Ad hoc delegatus (a.h.d.)	Hiertoe aangewezen.
Ad hunc locum (a.h.l.)	Te dezer plaatse. (Op deze plaats.)
Aeternum vale	Vaarwel voor eeuwig.
Aliquando et insanire iucundum est	Soms is ook dwaas doen aangenaam.
Ad impossibile nemo tenetur	Tot het onmogelijke is niemand verplicht.
Ad infinitum	Tot in het oneindige.
Ad multos annos	Nog vele jaren.
Ad tempus vitae	Voor het leven.
Ad unum omnes	Tot op de laatste man.
Adhuc sub iudice lis est	Het geschil is onder de rechter, de zaak is nog niet beslist.
Adsum qui feci	Hier ben ik, ik ben de schuldige.
Adversae res admonent religionem	Tegenspoed spoort aan tot godsdienst. (Nood leert bidden.)
Aequo animo	Met gelijkmoedige geest. (Zonder van zijn stuk te raken.)
Affirmanti incumbit probatio	De bewijslast ligt bij hem die iets beweert.
Aliquando et insanire iucundum est	Het is wel eens prettig om gek te doen.
Aliquis malo fuit usus in illo	Er was tenminste nog iets goeds bij de ramp. (Een geluk bij een ongeluk.)
Alta mente repostum	Diep in de ziel bewaard.
Aliquis in omnibus, nullus in singulus	Een beetje weten van alles, maar niets geheel beheersend.
Alter ego	mijn tweede ik.
Alterius non sit, qui suus esse potest	Wie zijn eigen meester kan zijn, moet niet afhankelijk zijn van een ander.
Altum silentium	Diep stilzwijgen.
Amantes amentes	Verliefden zijn verdwaasden.
Amicis inimicis promptus	Voor vriend en vijand paraat.
Amicitiae causa	Omwille van de vriendschap.
Amicorum esse communia omnia	Onder vrienden is alles gemeenschappelijk.
Amicus certus in re incerta cernitur	Een echte vriend wordt in onzekere tijden opgemerkt.
Animum debes mutare, non caelum	U moet de instelling van uw geest veranderen, niet van problemen weglopen.
Amor omnia vincit	Liefde overwint alles.
Amor tussisque non celantur	Liefde en hoest blijven niet verborgen.
Animo deliberato	Met voorbedachten rade.
Anguis (latet) in herba	Er schuilt een adder onder het gras.
Anno aetatis suae	In het jaar van zijn leven. (Op de leeftijd van.)
Anno Domini	In het jaar des Heren. (Jaartal vanaf de geboorte van Christus.
Anno mundi	In het jaar van de wereld.
Ante omnia	Voor alles. (De eerste keer.)
Ardua per praeceps gloria vadit iter	De roem schrijdt moeizaam langs een steile weg omhoog.
Armis potentius aequum	Het recht is sterker dan wapens.
Arrectis auribus	Met gespitste oren.
Ars amandi	Liefdeskunst.
Ars gratia artis	Kunst om de kunst.
Auctor opus laudat	De maker looft het werk.
Audaces fortuna iuvat	Het geluk is met hen die durven.
Audendo magnus tegitur timor	Onder een vertoon van durf gaat grote angst schuil.
Audi, vide, tace, si vis vivere in pace	Hoor, zie en zwijg, als je in vrede wilt leven.
Audiatur et altera pars	Ook de tegenpartij worde gehoord.
Aurea mediocritas	Gulden middelmaat.
Aures habent et non audient	Zij hebben oren, doch horen niet.
Aut vincere, aut mori	Of overwinnen of sterven.
Auxiliante Deo	Met Gods hulp.
Avarus nisi cum moritur, nil recte facit	Het enige goede dat een vrek doet, is doodgaan.
Ave atque vale	Gegroet en vaarwel.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: B
Barba non facit philosophum	Een baard maakt nog lang geen filosoof.
Barbarus hic ego sum, qui non intellegor ulli	Ik ben hier een barbaar, omdat ik door niemand begrepen word.
Beata Maria Virgo	De heilige maagd Maria.
Beatae memoriae	Zaliger gedachtenis.
Beati pauperes spiritu	Zalig zijn de armen van geest.
Beatius est magis dare quam accipere	Het is zaliger te geven dan te ontvangen.
Beatus ille, qui procul negotiis	Gelukkig is hij, die zich verre van zaken houdt.
Bellum est sua vitia nosse	Het is mooi je eigen fouten te kennen.
Bene ferre magnam disce fortunam	Leer goed omgaan met gtoot geluk.
Benedicamus Domino	Laten wij de Heer zegenen.
Benedictus, qui venit in nomine Domini	Gezegend hij die komt in de naam des Heren.
Beneficio deorum	Dank zij de goden.
Beneficium accipere libertatem est vendere	Een gunst aannemen, is vrijheid verkopen.
Benevole lector	Welwillende lezer.
Bis vincit qui se vincit	Wie zichzelf overwint, heeft een dubbele overwinning behaald.
Bona fide	Te goeder trouw.
Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere	Een goede herder scheert zijn schapen, maar trekt hen niet het vel over de oren.
Brevis esse laboro, obscurus fio	Als ik probeer kort te zijn, word ik onduidelijk.
Brevis nobis a natura vita data est	Slechts een kort leven is ons van nature gegeven.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: C
Cadit quaestio	De kwestie vervalt bij dezen. (Geen verdere discussie mogelijk.)
Caeli enarrant gloriam Dei	De hemelen vertellen de roemrijke daden van God.
Caelum et terras miscere	Hemel en aarde bewegen.
Canere surdo	Zingen voor een dove.
Canis timidus vehementius latrat quam mordet	Een angstige hond blaft meer dan hij bijt. (Blaffende honden bijten niet.)
Censor morum	Een zedenmeester.
Captatio benevolentiae	Beroep doen op welwillendheid.
Carpe diem	Pluk de dag.
Carpe noctem	Benut de nacht.
Carpent tua poma nepotes	De nakomelingen zullen je vruchten plukken.
Casus pro animo	Een vriendendienst.
Certo certius	Zekerder dan zeker.
Certa amittimus, dum incerta petimus	We verliezen het zekere, zolang we naar het onzekere streven.
Cessante causa cessat effectus	Als de oorzaak ophoudt, houdt ook het gevolg op.
Circulus vitiosus	Vicieuze cirkel.
Cito arescit lacrima, praesertim in alienis malis	Een traan droogt snel, vooral bij andermans ongeluk.
Cogitationis poenam nemo patitur	Niemand ondergaat straf voor gedachten. (Gedachten zijn vrij.)
Cogito ergo sum	Ik denk dus ik besta.
Contra vim mortis non est medicamen in hortis	Tegen de kracht van de dood is er geen kruid gewassen.
Conanti dabitur	Aan hem die waagt, zal gegeven worden.
Conclamatum est	Alles is voorbij.
Concordia res parvae crescunt	Door eendracht worden kleine dingen groot.
Concordia parvae res crescunt, discordia maximae dilabuntur	De kleinen groeien door eendracht, ook de grootsten gaan ten onder door tweedracht.
Confide recte agens	Heb vertrouwen als je meent juist te handelen.
Conscia mens recti famae mendacia risit	Wie zich van zijn eerlijkheid bewust is, lacht om de leugens van het gerucht.
Consensu omnium	Met algemene stemmen aangenomen.
Consilio manuque	Met beleid en handwerk.
Conscius ipse sibi de se putat omnia dici	Een schuldbewuste denkt dat alles wat gezegd wordt, over hem gaat.
Contra principia negantem disputari non potest	Men kan niet redeneren met iemand die beginselen ontkent.
Compesce mentem	Bedwing je drift.
Compos mentis	In het volle bezit van zijn verstand.
Coniunctis viribus	Met vereende krachten.
Constantia et labore	Door volharding en inspanning.
Cornix cornici numquam oculos effodit	De ene kraai pikt de andere de ogen niet uit. (Slechte mensen sparen elkaar.)
Crescit scribendo scribendi studium	Met het schrijven groeit de schrijflust.
Crescit sub pondere virtus	De deugd groeit door de verdrukking.
Crescite et multiplicamini	Zijt vruchtbaar en vermenigvuldigt.
Crescunt anni, decrescunt vires	De jaren nemen toe, de krachten nemen af.
Crimine ab uno disce omnes	Naar die misdaad van een van hen, kan je hen allen beoordelen.
Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare	Iedereen kan zich vergissen, maar alleen een dwaas blijft in zijn dwaling volharden.
