Op deze pagina staat een alfabetisch gesorteerde lijst van meer dan 860 spreuken, citaten en uitdrukkingen in het latijn. De Latijnse taal is een oude taal die voornamelijk in het oude Rome werd gebruikt. Het Latijn verspreidde zich toen de Romeinen bijna heel Europa veroverden. Op deze pagina staat een overzicht van (nog) veel gebruikte Latijnse uitdrukkingen, citaten en spreuken met de Nederlandse vertaling. Het Latijn is nu een zogenaamde dode taal, omdat het door geen enkele bevolkingsgroep nog als moedertaal wordt gesproken met uitzondering van Vaticaanstad. Er bestaan documenten in het Latijn vanaf de 5e eeuw voor Christus, ze worden talrijk vanaf 240 voor Christus. Het Latijn werd een literaire taal in de loop van de 2e eeuw v. Christus. Tot de achttiende eeuw bleef Latijn de taal van de wetenschap en de Rooms katholieke Kerk. Tegenwoordig komt het Latijn nog voor in vele wetenschappelijke termen, in de medische wetenschap en in vele juridische termen. Binnen de Rooms-katholieke Kerk is het Latijn nog steeds de officiële taal voor veel documenten, een liturgische taal bij veel rituelen, sacramenten en de viering van de Mis. In Nederland en Vlaanderen wordt het Latijn nog in het hoger onderwijs gebruikt (Gymnasium). Ondanks dat het Nederlands een Germaanse taal is bevat het toch veel woorden met Latijnse afkomst. Wanneer ik mijn levensmotto aangeef zeg ik "Carpe diem" en als ik een grote fout gemaakt heb zeg ik "Mea culpa" en als ik mijn lief een leuk smsje wil zenden schrijf ik "Nil nequit amor" en soms doe ik iets "Pro deo". Hiernaast staat een afbeelding van de bekende Romeinse keizer Julius Caesar die door zijn vertrouwelingen waaronder zijn eigen zoon, vermoord is. De legende is dat zijn laatste woorden "Et tu, Brute?" waren, wat Latijn is voor "Ook jij, Brutus?". Dit citaat gebruikt men nog steeds in cynische vorm als men zich verraden voelt door mensen die men vertrouwde. Tegenwoordig zijn spreuken en citaten in het Latijn ook populair als tatoeage, het is dan wel extra belangrijk om de vertaling maar ook de betekenis goed te kennen. Ik kan mensen niet genoeg op het hart drukken om niet zomaar elke vertaling als waar aan te nemen, er zijn vele vervelende voorbeelden van mensen die iets in het Latijn hebben laten tatoeëren, wat een totaal andere betekenis heeft dan men denkt, of iets dat erg "krom" Latijn is. Pas op voor de knip en plak sites, deze nemen vaak de fouten van andere sites klakkeloos over. Kijk altijd even bij meerdere bronnen en bijvoorbeeld ook even in het Engels. Hier staat een lijst van Latijnse uitspraken, spreuken en citaten met de Nederlandse vertaling of verklaring. Door middel van Ctrl F toetscombinatie kunt zoeken op deze pagina. Met vriendelijke groet, Hein Pragt
Latijn | Nederlandse vertaling |
Latijnse citaten beginnend met: A | |
A capite (usque) ad calcem | Van top tot teen. |
A Deo rex, a rege lex | Van God de koning, van de koning de wet. |
A mari usque ad mare | Van zee tot zee. |
Ab imo pectore | Uit het diepst van het hart. |
Ab orbe condito | Vanaf de schepping van de wereld. |
Ab uno disce omnes | Leer uit één allen kennen. |
Absens carens | De afwezige krijgt niets. |
Absentia mentis | Afwezigheid van geest. |
Absit invidia verbo | Zonder grootspraak. |
Absit omen | Het voorteken zij verre. |
Absque omni exceptione | Zonder enige uitzondering. |
Absque ulla condicione | Zonder enige voorwaarde. |
Abusus non tollit usum | Misbruik heft goed gebruik niet op. |
Accidere ex una scintilla incendia passim | Uit een kleine vonk zijn vaak hele branden voortgekomen. |
Accipere quam facere praestat iniuriam | Het is beter onrecht te ondergaan dan te begaan. |
Acta est fabula | Het spel is afgelopen. |
Actore non probante reus est absolvendus | Als de aanklager geen bewijs levert, dient de aangeklaagde vrij te worden gesproken. |