Culpam poena premit comes	Straf volgt schuld als haar metgezel.
Cum finis est licitus, etiam media sunt licita	Als het doel geoorloofd is, zijn ook de middelen geoorloofd.
Cum grano salis	Met een korreltje zout.
Cum laude	Met onderscheiding.
Cum omnibus bonis quiescat (C.O.B.Q.)	Moge hij rusten met alle goede zielen.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: D
Dabit deus his quoque finem	De godheid zal hieraan ook een einde maken.
Da mihi factum, dabo tibi ius	Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht.
Damnant quod non intellegunt	Ze veroordelen wat ze niet begrijpen.
De fructu arbor cognoscitur	Aan de vruchten kent men de boom.
De fumo ad flammam	Van de rook in het vuur. (Van de regen in de drup.)
De gustibus et coloribus non est disputandum	Over smaken en kleuren valt niet te twisten.
De gustibus non est disputandum	Over smaak valt niet te twisten.
De minima magnus scintilla nascitur ignis	Van een kleine vonk komt een groot vuur.
De mortuis nil nisi bene	Over de doden niets dan goed.
Debitum naturae	De schuld van de natuur.
Decet verecundum esse adolescentem	Een jongeling hoort bescheiden te zijn.
Dei gratia	Door Gods genade.
Deliberando saepe perit occasio	Doordat men te lang beraadslaagt, gaat vaak een goede kans verloren.
Decessit sine prole (d.s.p.)	Gestorven zonder nakomelingen.
Deliberandum est saepe, statuendum est semel	Men moet vaak overleggen, maar slechts eenmaal beslissen.
Dente lupus, cornu taurus petit	Een wolf valt aan met zijn tanden, een stier met zijn horens.
Deo gratias	God zij dank.
Deo volente	Als god het wil.
Dictum (ac) factum reddidi	Het is kant en klaar.
Dictum factum	Zo gezegd, zo gedaan.
Dictum sapienti sat est	Voor een goed verstaander is dit woord genoeg.
Difficilia quae pulchra	Schoon is wat moeilijk (te bereiken) is.
Dii te ament	Mogen de goden met u zijn.
Dimidium facti qui coepit habet	Goed begonnen is half gewonnen.
Discendo discimus	Al lerende leren wij.
Disciplina vitae scipio	Onderwijs is een staf voor het leven.
Discipulus est prioris posterior dies	De volgende dag is de leerling van de voorafgaande.
Divide et impera	Verdeel en heers.
Divide ut regnes	Verdeel om te regeren.
Do ut des	Ik geef, opdat jij geve.
Docendo discimus	Door te onderwijzen leren we zelf.
Dominus tecum	De Heer zij met u.
Dominus vobiscum	De Heer zij met u.
Dona nobis pacem	Geef ons de vrede.
Dosis facit remedium sive venenum	De dosis maakt het geneesmiddel of het vergif.
Duabus sedere sellis	Op twee stoelen zitten.
Duce non erramus Olympio	Wij dwalen niet als de goden ons leiden.
Duce tempus eget	De tijd eist een leider.
Dulce est desipere in loco	Het is prettig zo nu en dan uitgelaten te zijn.
Dulcia non meruit qui non gustavit amara	Wie het bittere niet geproefd heeft, verdient het zoete niet.
Dum vivimus, vivamus	Laten we van het leven genieten, zolang als we leven.
Duo cum faciunt idem, non est idem	Als twee hetzelfde doen, is het nog niet hetzelfde.
Duobus litigantibus tertius gaudet	Als twee strijden, verheugt een derde zich.
Dura lex, sed lex	De wet is hard, maar is nu eenmaal wet.
Durante causa durat effectus	Zolang de oorzaak duurt, duurt ook de werking.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: E
Ecce homo	Zie de mens.
Ecce signum	Zie het teken. (Hier is het bewijs.)
Epistula non erubescit	Een brief bloost niet.
Eppur si muove	En toch beweegt ze. (de aarde om de zon)
Equis viris	Met ruiterij en voetvolk. (Met man en macht.)
Eripiendo Victoriae Prosum	Helpende dien ik de overwinning.
Errare humanum est	Vergissen is menselijk.
Est modus in rebus, sunt certi denique fines	Er is in alles een maat, er zijn tenslotte zekere grenzen.
Esto perpetua	Zij moet blijvend zijn. (Moge zij eeuwig leven.)
Etiam capillus unus habet umbram	Zelfs een enkele haar heeft een schaduw.
Etiam celeritas in desiderio mora est	Bij vurig verlangen zorgt zelfs snelheid voor oponthoud.
Ex avaritia omnia scelera ac maleficia gignuntur	Uit hebzucht ontstaan allerlei misdaden.
Ex officio	Ambtshalve.
Ex parvis saepe magnarum momenta rerum pendent	Kleine oorzaken hebben dikwijls grote gevolgen.
Ex ungue leonem	Aan de klauw herkent men de leeuw.
Ex unitate vires	Krachten uit eenheid; eendracht maakt macht.
Excelsior	Hoger.
Exceptis excipiendis	Alle uitzonderingen buiten beschouwing laten.
Exitus in dubio est	De uitslag is twijfelachtig.
Experientia docet	Ondervinding leert.
Experientia docet stultos	Door ervaring worden (zelfs) dwazen wijs.
Experientia optima rerum magistra	Ondervinding is de beste leermeesteres.
Experto credite	Geloof hem die het ondervonden heeft.
Expertus dico	Ik spreek uit eigen ervaring.
Expertus dico, nemo est in amore fidelis	Ik spreek uit ervaring, in de liefde is niemand betrouwbaar.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: F
Faber quisque fortunae suae	Ieder is de smid van zijn eigen geluk.
Facilis descensus Averno	Het afdalen naar de onderwereld is gemakkelijk.
Facta, non verba	Geen woorden, maar daden.
Factum fieri_infectum non potest	Wat gedaan is, kan niet ongedaan worden gemaakt.
Fama nihil est celerius	Niets is sneller dan roddel.
Fas est et ab hoste doceri	Het is geoorloofd ook van vijanden te leren.
Fata obstant	Het noodlot staat in de weg.
Fata viam invenient	Het noodlot vindt zijn weg. (Wat bestemd is moet gebeuren.)
Fatetur facinus, quisquis iudicium fugit	Wie zich aan het gerechtelijk onderzoek onttrekt, bekent zijn daad.
Felicitas multos habet amicos	Geluk telt veel vrienden.
Felix qui potuit rerum cognoscere causas	Gelukkig hij die de oorzaak van de dingen dezer wereld heeft kunnen leren inzien.
Felix meritis	Gelukkig door verdiensten.
Fere libenter homines id quod volunt credunt	De mensen geloven graag wat ze willen.
Fiat lux	Er zij licht.
Fiat voluntas tua	Uw wil geschiede.
Finis adest rerum	Het einde is nabij.
Finis coronat opus	Het einde kroont het werk. (Eind goed, al goed.)
Formosa virgo dotis dimidium	Een mooi meisje is de halve bruidsschat.
Fortis et liber	Sterk en vrij.
Fronti nulla fides	Op het uiterlijk kan men niet afgaan.
Frustra laborat, qui omnibus placere studet	Die allen tracht te behagen doet tevergeefse moeite.
Fundere aquas in mare	Water naar de zee dragen.
Fur, cave	Dief, pas op.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: G
Gallus in suo sterquilino plurimum potest	Elke haan is baas op zijn eigen mesthoop. (Iedereen is de baas in zijn eigen huis.)
Gaudeamus igitur, iuvenus dum sumus	Laat ons dan vrolijk wezen, zolang we jong zijn.
Gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae voluntatis	Glorie aan God in den hoge en vrede op aarde voor de mensen van goede wil.
Gloria in Excelsis Deo	Eer aan God in den hoge.
Gloria non est meum	Niet in mijzelf roem ik.
Gloria Patri, et Filio et Spiritui Sancto	Eer aan de Vader, en de Zoon en de Heilige Geest.
Gloria sine labore nulla	Zonder arbeid geen eer.
Gratia gratiam parit	Gunst baart gunst (De ene dienst is de andere waard)
Graviora quaedam sunt remedia periculis	Sommige middelen zijn erger dan de kwaal.
Gutta cavat lapidem, non vi, sed saepe cadendo	De druppel holt de steen uit, niet door geweld, maar door dikwijls te vallen.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: H
Habent sua fata libelli	Boeken hebben hun eigenaardige lotgevallen.
Habes confitentem reum	Ge hebt een aangeklaagde die schuld bekent.
Habet suum venenum blanda oratio	Lieve woordjes hebben hun eigen toverkracht.
Haec hactenus	Genoeg hierover.
Haec libertatis ergo	Deze ter wille van de vrijheid.
Heredis fletus sub persona risus est	Het wenen van de erfgenaam is onder het masker een lachen.
Heu me miserum!	Ach, ik ongelukkige!
Hic et nunc	Hier en nu.
Hic et ubique	Hier en overal.
Hic finis fandi	Dit was het einde van zijn woorden.
Hic iacet... (H.J.)	Hier ligt...
Hic iacet sepultus. (H.I.S.)	Hier ligt begraven.
Hic requiescit in pace (H.R.I.P.)	Hier rust in vrede.
Hic situs (h.s.)	Hier ligt begraven.
Hic spinas colligit, ille rosas	De een verzamelt doornen, de ander rozen.
Hoc loco sepultus est (H.L.S.E.)	Op deze plaats ligt begraven.
Hoc volo, sic iubeo	Dit is mijn wil, zo beveel ik het.
Homines dum docent discunt	De mensen leren door te onderwijzen.
Homo antiqua virtute ac fide	Een man van ouderwetse deugd en trouw.
Homo doctus in se semper divitias habet	Een geleerd man heeft altijd rijkdom in zich.
Homo proponit, sed Deus disponit	De mens wikt, maar God beschikt.
Homo sum, humani nil a me alienum puto	Ik ben een mens en niets menselijks is mij vreemd.
Honesta mors turpi vita potior	Een eervolle dood is te verkiezen boven een smadelijk leven.
Honesta quaedam scelera successus facit	Het succes maakt sommige misdaden eervol.
Honestum non est semper quod licet	Wat vrijstaat is nog niet altijd eervol.
Honor est praemium virtutis	Eer is de beloning voor moed.
Hora est	Het is tijd.
Hora locoque consuetis (H.L.Q.C.)	Op dezelfde tijd en plaats.
Hora ruit, tempus fluit	Het uur snelt voort, de tijd vergaat.
Humani generis decus	Een sieraad voor het menselijk geslacht. (grafopschrift)
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: I
Id est	Dat is. (Dat wil zeggen)
Idem atque unus	Een en dezelfde.
Idem velle atque idem nolle, ea demum firma amicitia est	Hetzelfde willen en hetzelfde niet willen, dat is pas vaste vriendschap.
Iesus Hominum Salvator (I.H.S.)	Jezus Verlosser der mensheid.
Ieiunus raro stomachus vulgaria temnit	Een hongerige maag misprijst zelden gewone kost.
Ignaris omnibus	Zonder dat iemand het weet.
Ignoratio iuris excusat neminem	Onbekendheid met het recht is voor niemand een excuus.
Ignorante portam, non ventus suus	Als je niet weet (nietwetende) naar welke haven je wilt, is geen enkele wind gunstig.
Ignoscito saepe alteri, numquam tibi.	Vergeef vaak een ander, nooit jezelf.
Illotis manibus	Met ongewassen handen. (onvoorbereid zijn)
Imago animi sermo est	De manier van spreken is een evenbeeld van de ziel; de taal is de spiegel van de ziel.
Imago animi sermo est: qualis est vir, talis oratio	De taal is de spiegel van de ziel.
Imago animi sermo est: qualis vita, talis oratio	De taal is de spiegel van de ziel.
Imago est animi vultus	Het gezicht is een evenbeeld van de ziel.
Immortale odium et nunquam sanabile vulnus	Een onsterfelijke haat en nooit te genezen wonde.
Imperare sibi maximum imperium est	Zichzelf te beheersen is de grootste heerschappij.
Imperat aut servit collecta pecunia cuique	Het vergaarde geld beheerst of dient zijn meester.
Imperare sibi maximum imperium est	Zichzelf beheersen is de hoogste vorm van heersen.
Impossibilium nulla obligatio est	Niemand is gehouden tot het onmogelijke. Rechtsregel.
In aeternum	Voor eeuwig.
In dubio	Twijfelen.
In dubio pro reo	Twijfel komt de verdachte ten goede.
In dulci iubilo	In zoete vreugde.
In extenso	Uitvoerig.
In facto	Inderdaad, werkelijk.
In favorem	Ten gunste van.
In fidem	Ter bevestiging, ten waarborg.
In fine	Aan het einde.
In flagranti	Op heterdaad.
In hoc casu	In dit geval.
In honorem	Ter ere.
In ipso termino	Op de vastgestelde dag.
In limine	Op de drempel.
In medio virtus	De deugd ligt in het midden.
In memoriam	Ter herinnering.
In optima forma	In optimale conditie.
In perpetuum	Voor eeuwig.
In spe	In de toekomst.
Imperitia culpae adnumeratur	Onbekwaamheid wordt aangerekend als schuld.
In vino veritas	In wijn zit waarheid. (of) Wanneer de wijn is in de man is de wijsheid in de kan.
Integer vitae scelerisque purus	Van onbesproken levenswandel en vrij van schuld.
Inter amicos	Onder vrienden.
Inter arma silent leges	Onder het wapengeweld zwijgen de wetten.
Ipso facto	Door het feit zelf.
Ipso iure	Rechtens, van rechtswege; door het recht zelf.
Ira furor brevis est	Toorn is een korte razernij.
Is fecit cui prodest	Hij die er baat bij heeft, heeft het gedaan.
Ita est	Zo is het, zo staat er.
Ita lex scripta est	Zo staat het in de wet geschreven.
Ite et docete	Gaat heen en onderwijst.
Iucundi acti labores	Gedane arbeid is aangenaam
Iudis res pro veritate accipur	Een gewezen vonnis wordt als waarheid aangenomen.
Ius ac fas omne delere	Alle rechten met voeten treden.
Ius curia novit	De rechter kent het recht.
Ius suum cuique	Ieder zijn recht.
Iustitia, pietas, fides	Rechtvaardigheid, vaderlandsliefde, vertrouwen.
Iusto tempore	Te gelegener tijd.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: J
Jure uxoris	Het recht van de echtgenote.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: K
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: L
Labor improbus omnia vincit	Onverdroten arbeid overwint ales.
Labor omnia vincit	Arbeid komt alle dingen te boven.
Lactura Paucorum Serva Multos	Enkelen opofferen om vele te sparen.
Laedere facile, mederi difficile	Kwetsen is gemakkelijk, een wonde genezen is moeilijk.
Laetum celebremus honorem	Deze blijde verheffing zullen wij feestelijk vieren.
Latet anguis in herba	Er schuilt een addertje onder het gras.
Latinum non facit advocatum sed ornat	Het Latijn maakt de advocaat niet, maar siert hem.
Laus stultitiae	Lof der zotheid.
Laus tibi, Christe	Lof zij U, Christus.
Lavabo in innocentia manus meas	Ik was mijn handen in onschuld.
Lectori salutem	Heil den lezer.
Legium Magister (LM)	Meester in de rechten.
Lex est recti praeceptio pravique depulsio	Een wet bestaat uit het voorschrijven van het goede en het afwijzen van het kwade.
Lex imperfecta	Rechtsregel zonder sanctie.
Lex posterior derogat legi priori	De latere wet ontkracht de eerdere wet.
Licentia poetica	Dichterlijke vrijheid.
Licet esse beatus	Het is geoorloofd gelukkig te zijn.
Linea recta	In rechte lijn.
Litera scripta manet	Wat geschreven is blijft.
Lucrum sine damno alterius fieri non potest	Het is onmogelijk winst te behalen zonder een ander schade toe te brengen.
Luctor et Emergo	ik worstel en kom boven.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: M
Magister iuris	Meester in de rechten.
Magna cum laude	Met grote onderscheiding.
Magna petis	Je vraagt een grote gunst.
Magni nominis umbra	De schaduw van een grote naam.
Mala fide	Te kwader trouw.
Maiori cede	Wijk voor je meerdere.
Mala mens, malus animus	Slechte geest, slechte ziel. (Wie slecht is, handelt ook slecht.)
Malo accepto stultus sapit	Een dwaas wordt door schade en schande wijs.
Malum est consilium, quod mutari non potest	Slecht is het plan dat niet gewijzigd kan worden.
Malum malo proximum	De ene ramp komt vlak na de andere. (Een ongeluk komt zelden alleen.)
Malum nullum est sine aliquo bono	Er is geen kwaad of er is enig goed bij. (Een geluk bij een ongeluk.)
Manet post funera virtus	Deugd blijft ook na de dood voortleven.
Manibus pedibusque	Met handen en voeten.