Actori incumbit probatio | De bewijslast ligt bij de aanklager. |
Actum ut supra (a.u.s.) | Gedaan als boven. |
Ad captandum vulgus | Om het volk te winnen. |
Ad impossibile nemo tenetur | Niemand wordt geacht het onmogelijke te doen. |
Ad dies vitae | Voor de dagen van het leven. (levenslang) |
Ad fundum | Tot op de bodem. (In een teug leegdrinken, is een studententerm) |
Ad hanc vocem (a.h.v.) | Bij dit woord. |
Ad hoc delegatus (a.h.d.) | Hiertoe aangewezen. |
Ad hunc locum (a.h.l.) | Te dezer plaatse. (Op deze plaats.) |
Aeternum vale | Vaarwel voor eeuwig. |
Aliquando et insanire iucundum est | Soms is ook dwaas doen aangenaam. |
Ad impossibile nemo tenetur | Tot het onmogelijke is niemand verplicht. |
Ad infinitum | Tot in het oneindige. |
Ad multos annos | Nog vele jaren. |
Ad tempus vitae | Voor het leven. |
Ad unum omnes | Tot op de laatste man. |
Adhuc sub iudice lis est | Het geschil is onder de rechter, de zaak is nog niet beslist. |
Adsum qui feci | Hier ben ik, ik ben de schuldige. |
Adversae res admonent religionem | Tegenspoed spoort aan tot godsdienst. (Nood leert bidden.) |
Aequo animo | Met gelijkmoedige geest. (Zonder van zijn stuk te raken.) |
Affirmanti incumbit probatio | De bewijslast ligt bij hem die iets beweert. |
Aliquando et insanire iucundum est | Het is wel eens prettig om gek te doen. |
Aliquis malo fuit usus in illo | Er was tenminste nog iets goeds bij de ramp. (Een geluk bij een ongeluk.) |
Alta mente repostum | Diep in de ziel bewaard. |
Aliquis in omnibus, nullus in singulus | Een beetje weten van alles, maar niets geheel beheersend. |
Alter ego | mijn tweede ik. |
Alterius non sit, qui suus esse potest | Wie zijn eigen meester kan zijn, moet niet afhankelijk zijn van een ander. |
Altum silentium | Diep stilzwijgen. |
Amantes amentes | Verliefden zijn verdwaasden. |
Amicis inimicis promptus | Voor vriend en vijand paraat. |
Amicitiae causa | Omwille van de vriendschap. |
Amicorum esse communia omnia | Onder vrienden is alles gemeenschappelijk. |
Amicus certus in re incerta cernitur | Een echte vriend wordt in onzekere tijden opgemerkt. |
Animum debes mutare, non caelum | U moet de instelling van uw geest veranderen, niet van problemen weglopen. |
Amor omnia vincit | Liefde overwint alles. |
Amor tussisque non celantur | Liefde en hoest blijven niet verborgen. |
Animo deliberato | Met voorbedachten rade. |
Anguis (latet) in herba | Er schuilt een adder onder het gras. |
Anno aetatis suae | In het jaar van zijn leven. (Op de leeftijd van.) |
Anno Domini | In het jaar des Heren. (Jaartal vanaf de geboorte van Christus. |
Anno mundi | In het jaar van de wereld. |
Ante omnia | Voor alles. (De eerste keer.) |
Ardua per praeceps gloria vadit iter | De roem schrijdt moeizaam langs een steile weg omhoog. |
Armis potentius aequum | Het recht is sterker dan wapens. |
Arrectis auribus | Met gespitste oren. |
Ars amandi | Liefdeskunst. |
Ars gratia artis | Kunst om de kunst. |
Auctor opus laudat | De maker looft het werk. |
Audaces fortuna iuvat | Het geluk is met hen die durven. |
Audendo magnus tegitur timor | Onder een vertoon van durf gaat grote angst schuil. |
Audi, vide, tace, si vis vivere in pace | Hoor, zie en zwijg, als je in vrede wilt leven. |
Audiatur et altera pars | Ook de tegenpartij worde gehoord. |
Aurea mediocritas | Gulden middelmaat. |
Aures habent et non audient | Zij hebben oren, doch horen niet. |
Aut vincere, aut mori | Óf overwinnen óf sterven. |
Auxiliante Deo | Met Gods hulp. |
Avarus nisi cum moritur, nil recte facit | Het enige goede dat een vrek doet, is doodgaan. |
Ave atque vale | Gegroet en vaarwel. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: B | |
Barba non facit philosophum | Een baard maakt nog lang geen filosoof. |