Manu armata	Gewapenderhand.
Manu militari	Met geweld.
Manu propria	Eigenhandig.
Manus manum lavat	De ene hand wast de andere.
Maria omnia caelo miscere	Hemel en aarde bewegen.
Matura, dum libido manet	Haast je, zolang de hartstocht nog bestaat. (Men moet het ijzer smeden als het heet is.)
Maxima debetur puero reverentia	De meeste eerbied is men aan een kind verschuldigd.
Maxima est vis vetustatis et consuetudinis	Zeer groot is de macht van routine en gewoonte.
Mea culpa	(door) Mijn schuld.
Mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa	Door mijn schuld, door mijn schuld, door mijn grote schuld.
Medio flumine quaerere aquam	Midden in de rivier naar water zoeken. (Door de bomen het bos niet meer zien.)
Mens sana in corpore sano	Een gezonde geest in een gezond lichaam.
Medius fidius	Zo waarlijk helpe mij de god der Trouw.
Mel in ore, fel in corde	Honing in de mond, gal in het hart.
Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem revertis	Bedenk, mens, dat ge stof zijt en tot stof zult wederkeren.
Memento mori	Gedenk te sterven.
Mens sana in corpore sano	Een gezonde geest in een gezond lichaam.
Mihi cura futuri	De toekomst gaat mij ter harte.
Mirabile dictu	Wonderlijk om te zeggen.
Mirabile visu	Wonderlijk om te zien.
Mirum in modum	Op een wonderlijke wijze.
Miscere utile dulci	Het nuttige met het aangename vereningen.
Montes auri polliceri	Gouden bergen beloven.
Mors certa, hora incerta	De dood staat vast, zijn uur niet.
Mors porta vitae	De dood is de poort van het leven.
Mortem effugere nemo potest	Niemand kan zijn dood ontlopen.
Multis undique periculis cincti sumus	De gevaren omringen ons van alle kanten.
Mundus vult decipi, ergo decipiatur	De wereld wil bedrogen worden, laat haar dan bedrogen worden.
Mutua fides	Wederzijdse trouw. (Op ruil gegeven.)
Multa petentibus desunt multa	Aan hen die veel wensen, ontbreekt veel.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: N
Nam et ipsa scientia potestas est	Kennis op zichzelf is immers macht.
Narratio argentea, silentium vero aureum est	Spreken is zilver, maar zwijgen is goud.
Natura artis magistra	De natuur is de leermeesteres der kunsten.
Navigare necesse est (vivere non est necesse)	Varen is noodzakelijk (het is niet nodig om te leven).
Ne bis in idem	Geen tweede maal een proces over dezelfde zaak.
Ne quid nimis	Niets te zeer; nooit overdrijven. (Alles met mate.)
Nec dominus, nec servus	Meester noch knecht.
Necessitate coactus	Door noodzaak gedwongen.
Necessitas frangit legem	Nood breekt wet.
Nemo in amore videt	In de liefde ziet niemand. (Liefde maakt blind.)
Nemo iudex idoneus in propria causa	Niemand is als rechter geschikt in eigen zaak.
Nemo me impune lacessit	Niemand tergt mij zonder gevaar.
Nemo mortalium omnibus horis sapit	Geen sterveling is te allen tijde wijs.
Nemo plus transferre potest quam ipse habet	Niemand kan meer (recht) overdragen dan hij zelf heeft.
Nemo repente fit summus	Niemand wordt ineens de eerste. (Men klimt slechts geleidelijk op.)
Nemo repente fuit turpissimus	Niemand is zomaar ineens slecht geworden.
Nemo sine cruce	Niemand is zonder kruis. (Ieder huisje heeft zijn kruisje.)
Nescis quid vesper vehat	Je weet niet wat de avond brengt.
Ni (si) fallor	Als ik me niet vergis.
Nihil ad rem	Dit doet niets ter zake.
Nihil ad rem	Het doet niets ter zake.
Nihil agere delectat	Het is plezierig niets te doen.
Nihil desperandum	Er moet niet worden gewanhoopt.
Nihil est ab omni parte beatum	Niets is in elk opzicht heerlijk.
Nihil est incertius vulgo	Niets is wispelturiger dan het grote publiek.
Nihil obstat	Er staat niets in de weg.
Nihil semper floret	Niets bloeit eeuwig.
Nihil sine causa	Niets (is) zonder oorzaak.
Nil desperandum	Laat de moed niet zakken.
Nil homini certum est	Niets is voor een mens zeker.
Nil mortalibus arduum est	Niets is voor stervelingen moeilijk.
Nil nequit amor	Liefde kan alles.
Nil novi sub sole	Er is niets nieuws onder de zon.
Nil volentibus arduum	Niets is onmogelijk voor hen die willen.
Nisi fallor	Als ik me niet vergis.
Nosce te ipsum	Ken jezelf.
Nimia familiaritas parit contemptum	Overdreven gemeenzaamheid leidt tot verachting.
Non decet	Het is niet passend.
Non expedit	Het is niet raadzaam.
Non numeranda sed ponderanda sunt argumenta	Argumenten moeten niet geteld maar gewogen worden.
Non omnes qui habent citharam sunt citharoedi	Niet iedereen die een gitaar heeft is een gitarist.
Non possumus non loqui	Wij mogen niet meer zwijgen.
Non quaerit aeger medicum eloquentem	Een zieke vraagt niet om een welsprekende arts.
Non quia difficilia sunt non audemus, sed quia non audemus difficilia sunt	Het is niet zo dat de dingen moeilijk zijn omdat we ze niet wagen, maar omdat we ze niet wagen zijn ze moeilijk.
Non semper ea sunt, quae videntur	De dingen zijn niet altijd zoals ze schijnen te zijn.
Non, si male nunc, et olim sic erit	Als het nu slecht gaat, hoeft het in de toekomst nog niet zo te gaan.
Non solus	Niet eenzaam.
Non sum qualis eram	Ik ben niet zoals ik was.
Nosce te ipsum	Leer jezelf kennen; ken uzelf.
Nota bene (N.B.)	Let wel.
Notetur nomen	Let op de naam.
Novus ordo seclorum	Een nieuwe rij van eeuwen. (Een nieuw tijdperk.)
Nuda veritas	De naakte waarheid.
Nulla aetas ad discendum sera	Men is nooit te oud om te leren.
Nulla calamitas sola	Een ongeluk komt zelden alleen.
Nulla ratione	Op generlei wijze.
Nulla regula sine exceptione	Geen regel zonder uitzondering.
Nulla tenaci invia est via	Voor de volhouder is geen weg onbegaanbaar.
Nullis amor est medicabilis herbis	Tegen de liefde is geen kruid gewassen.
Nunc aut nunquam	Nu of nooit.
Nuptias non concubitus, sed concensus facit	Niet de bijslaap, maar de overeenstemming brengt het huwelijk tot stand.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: O
O fallacem hominum spem fragilemque fortunam	Ach, hoe bedrieglijk is toch de hoop der mensen en hoe broos is hun lot!
Obiter dictum	Terloops gezegd.
Obsequium amicos, veritas odium parit	Met meegaandheid maak je vrienden, met waarheid haat.
Occasio furem facit	De gelegenheid maakt de dief.
Omen accipio	Ik aanvaard dit als een goed voorteken.
Omissis iocis	Zonder grapjes. (Alle gekheid op een stokje)
Omne principium difficile	Alle begin is moeilijk.
Omnia cadunt	Alles vergaat.
Omnia fausta	Alles goeds.
Omnia mors aequat	De dood maakt iedereen gelijk.
Omnia mutantur, nos et mutamur in illis	Alles verandert en wij veranderen mee.
Omnia mutantur, nihil interit	Alles verandert, niets gaat ten onder.
Omnia vincit amor, et nos cedamus amori	Liefde overwint alles, laten wij ons ook overgeven aan de liefde.
Omnis amans amens	Iedere minnaar is een dwaas.
Omnis homo mendax	Ieder mens is leugenachtig.
Omnium consensu	Met aller instemming.
Operae pretium (est)	Het is de moeite waard.
Ora et labora	Bid en werk.
Ora pro nobis (O.P.N.)	Bid voor ons.
Otium cum dignitate	Rust met waardigheid.
Ovem lupo committere	Een schaap aan een wolf toevertrouwen.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: P
Pace et Justitia	Door vrede en gerechtigheid.
Pacta (sunt) servanda	Overeenkomsten moeten nagekomen worden.
Panem et cercenses.	Brood en spelen.
Par bene comparatum.	Een goed bij elkaar passend paar.
Parta tueri.	Wat men bezit, weten te behouden. (Ovidius)
Pater patriae	Vader des vaderlands.
Patria est, ubicumque est bene.	Het vaderland is daar waar het goed is.
Paulo maiora canamus	Laat ons nu ietwat meer verheven zaken bezingen.
Pauper ubique iacet	De arme is nergens in tel.
Pax Domini sit semper vobiscum	De vrede des Heren zij altijd met u.
Pax et iustitia	Vrede en gerechtigheid.
Pax huic domui et omnibus habitantibus in ea	Vrede voor dit huis en al zijn bewoners.
Pax intrantibus, salus transeuntibus	Vrede voor wie binnentreden, heil voor wie voorbijgaan.
Pax optima rerum	Vrede (is) het beste der dingen.
Pax tecum	Vrede zij met u; vrede voor jou.
Pax vobiscum	Vrede zij met u; vrede voor jullie.
Pectus est quod disertos facit	Het is het hart dat welsprekend maakt.
Pecunia causa	Ter wille van het geld.
Pecunia non olet	Geld stinkt niet.
Per risum multum debes cognoscere stultum	Aan zijn vele lachen kan men de dwaas herkennen.
Per varios usus artem experientia fecit	Door afwisselende ervaringen heeft oefening kunst gebaard.
Periculum in mora (P.I.M.)	Er is gevaar bij uitstel.
Perfer et obdura	Verdraag en volhard.
Periculum in mora	Er zit gevaar in uitstel.
Perpetuum mobile	Voortdurend bewegend.
Piscem natare doces	Je leert een vis zwemmen. (Je leert iemand iets dat hij al kent.)
Plus vident oculi quam oculus	Ogen zien meer dan één oog; twee ogen zien meer dan één.
Post tenebras lux	Na duisternis komt licht.
Poeta nascitur, non fit	Een dichter wordt geboren, niet gemaakt.
Poeta nascitur, orator fit	Een dichter wordt geboren, een redenaar gemaakt.
Pons asinorum	Ezelsbruggetje.
Post bellum auxilium	Hulp na de oorlog; mosterd na de maaltijd.
Post factum nullum consilium	Na de daad helpt geen beraad.
Post nubila lux	Na de nevelen het licht (na regen komt zonneschijn).
Post nubila Phoebus	Na wolken komt zonneschijn (na regen komt zonneschijn.)
Potior est, qui prior est	Wie het eerst komt, wie het eerst maalt.
Potius amicum quam dictum perdere	Beter een vriend dan een geestigheid verliezen.
Potius sero quam numquam	Liever laat dan nooit.
Praevalent illicita	Dingen die niet geoorloofd zijn hebben meer bekoring.
Pretium laborum non ville	Geen geringe beloning van onze daden.
Principia non homines	Beginselen, geen mensen (moet je bestrijden).
Privata domus valet aurum	Eigen huis is goud waard. (Eigen haard is goud waard.)
Pro deo	Om Gods wil. (gratis)
Pro forma	Om aan de vorm te voldoen; voor de vorm.
Pro patria pugno (P.P.P.)	Voor het vaderland strijd ik.
Pro rege	In dienst van de koning.
Procul dubio	Zonder enige twijfel.
Propiis verbis	Met eigen woorden.
Propria auctoritate	Op eigen gezag. (uit eigen macht.)
Propria causa	In eigen zaak.
Propria laus sordet	Eigen lof is waardeloos. (Eigen lof stinkt.)
Propria motu	Uit eigen beweging.
Proximus est sibi quisque	Ieder is zichzelf het naast.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: Q
Qua Patet Orbis	Zo wijd de wereld zich strekt (Wapen spreuk Mariniers)
Quae fuerant vitia, mores sunt.	Wat eens fouten waren, zijn nu de zeden. (Seneca)
Quae nocent docent	Wat schaadt brengt lering. (Door schade en schande wordt men wijs.)
Qualis pater, talis filius	Zo vader, zo zoon.
Qualis rex, talis grex	Zo de koning, zo zijn gevolg.
Qualis vita, talis oratio	Zoals de levenswijze is, zo is de manier van spreken.
Quam parva nulli cedo	Al ben ik klein, ik wijk voor niets.(wapenspreuk hoge heerlijkheid van Wiltenburg)
Quanti est sapere.	Hoe waardevol is het om wijs te zijn.
Quare res bene vortat.	Moge dat ten goede keren. (Plautus)
Quantum mutatus ab illo.	Hoezeer is hij veranderd. (Vergilius)
Quid pro quo	Voor wat hoort wat of het ene voor het andere.
Quieta non movere	Wat rust, niet aanraken.(Geen slapende honden wakker maken)
Qui amant, ipsi sibi somnia fingunt.	Wie verliefd is, bedenkt zijn eigen droomwensen. (Vergilius)
Qui amat, cui odio est, eum bis facere stulte duco.	Wie diegene lief heeft, die hem haat, handelt dubbel dwaas.
Qui aures hebt, audiat.	Wie oren heeft, die hore. (Mattheus)
Qui bene distinguit, bene docet	Wie wel onderscheidt, onderwijst goed.
Que bonum respuit consilium, sibi ipse nocet.	Wie goede raad in de wind slaat, benadeeld zichzelf. (Cicero)
Qui dare multa potest, multa et amare potest	Wie veel geven kan, kan ook veel beminnen.
Qui fert malis auxilium, post tempus dolet.	Wie het kwade helpt, zal daarvoor boeten.
Qui fodit foveam, incidet in eam	Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in.
Qui innocens erit, si accusare sufficit.	Wie zal onschuldig zijn, als enkel de aanklacht voldoende is.
Qui multum tacet multum cogitat	Wie veel zwijgt, denkt veel na.
Qui nihil potest sperare, deperet nihil.	Wie niets te hopen heeft, zal over niets wanhopen.
Qui per virtutem peritat, non interit.	Wie in deugd ondergaat, gaat niet ten gronde. (Plautus)
Qui se ipse laudat, cito derisorem invenit	Wie zichzelf prijst, vindt snel een spotter.
Qui sine peccato est, primus lapidem mittat	Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen.
Qui suo iure utitur, nemini facit iniuriam.	Wie in zijn recht staat, doet niemand onrecht.
Qui vult amari, languida regnat manu.	Wie geliefd wil worden, regeert met zachte hand. (Seneca)
Qui tacet, consentit	Wie zwijgt, stemt toe.
Quicquid discis, tibi discis	Al wat je leert, leer je voor jezelf.
Quicquid excelsum est, cadet.	Alles wat verkregen is, zal vergaan. (Seneca)
Quid deceat, non videt ullus amans.	Geen verliefde let erop of iets wel gepoast is. (Ovidius)
Quid est veritas?	Wat is waarheid? (Pilatus)
Quid hoc sibi vult?	Wat heeft dat te betekenen? (Cicero)
Quid id ad me?	Wat gaat mij dat aan? (Plautus)
Quid leges sine moribus?	Waar zijn wetten voor als er geen moraal achter steekt?
Quid novi sub sole	Wat voor nieuws (is er) onder de zon?
Quid tibi vis?	Wat verbeeld jij je eigenlijk wel? (Terentius)
Quid vesper ferat, incertum est	Wat de avond zal brengen, is ongewis.
Quidquid aetatis retro est, mors tenet	Al wat van het leven achter ons ligt, heeft de dood in zijn bezit.
Quieta non movere	Rustende dingen niet bewegen. (Geen slapende honden wakker maken.)
Quisque suae fortunae faber	Ieder is de smid van zijn eigen geluk.
Quo iure?	Met welk recht?
Quo vadis	Waarheen gaat gij?
Quo vadis, dominee?	Waarheen gaat Gij, Heer? (Petrus)
Quoad fieri poterit.	Voor zover mogelijk. (Plautus)
Quod attestor	Hetgeen ik betuig.
Quod Deus avertat	Wat God verhoede.
Quod Deus coniunxit, homo non separet	Hetgeen God gebonden heeft, scheide de mens niet.
Quod differtur, non aufertur	Uitstel is geen afstel.
Quid dubitas, ne feceris.	Bemoei je niet met zaken waaraan je twijfelt. (Cicero)
Quod erat demonstrandum (q.e.d.)	Hetgeen moest worden bewezen.
Quod felix, faustumque sit	Hetgeen gelukkig en gezegend moge zijn.
Quad fors feret, feremus acquo animo.	We zullen rustig dragen wat het lot ons brengt.
Quod licet Iovi non licet bovi	Wat Jupiter mag, mag het vee nog niet. Dat wat een belangrijk persoon mag is niet zomaar aan iedereen toegestaan.