Barbarus hic ego sum, qui non intellegor ulli | Ik ben hier een barbaar, omdat ik door niemand begrepen word. |
Beata Maria Virgo | De heilige maagd Maria. |
Beatae memoriae | Zaliger gedachtenis. |
Beati pauperes spiritu | Zalig zijn de armen van geest. |
Beatius est magis dare quam accipere | Het is zaliger te geven dan te ontvangen. |
Beatus ille, qui procul negotiis | Gelukkig is hij, die zich verre van zaken houdt. |
Bellum est sua vitia nosse | Het is mooi je eigen fouten te kennen. |
Bene ferre magnam disce fortunam | Leer goed omgaan met gtoot geluk. |
Benedicamus Domino | Laten wij de Heer zegenen. |
Benedictus, qui venit in nomine Domini | Gezegend hij die komt in de naam des Heren. |
Beneficio deorum | Dank zij de goden. |
Beneficium accipere libertatem est vendere | Een gunst aannemen, is vrijheid verkopen. |
Benevole lector | Welwillende lezer. |
Bis vincit qui se vincit | Wie zichzelf overwint, heeft een dubbele overwinning behaald. |
Bona fide | Te goeder trouw. |
Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere | Een goede herder scheert zijn schapen, maar trekt hen niet het vel over de oren. |
Brevis esse laboro, obscurus fio | Als ik probeer kort te zijn, word ik onduidelijk. |
Brevis nobis a natura vita data est | Slechts een kort leven is ons van nature gegeven. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: C | |
Cadit quaestio | De kwestie vervalt bij dezen. (Geen verdere discussie mogelijk.) |
Caeli enarrant gloriam Dei | De hemelen vertellen de roemrijke daden van God. |
Caelum et terras miscere | Hemel en aarde bewegen. |
Canere surdo | Zingen voor een dove. |
Canis timidus vehementius latrat quam mordet | Een angstige hond blaft meer dan hij bijt. (Blaffende honden bijten niet.) |
Censor morum | Een zedenmeester. |
Captatio benevolentiae | Beroep doen op welwillendheid. |
Carpe diem | Pluk de dag. |
Carpe noctem | Benut de nacht. |
Carpent tua poma nepotes | De nakomelingen zullen je vruchten plukken. |
Casus pro animo | Een vriendendienst. |
Certo certius | Zekerder dan zeker. |
Certa amittimus, dum incerta petimus | We verliezen het zekere, zolang we naar het onzekere streven. |
Cessante causa cessat effectus | Als de oorzaak ophoudt, houdt ook het gevolg op. |
Circulus vitiosus | Vicieuze cirkel. |
Cito arescit lacrima, praesertim in alienis malis | Een traan droogt snel, vooral bij andermans ongeluk. |
Cogitationis poenam nemo patitur | Niemand ondergaat straf voor gedachten. (Gedachten zijn vrij.) |
Cogito ergo sum | Ik denk dus ik besta. |
Contra vim mortis non est medicamen in hortis | Tegen de kracht van de dood is er geen kruid gewassen. |
Conanti dabitur | Aan hem die waagt, zal gegeven worden. |
Conclamatum est | Alles is voorbij. |
Concordia res parvae crescunt | Door eendracht worden kleine dingen groot. |
Concordia parvae res crescunt, discordia maximae dilabuntur | De kleinen groeien door eendracht, ook de grootsten gaan ten onder door tweedracht. |
Confide recte agens | Heb vertrouwen als je meent juist te handelen. |
Conscia mens recti famae mendacia risit | Wie zich van zijn eerlijkheid bewust is, lacht om de leugens van het gerucht. |
Consensu omnium | Met algemene stemmen aangenomen. |
Consilio manuque | Met beleid en handwerk. |
Conscius ipse sibi de se putat omnia dici | Een schuldbewuste denkt dat alles wat gezegd wordt, over hem gaat. |
Contra principia negantem disputari non potest | Men kan niet redeneren met iemand die beginselen ontkent. |
Compesce mentem | Bedwing je drift. |
Compos mentis | In het volle bezit van zijn verstand. |
Coniunctis viribus | Met vereende krachten. |
Constantia et labore | Door volharding en inspanning. |
Cornix cornici numquam oculos effodit | De ene kraai pikt de andere de ogen niet uit. (Slechte mensen sparen elkaar.) |
Crescit scribendo scribendi studium | Met het schrijven groeit de schrijflust. |
Crescit sub pondere virtus | De deugd groeit door de verdrukking. |
Crescite et multiplicamini | Zijt vruchtbaar en vermenigvuldigt. |
Crescunt anni, decrescunt vires | De jaren nemen toe, de krachten nemen af. |
Crimine ab uno disce omnes | Naar die misdaad van een van hen, kan je hen allen beoordelen. |
Cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare | Iedereen kan zich vergissen, maar alleen een dwaas blijft in zijn dwaling volharden. |
Culpam poena premit comes | Straf volgt schuld als haar metgezel. |
Cum finis est licitus, etiam media sunt licita | Als het doel geoorloofd is, zijn ook de middelen geoorloofd. |
Cum grano salis | Met een korreltje zout. |
Cum laude | Met onderscheiding. |
Cum omnibus bonis quiescat (C.O.B.Q.) | Moge hij rusten met alle goede zielen. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: D | |
Dabit deus his quoque finem | De godheid zal hieraan ook een einde maken. |
Da mihi factum, dabo tibi ius | Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht. |
Damnant quod non intellegunt | Ze veroordelen wat ze niet begrijpen. |
De fructu arbor cognoscitur | Aan de vruchten kent men de boom. |
De fumo ad flammam | Van de rook in het vuur. (Van de regen in de drup.) |
De gustibus et coloribus non est disputandum | Over smaken en kleuren valt niet te twisten. |
De gustibus non est disputandum | Over smaak valt niet te twisten. |
De minima magnus scintilla nascitur ignis | Van een kleine vonk komt een groot vuur. |
De mortuis nil nisi bene | Over de doden niets dan goed. |
Debitum naturae | De schuld van de natuur. |
Decet verecundum esse adolescentem | Een jongeling hoort bescheiden te zijn. |
Dei gratia | Door Gods genade. |
Deliberando saepe perit occasio | Doordat men te lang beraadslaagt, gaat vaak een goede kans verloren. |
Decessit sine prole (d.s.p.) | Gestorven zonder nakomelingen. |
Deliberandum est saepe, statuendum est semel | Men moet vaak overleggen, maar slechts eenmaal beslissen. |
Dente lupus, cornu taurus petit | Een wolf valt aan met zijn tanden, een stier met zijn horens. |
Deo gratias | God zij dank. |
Deo volente | Als god het wil. |
Dictum (ac) factum reddidi | Het is kant en klaar. |
Dictum factum | Zo gezegd, zo gedaan. |
Dictum sapienti sat est | Voor een goed verstaander is dit woord genoeg. |
Difficilia quae pulchra | Schoon is wat moeilijk (te bereiken) is. |
Dii te ament | Mogen de goden met u zijn. |
Dimidium facti qui coepit habet | Goed begonnen is half gewonnen. |
Discendo discimus | Al lerende leren wij. |
Disciplina vitae scipio | Onderwijs is een staf voor het leven. |
Discipulus est prioris posterior dies | De volgende dag is de leerling van de voorafgaande. |
Divide et impera | Verdeel en heers. |
Divide ut regnes | Verdeel om te regeren. |
Do ut des | Ik geef, opdat jij geve. |
Docendo discimus | Door te onderwijzen leren we zelf. |
Dominus tecum | De Heer zij met u. |
Dominus vobiscum | De Heer zij met u. |
Dona nobis pacem | Geef ons de vrede. |
Dosis facit remedium sive venenum | De dosis maakt het geneesmiddel of het vergif. |
Duabus sedere sellis | Op twee stoelen zitten. |
Duce non erramus Olympio | Wij dwalen niet als de goden ons leiden. |
Duce tempus eget | De tijd eist een leider. |
Dulce est desipere in loco | Het is prettig zo nu en dan uitgelaten te zijn. |
Dulcia non meruit qui non gustavit amara | Wie het bittere niet geproefd heeft, verdient het zoete niet. |
Dum vivimus, vivamus | Laten we van het leven genieten, zolang als we leven. |
Duo cum faciunt idem, non est idem | Als twee hetzelfde doen, is het nog niet hetzelfde. |
Duobus litigantibus tertius gaudet | Als twee strijden, verheugt een derde zich. |