Quod nego	Hetgeen ik ontken.
quod nimis miseri volunt, hoc facile credunt.	Wat arme sloebers willen, geloven ze ook graag. (Seneca)
Quod non est in actis, non in mundo.	Wat niet in akten is vastgelegd, bestaat niet. (Cicero)
Quod non expectes, ex transverso fit.	Wat men niet verwacht, gebeurt juist.
Quod non vetat lex, hoc vetat fieri pudor	Wat de wet niet verbiedt, wordt wel verboden door het eergevoel.
Quod ratio nequit, saepe sanavit mora.	Wat het verstand niet kan genezen, geneest vaak de tijd. (Seneca)
Quod sis, esse velis, nihilque malis.	Wil zijn, wat je bent, en niets meer.
Quod supra nos, nihil ad nos.	Wat boven ons is, is niet vootr ons bestemd. (Socrates)
Quod tibi fieri non vis, alteri ne feceris	Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
Quorum pars magna fui	Waarin ik een groot aandeel heb gehad.
Quot capita, tot sensus	Zoveel hoofden, zoveel zinnen (meningen).
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: R
Rapienda rebus in malis praeceps via est.	In het nauw moet men haastig de snelste weg inslaan. (Seneca)
Rara avis.	Een zeldzame vogel. (Horatius)
Rara iuvant.	Wat schaars is, is aangenaam.
Riatio fatum vincere nulla potest.	Geen berekening kan het lot verslaan. (Ovidius)
Rationi nulla resistunt.	Tegen het verstand kan niets op.
Rarum est felix idemque senex.	Zelden is dezelfde mens gelukkig en oud.
Re infecta	Onverrichter zake.
Re parvum, tempore magnum.	Eigenlijk onbeduidend, maar gezien de omstandigheden belangrijk. (Cidero)
Redde Caesari quae sunt Caesaris	Geef de keizer wat des keizers is.
Regnat populus	Het volk regeert.
Rem tene, verba sequentur.	Hou vast aan de zaak, de wooreden komen vanzelf.
Repetitio est mater sapientiae	Herhaling is de moeder der wijsheid.
Requiescat in pace.	Hij/zij ruste in vrede.
Requiem aeternam dona ei(s), Domine.	Heer, geef hem/haar (hun) de eeuwige rust.
Rerum concordia discors.	De tweeslachtige eenheid van dingen. (Horatius)
Res est imperiosa timor.	Angst is een dwingend iets.
Res ins cardine est.	De zaak staat op een keerpunt.
Res loquitur ipsa.	De zaak spreekt voor zich. (Cicero)
Res, non verba.	Geen woorden maar daden.
Res severa est verum gaudium.	Ware vriendschap is een enstige zaak. (Seneca)
Reservatis reservandis.	Onder het nodige voorbehoud.
Ride si sapis.	Lach zo je wijs bent. (Je kan er maar beter om lachen.)
Riso inepto res ineptior nulla est.	Niets is dommer dan dom lachen.
Rivalem patienter habe.	Heb geduld met je rivaal (in de liefde).
Roda de spinis floret.	De roos bloeit aan de doornenstruik.
Rex regnat, sed non gubernat.	De koning heerst, maar regeert niet.
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: S
Saepe decipimur specie recti.	Vaak latenb we ons door de schijn van gerechtigheid misleiden. (Horatius)
Saepe ingenia calamitate intercidunt.	Vaak gaan grote talenten door een ongeluk verloren.
Saepe mali malefacta viri populus luit omnis.	Vaak boet een heel volk voor de wandaden van één slechte man.
Saepe sub pallio sordido sapientia.	Wijsheid is vaak verborgen onder een smerig gewaad.
Saepius pauper et fidelius ridet	Iemand die arm is lacht vaker en eerlijker.
Saevi inter se conveniunt ursi.	Zelfs wilde beren hebben hun afspraken. (Juvenalis)
Salus populo!	Heil aan het volk!
Salus populi suprema lex esto	Het welzijn van het volk moet de hoogste wet zijn.
Salva approbatione	Behoudens goedkeuring.
Salva ratificatione	Behoudens nadere bekrachtiging.
Salvator mundi	Redder der wereld (Christus).
Salvo errore et omissione. (S.E. & O.)	Behoudens fouten en misstellingen.
Sapere aude	Heb de moed om verstandig te zijn.
Sapienter vitam instituere.	Zijn leven verstandig inriechten.
Sapientia prima stultitia carere.	Het begin van wijsheid is geen dwaas te zijn. (Horatius)
Satius est recurrere quam currere male.	Het is beter terug te lopen, dan verkeerd te lopen. (Erasmus)
Scire est mensurare	Weten is meten.
Scripta manent, verba volant	Het geschrevene blijft, woorden vervliegen.
Se ipse amans sine rivali.	Wie van zichzelf houdt, heeft geen rivalen.
Secundae cogitationes meliores.	De tweede gedachte zijn de betere. (Cicero)
Secunda non habent umquam modum.	Geluk kent geen maat.
Secundum naturam vivere.	In harmonie met de natuur leven. (Cicero)
Secundum ordinem	Op de rij af.
Sed haec hactenus.	Tot zover en niet verder.
Sed non ego creduluus illis.	Ik wens hem niet zo eenvoudig te geloven.
Semel emissum volat inrevocabile verbum.	Eenmaal gesproken, vliegt het woord onstuitbaar verder. (Horatius)
Semel scriptum decies lectum	Eenmaal geschreven betekent tienmaal gelezen.
Semper fidelis	Altijd betrouwbaar.
Semper florens	Steeds bloeiend.
Semper homo bonus tiro est.	Een goed mens blijft altijd een beginneling.
Semper iniops, quicumque cupit.	Wie begeert, is altijd arm.
Semper paratus	Altijd bereid.
Semper virens	Altijd groen (van een boom).
Semper vigil	Steeds waakzaam.
Senes bis pueri	Oude mensen zijn voor de tweede maal kind.
Seniores priores	De ouden het eerst, oude mensen gaan voor.
Si dis placet	Zo het de goden behaagt.
Si duo faciunt idem, non est idem.	Als twee mensen hetzelfde doen, is het niet hetzelfde.
Si fabula vera	Als het verhaal waar is.
Si libet, licet.	Wat geliefd is, is goorloofd.
Si paenitet, haud nocet error.	Wanneer men berouw heeft, is de misstap niet erg.
Si vis amari, ama	Als je wil bemind worden, bemin dan zelf.
Sibi quisqui peccat.	Iedereen zondigd in zijn eigen nadeel.
Sic volo, sic iubeo	Zoals ik wil, zo gelast ik.
Silent leges inter arma.	Als de wapens preken, zwijgen de wetten.
Simulare certe est hominis.	Doen alsof is typisch menselijk.
Sine amico non potes bene vivere	Zonder vriend kun je niet goed leven.
Sine sudore et sanguine.	Zonder zweet en bloed. (Ennius)
Sine vitiis nemo nascitur.	Niemand wordt zonder fouten geboren. (Horatius)
Sit venia verbo.	Neem me niet kwalijk, dat ik het zeg.
Stante pede	Op staande voet.
Sol omnibus lucet	De zon schijnt voor allen.
Solent mendaces luere poenam maleficii.	Leugenaars boeten meestal voor hun daden.
Soli Deo gloria	Alleen aan God de eer.
Somnium verum evadit	De droom komt uit.
Spatio brevi spem longam reseces.	Hoop niet te lang. (Horatius)
Spero meliora	Ik hoop op betere tijden.
Spes mihi unica	Hoop is het enige dat mij rest.
Spes patriae	De hoop van het vaderland, de jeugd.
Stat sua cuiqui dies.	Voor ieder staat de zekere dag des doods vast.
Stomachor omnia.	Ik wind me over alles op. (Cicero)
Strenua inertia.	Ijverig nietsdoen.
Studium immane loquendi	Mateloze zucht tot praten.
Strultorum infinitus est numerus.	De hoveelheid dwazen is oneindig groot.
Stultitiam patiutur opes.	Rijkdom kan zich domheid veroorloven. (Horatius)
Stultitia est venatum ducere invitas canes	Met onwillige honden is het moeilijk hazen vangen.
Stultitiam simulare loco prudentia summa est	Op het juiste ogenblik doen alsof je dom bent is de voornaamste wijsheid.
Stultorum infinitus numerus est	Het aantal van de dwazen is oneindig.
Stultorum plena sunt omnia	Alles is vol dwaasheid; de wereld lijkt wel een gekkenhuis.