Dura lex, sed lex | De wet is hard, maar is nu eenmaal wet. |
Durante causa durat effectus | Zolang de oorzaak duurt, duurt ook de werking. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: E | |
Ecce homo | Zie de mens. |
Ecce signum | Zie het teken. (Hier is het bewijs.) |
Epistula non erubescit | Een brief bloost niet. |
Eppur si muove | En toch beweegt ze. (de aarde om de zon) |
Equis viris | Met ruiterij en voetvolk. (Met man en macht.) |
Eripiendo Victoriae Prosum | Helpende dien ik de overwinning. |
Errare humanum est | Vergissen is menselijk. |
Est modus in rebus, sunt certi denique fines | Er is in alles een maat, er zijn tenslotte zekere grenzen. |
Esto perpetua | Zij moet blijvend zijn. (Moge zij eeuwig leven.) |
Etiam capillus unus habet umbram | Zelfs een enkele haar heeft een schaduw. |
Etiam celeritas in desiderio mora est | Bij vurig verlangen zorgt zelfs snelheid voor oponthoud. |
Ex avaritia omnia scelera ac maleficia gignuntur | Uit hebzucht ontstaan allerlei misdaden. |
Ex officio | Ambtshalve. |
Ex parvis saepe magnarum momenta rerum pendent | Kleine oorzaken hebben dikwijls grote gevolgen. |
Ex ungue leonem | Aan de klauw herkent men de leeuw. |
Ex unitate vires | Krachten uit eenheid; eendracht maakt macht. |
Excelsior | Hoger. |
Exceptis excipiendis | Alle uitzonderingen buiten beschouwing laten. |
Exitus in dubio est | De uitslag is twijfelachtig. |
Experientia docet | Ondervinding leert. |
Experientia docet stultos | Door ervaring worden (zelfs) dwazen wijs. |
Experientia optima rerum magistra | Ondervinding is de beste leermeesteres. |
Experto credite | Geloof hem die het ondervonden heeft. |
Expertus dico | Ik spreek uit eigen ervaring. |
Expertus dico, nemo est in amore fidelis | Ik spreek uit ervaring, in de liefde is niemand betrouwbaar. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: F | |
Faber quisque fortunae suae | Ieder is de smid van zijn eigen geluk. |
Facilis descensus Averno | Het afdalen naar de onderwereld is gemakkelijk. |
Facta, non verba | Geen woorden, maar daden. |
Factum fieri_infectum non potest | Wat gedaan is, kan niet ongedaan worden gemaakt. |
Fama nihil est celerius | Niets is sneller dan roddel. |
Fas est et ab hoste doceri | Het is geoorloofd ook van vijanden te leren. |
Fata obstant | Het noodlot staat in de weg. |
Fata viam invenient | Het noodlot vindt zijn weg. (Wat bestemd is moet gebeuren.) |
Fatetur facinus, quisquis iudicium fugit | Wie zich aan het gerechtelijk onderzoek onttrekt, bekent zijn daad. |
Felicitas multos habet amicos | Geluk telt veel vrienden. |
Felix qui potuit rerum cognoscere causas | Gelukkig hij die de oorzaak van de dingen dezer wereld heeft kunnen leren inzien. |
Felix meritis | Gelukkig door verdiensten. |
Fere libenter homines id quod volunt credunt | De mensen geloven graag wat ze willen. |
Fiat lux | Er zij licht. |
Fiat voluntas tua | Uw wil geschiede. |
Finis adest rerum | Het einde is nabij. |
Finis coronat opus | Het einde kroont het werk. (Eind goed, al goed.) |
Formosa virgo dotis dimidium | Een mooi meisje is de halve bruidsschat. |
Fortis et liber | Sterk en vrij. |
Fronti nulla fides | Op het uiterlijk kan men niet afgaan. |
Frustra laborat, qui omnibus placere studet | Die allen tracht te behagen doet tevergeefse moeite. |
Fundere aquas in mare | Water naar de zee dragen. |
Fur, cave | Dief, pas op. |
Latijnse citaten beginnend met: G | |
Gallus in suo sterquilino plurimum potest | Elke haan is baas op zijn eigen mesthoop. (Iedereen is de baas in zijn eigen huis.) |
Gaudeamus igitur, iuvenus dum sumus | Laat ons dan vrolijk wezen, zolang we jong zijn. |
Gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae voluntatis | Glorie aan God in den hoge en vrede op aarde voor de mensen van goede wil. |
Gloria in Excelsis Deo | Eer aan God in den hoge. |