Stultum est timere, quod vitari non potest	Het is dwaas bang te zijn voor iets dat niet vermeden kan worden.
Stultus es, qui facta infecta facere verbis postules	Je bent een dwaas als je het gebeurde met woorden ongedaan wilt maken.
Stultus semper incipit vivere.	De dwaas begint voordurend opnieuw te leven.
Sua cuiqui deus fit dira cupido.	De verschrikkelijke eigen begeerte wordt ieders ondergang.
Suae quemqui fortunae maxime paeniter.	Ieder heeft het meest verdriet over zijn eigen lot. (Cicero)
Suae quisqui fortunae faber.	Ieder smeedt zijn eigen geluk.
Suae quisqui homo rem meminit.	Ieder herinnert zich zijn eigen zaken.
Sauvis est laborum praeteritorum memoria.	Zoet is de herinnering aan het leed dat voorbij is. (Cicero)
Sub noctem cura recursat.	In de nacht komen de zorgen terug. (Vergilius)
Sub sole nihil perfectum	Onder de zon, d.i. op aarde is niets volmaakt.
Sub specie aeternitatis.	Gezien in het licht van de eeuwigheid. (Spinoza)
Successore novo vincitur omnis amor.	Iedere liefde wordt door een nieuwe, opvolgende overwonnen. (Ovidius)
Successus ad perencciem multos devocat.	Succes stort velen in het verdef.
Successus improborum plures allicit	Het succes van slechte mensen lokt velen.
Suorem timere.	Bang zijn voor zweet.
Sui cuique mores fingunt fortunam	Bij iedereen vormt zijn eigen gedrag het lot.
Sui similem esse.	Zichzelf trouw blijven. (Cicero)
Summa perfectio attingi non potest.	Volledige perfectie is niet te bereiken. (Cicero)
Summa summarum.	Som van alle sommen. (Alles bij elkaar).
Summum ius summa iniura.	Het grootste recht, is het grootste onrecht. (Terentius)
Sunt certi denique fines.	Er zijn tenslotte bepaalde grenzen. (Horatius)
Sunt Iovis omnia plena.	Alles is vol van God.
Sunt pueri pueri, pueri puerilia tractant.	Kinderen zijn kinderen en handelen als kinderen. (Paulus)
Sunt superis sua iura.	De goden hebben hun eigen recht. (Ovidius)
Suo se modulo ac pede metiri.	Zich naar eigen maat (voet) meten. (Horatius)
Suum cuique	Ieder het zijne. (Cicero)
Suum cuiqui pulchrum.	Ieder vindt het zijn mooi. (Cicero)
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: T
Tacent; satis laudant.	Zij zwijgen: dat is eer genoeg. (Terentius)
Tacciturnior statua.	Zwijgzamer dan een standbeeld.
Talis hominibus pratio qualis vita.	Zoals de mens preekt, zo leeft hij.
Tamdiu discendum est, quamdiu nescias.	Men moet leren. zolang men onwetend is.
Tandem fit surculus arbor	Eindelijk wordt het takje een boom.
Tanti eris aliis, quanti tibi fueris.	Je zult voor anderen zoveel waard zijn, als je jezelf waard vindt.
Tantummodo incepto opus est, cetera res expediet.	Men hoef allen maar te beginnen, de rest komt vanzelf.
Tantum ne noceas, dum vis prodesse, videto.	Pas maar op dat je geen schade aanricht, terwijl je eigenlijk wilt helpen.
Tantum religio potuit suadere malorum.	Zoveel onheil is door het bijgeloof ontstaan.
Te Deum laudamus	U, o God loven wij.
Te hominem esse memento	Vergeet niet dat je een mens bent.
Tempora labuntur, tacitisque senescimus annis	De tijd snelt voort en door de jaren heen worden we ongemerkt oud.
Tempora mutantur, nos et mutamur in illis	De tijden veranderen en wij veranderen mee.
Tempore lenitum est vulnus meum	De tijd heeft mijn wonden geheeld.
Tempori parce	Wees zuinig met tijd.
Tempus edax rerum.	De tand des tijds.
Tempus est etiam maiora conari.	Het is tijd om ook eens wat groters te proberen.
Tempus fugit	De tijd vliedt heen.
Tempus ruit hora fluit	De tijd snelt voort, het uur vliedt heen.
Tempus te citius quam oratio deficiet	Tijd zal u eerder ontbreken dan woorden.
Terra incognita	Onbekend terrein.
Tertium non datur	Een derde mogelijkheid is er niet.
Testimonium de auditu	Een verklaring waarbij een getuige verklaart dat hij een ander iets heeft horen zeggen.
Testimonium paupertatis	Bewijs van onvermogen.
Testis unus, testis nullus of Unus testis, nullus testis	Een getuige is geen getuige.
Timidi est optare necem.	De dood te wensen is laf. (Ovidius)
Totus tuus (T.T.)	Geheel de uwe.
Trahimur omnes studio laudis	Wij laten ons allen leiden door ons streven naar lof.
Trahit sua quemque voluptas	Ieder laat zich door zijn eigen lusten leiden.
Tristis eris si solus eris	Je zult droevig zijn als je alleen bent.
Tu ne cede malis, sed contra audentior ito	Gij moet niet voor het kwaad wijken, maar het des te moediger tegemoet treden.
Tu si hic sis, aliter sentias.	Stond je hier in mijn plaats, zou je wel anders denken.
Tu quoque, Brute	Ook jij, Brutus?
Tues res agitur.	Het gaat om jouw zaak. (Horatius)
Tunica pallio propior est	Het hemd is nader dan de mantel.
Turpe est aliud loqui, aliud sentire.	Het is schandelijk iets anders te zeggen dan je denkt.
Tutimet mirabere.	Je zult versteld staan.
Tuum tibi narro somnium.	Ik vertel je je eigen droom. (Erasmus)
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: U
Ubi amor, ibi fides	Waar liefde is, daar is vertrouwen.
Ubi bene, ibi patria	Waar ik me goed voel, is mijn vaderland.
Ubi defecerit ratio, ibi est fidei aedificatio.	Warr het verstand het laat afweten, komt het op vertrouwen aan.
Ubi non sis, qui fueris, non est, cur velis vivere.	Wanner je niet meer bent wie je was, heeft het leven zijn zin verloren. (Cicero)
Ubi periculum, ibi lucrum.	Waar gevaar is, kan ook gewonnen worden.
Ubi sol, ibi vita	Waar zon is, is leven.
Ultimum remedium	Het uiterste redmiddel.
Ultra posse nemo obligatur	Niemand wordt verplicht tot meer dan waartoe hij in staat is.
Ultra istum a me.	Weg met deze mens. (Plautus)
Umbram timere.	Zelfs bang zijn voor de schaduw. (Cicero)
Una domus non alit duos cances.	Een huis voedt geen twee honden. (Erasmus)
Una hirundo non facit ver	Een zwaluw maakt nog geen lente.
Undique ad inferos tantundem viae est.	De weg naar de onderwereld is van alle kanten even lang.
Uni cum duobus non est pugnandum.	Een tegen twee is geen gelijke strijd.
Unum cum noveris, omnes noveris.	Wanneer je er een kent, ken je ze allemaal.
Unus pro multis.	Een voor velen.
Undique pericula nobis imminent	De gevaren omringen ons van alle kanten.
Urbs aeterna.	De eeuwige stad. (Rome)
Urcaetim pluit.	Het regent met bakken uit de lucht.
Usus est tyrannus	Gewoonte is een tiran.
Usus magister est optimus	Ervaring is de beste leermeester.
Ut ameris ama	Om bemind te worden moet je liefde kunnen geven.
Ut ameris amabilis esto.	Wee lief, opdat men u lief heeft.
Ut incepit fidelis sic permanet	Zo trouw als ze begint, zo blijft ze voortdurend.
Ut sementem feceris, ita metes	Zoals je zaait, zul je oogsten.
Ut tute es, item omnes cences esse.	Je geloofd zeker, dat iedereen zo is als jezelf bent.
Ut veleas, multa delenda feres.	Om te geneen, moet je veel pijn lijden.
Usus magister est optimus	Ervaring is de beste leermeester.
Utile dulci	Het nuttige aan het aangename gepaard.
Utrique parti favere	Het met beide partijen houden. (Van twee walletjes eten)
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: V
Vacare culpa magnum est solacium	En toch, het gevoel hebben dat je geen schuld treft is een grote troost. (Cicero)
Vade et amplius iam noli peccare	Ga heen en zondig niet meer.
Vade retro Satanas	Ga weg, Satan
Valet ancora virtus	Deugd heeft de waarde van een anker. (Augustinus)
Vana surdis auribus canere	Tegen dovemans oren praten.
Vanitas vanitatum et omnia vanitas	IJdelheid der ijdelheden en alles is ijdelheid (op deze wereld).
Varietas delectat	Afwisseling is aangenaam.
Varium_et mutabile semper femina	Iets veranderlijks en wispelturig is .
Vates optimus, qui optime conciectarit	De beste profeet is hij die de beste conclusies trekt. (Euripides)
Vel ceaco apparet	Zelfs een blinde ziet dat! (Livius)
Vel capillus habet umbram suam.	Ook een haar werpt een schaduw.
Velis et remis.	Met zeilen en roeien (op volle kracht).
Velle non discitur	Willen kan je niet leren.
Velle suum cuiqui est.	Wat een mens wil, is voor iedereen persoonlijk. (Persius)
Vellet nollet.	Of hij nu wil of niet!
Velut inter ignes luna minores.	Zoals de maan tussen de kleine sterren. (Horatius)
Venenum in auro bibitur.	Vergif wordt gedronken uit gouden bekers. (Seneca)
Veni Sancte Spiritus	Kom, Heilige Geest
Veni, vidi, vici	Ik kwam,ik zag, ik overwon.
Venit amor gravius quo serius.	Hoe later de liefde komt, hoe steviger hij is. (Ovidius)
Vento vivere	Van de wind leven.
Verae amicitiae sempiternae sunt.	Ware vriendschappen zijn van eeuwige duur. (Cicero)
Verba alicui dare	Lege woorden spreken.
Verba dare in ventos	In de wind praten.
Verba dat omnis amans.	Idere verliefde spreekt mooie woorden.
Verba sine penu et pecunia	Woorden zonder geld en goed. (Veel geblaat weinig wol)
Verba volant, scripta manent	Woorden vervliegen, het geschrevene blijft.
Verecundia inutulis viro egenti.	Een arme kan zich geen bescheidenheid veroorloven. (Homerus)
Verecundia mulierem ornat, non color fucatus.	Bescheidenheid siert de vrouw, niet haar makeup. (Horatius)
Vereri perdidit.	Hij heeft verleerd zich te schamen. (Plautus)
Veritas odium parit.	Liefde voor de waarheid zaait haat.
Veritatis simplex oratio est.	De waarheid spreken is eenvoudig.
Vero distinguere falsum.	Vals van echt onderscheiden.
Verum gaudium res severa est.	Ware vriendschap is een ernstige zaak. (Seneca)
Verum mihi videtur, qoud est.	Waar schijnt mij slechts te zijn, wat bestaat. (Augustinus)
Verus amicus est tanquam alter idem.	Een ware vriend is een tweede ik. (Cicero)
Verus amor nullum novit habere modum.	Ware liefde kent geen grenzen.
Vestis virum facit of Vestis virum reddit	Kleren maken de man.
Vetus consuetudo obtinet vim naturae	De gewoonte is een tweede natuur.
Via crucis via lucis	De weg van het kruis is de weg naar het licht.
Via trita est tutissima.	De gebaande weg is de veligste.
Vi coactus (v.c.)	Door geweld gedwongen.
Vicit et superos amor.	Liefde heeft zelfs goden overwonnen.
Vicit vim virtus	Dapperheid heeft het geweld overwonnen.
Victi vincimus.	Hoewel we verloren hebben, zullen we overwinnen. (Plautus)
Victrix fortunae sapientia.	De overwinnar van het lot is de wijsheid.
Vigilat ut quiescant	Hij waakt opdat zij rusten.
Vina quies sequitur.	Op wijn volgt rust.
Vincit sanctos dira libido.	De lust overwint zelfs de onkreukbare. (Seneca)
Vino diffugiunt mordaces curare.	Wijn verdrijft de ergste zorgen.
Viresque acquirit eundo.	Al gaande wint het gerucht aan kracht. (Vergilius)
Viris fortibus non est opus moenibus.	Dappera mannen hebben geen vesting nodig.
Viribus unitis	Met vereende krachten.
Virtus est medium vitiorum.	De deugd is het midden tussen fouten.
Virtus est vitium fugere	Deugd is het mijden van de zonde.
Virtus nobilitat	Deugd adelt.
Virtus post nummos	Deugd komt vaak pas na het geld.
Virtutem incolumem odimus.	Volkomen braafheid haten wij! (Horatius)
Virtutis nil invium./td>	Voor dapperheid bestaat geen onbegaanbare weg. (Ovidius)
Vertutis viam deserir arduae.	Hij verlaat het stijle pad der deugd. (Horatius)
Vis unita fortior	Vereende kracht maakt sterker.
Vita brevis est, ars longa	Het leven is kort, maar de kunst leeft eeuwig.
Vita morti propior est cottidie.	Het leven komt met de dag dichter bij de dood.
Vitam regit fortuna, non sapientia.	Het leven wordt bepaald door geluk, niet door wijsheid. (Cicero)
Vitium originis	Fout in de opzet.
Vive memor leti.	Leef met de gedachte aan de dood. (Persius)
Vivere est militare.	Leven betekent vechten.
Vivere naturae convenienter.	In harmonie met de natuur leven.
Vivere si recte nesis, decide peritis.	Wanneer je niet weet hoe te leven, wend je dan tot de mensen met ervaring.
Vivitur parvo bene.	Hij leeft goed van weinig.
Vix ea nostra voco.	Dat durf ik nauwelijks het onze te noemen. (Ovidius)
Vixit, dum vixit, bene.	Zolang hij geleefd heeft, heeft hij goed geleefd.
Volens nolens.	Noodgedwongen.
Voluptatem mearor sequitur.	Na het plezier komt de kater.
Volventibus annis	In de loop van het jaar.
Vox viva	Het levende woord.
Vox populi vox dei.	De stem van het volk is de stem van God.
Vulgare amici nomen, sed rar est fides.	Het begrip vriend is algemeen bekend, maar trouw is zeldzaam.
Vulgi opinio mutari vix protest.	De mening van de massa laat zich nauwelijks veranderen.
Vulpes pilum mutat, non mores	Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken.
Vultus loquitur, quodcumque tegis.	Je gezicht verraadt, wat je geheim had willen houden.
	www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: W
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: X
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: Y
Latijnse citaten / spreuken beginnend met: Z

Boeken over Latijn

Latijn voor beginners In dit vlot vertaalde en geestig geschreven boekje wordt voor absolute beginners in het Latijn en voor mensen die hun kennis willen opfrissen, een basis-cursus Latijn geboden voor zelfstudie. Het doel is een niveau waarop de ijverige student de Carmina Burana (dertiende eeuw) kan lezen, de teksten op het tapijt van Bayeux (elfde eeuw) kan ontcijferen, enkele gedichten van Catullus (eerste eeuw v. Chr.) kan begrijpen en de Latijnse vertaling van de bijbel door Hieronymus kan lezen. Deze doelstelling toont al meteen de originele aanpak van de cursus, die niet uitsluitend de bekende Latijnse 'school' auteurs op het oog heeft, maar een bredere interesse in het Latijn ten toon spreidt. Het boek komt voort uit een doe-het-zelf cursus Latijn in wekelijkse krantenafleveringen en is er op gericht een brede groep mensen enthousiast te maken, en te houden, voor het Latijn als taal, en zijn invloed op de moderne talen, en voor de Romeinse cultuur.

---

Latinitas Deze cursus Latijn - speciaal gericht op volwassenen - is zo samengesteld dat alle hoofdzaken van de Latijnse taal worden behandeld: de vormen waarin Latijnse woorden optreden; de manier waarop die vormen in een zin worden gebruikt, en de betekenissen die zinnen daardoor krijgen. De taallessen zijn volgens een vast patroon opgebouwd: elke taalles begint met een uitleg, waarin enkele zaken uit de Latijnse grammatica worden verteld en met voorbeeldzinnen worden geïllustreerd. Deze voorbeelden zijn per les genummerd; dit heeft als voordeel dat men later, als men het grammatica-overzicht uit het vademecum raadpleegt, via deze zelfde nummering gemakkelijk de uitvoerige uitleg in de desbetreffende taalles kan terugvinden. De uitleg in elke les wordt regelmatig onderbroken door korte oefeningen waarmee gecontroleerd kan worden of de behandelde stof is begrepen. De ideale cursus voor klassikaal onderwijs, voor zelfstudie of voor zelfstudie onder begeleiding.

---