Gloria non est meum | Niet in mijzelf roem ik. |
Gloria Patri, et Filio et Spiritui Sancto | Eer aan de Vader, en de Zoon en de Heilige Geest. |
Gloria sine labore nulla | Zonder arbeid geen eer. |
Gratia gratiam parit | Gunst baart gunst (De ene dienst is de andere waard) |
Graviora quaedam sunt remedia periculis | Sommige middelen zijn erger dan de kwaal. |
Gutta cavat lapidem, non vi, sed saepe cadendo | De druppel holt de steen uit, niet door geweld, maar door dikwijls te vallen. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: H | |
Habent sua fata libelli | Boeken hebben hun eigenaardige lotgevallen. |
Habes confitentem reum | Ge hebt een aangeklaagde die schuld bekent. |
Habet suum venenum blanda oratio | Lieve woordjes hebben hun eigen toverkracht. |
Haec hactenus | Genoeg hierover. |
Haec libertatis ergo | Deze ter wille van de vrijheid. |
Heredis fletus sub persona risus est | Het wenen van de erfgenaam is onder het masker een lachen. |
Heu me miserum! | Ach, ik ongelukkige! |
Hic et nunc | Hier en nu. |
Hic et ubique | Hier en overal. |
Hic finis fandi | Dit was het einde van zijn woorden. |
Hic iacet... (H.J.) | Hier ligt... |
Hic iacet sepultus. (H.I.S.) | Hier ligt begraven. |
Hic requiescit in pace (H.R.I.P.) | Hier rust in vrede. |
Hic situs (h.s.) | Hier ligt begraven. |
Hic spinas colligit, ille rosas | De een verzamelt doornen, de ander rozen. |
Hoc loco sepultus est (H.L.S.E.) | Op deze plaats ligt begraven. |
Hoc volo, sic iubeo | Dit is mijn wil, zo beveel ik het. |
Homines dum docent discunt | De mensen leren door te onderwijzen. |
Homo antiqua virtute ac fide | Een man van ouderwetse deugd en trouw. |
Homo doctus in se semper divitias habet | Een geleerd man heeft altijd rijkdom in zich. |
Homo proponit, sed Deus disponit | De mens wikt, maar God beschikt. |
Homo sum, humani nil a me alienum puto | Ik ben een mens en niets menselijks is mij vreemd. |
Honesta mors turpi vita potior | Een eervolle dood is te verkiezen boven een smadelijk leven. |
Honesta quaedam scelera successus facit | Het succes maakt sommige misdaden eervol. |
Honestum non est semper quod licet | Wat vrijstaat is nog niet altijd eervol. |
Honor est praemium virtutis | Eer is de beloning voor moed. |
Hora est | Het is tijd. |
Hora locoque consuetis (H.L.Q.C.) | Op dezelfde tijd en plaats. |
Hora ruit, tempus fluit | Het uur snelt voort, de tijd vergaat. |
Humani generis decus | Een sieraad voor het menselijk geslacht. (grafopschrift) |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: I | |
Id est | Dat is. (Dat wil zeggen) |
Idem atque unus | Een en dezelfde. |
Idem velle atque idem nolle, ea demum firma amicitia est | Hetzelfde willen en hetzelfde niet willen, dat is pas vaste vriendschap. |
Iesus Hominum Salvator (I.H.S.) | Jezus Verlosser der mensheid. |
Ieiunus raro stomachus vulgaria temnit | Een hongerige maag misprijst zelden gewone kost. |
Ignaris omnibus | Zonder dat iemand het weet. |
Ignoratio iuris excusat neminem | Onbekendheid met het recht is voor niemand een excuus. |
Ignorante portam, non ventus suus | Als je niet weet (nietwetende) naar welke haven je wilt, is geen enkele wind gunstig. |
Ignoscito saepe alteri, numquam tibi. | Vergeef vaak een ander, nooit jezelf. |
Illotis manibus | Met ongewassen handen. (onvoorbereid zijn) |
Imago animi sermo est | De manier van spreken is een evenbeeld van de ziel; de taal is de spiegel van de ziel. |
Imago animi sermo est: qualis est vir, talis oratio | De taal is de spiegel van de ziel. |
Imago animi sermo est: qualis vita, talis oratio | De taal is de spiegel van de ziel. |
Imago est animi vultus | Het gezicht is een evenbeeld van de ziel. |
Immortale odium et nunquam sanabile vulnus | Een onsterfelijke haat en nooit te genezen wonde. |
Imperare sibi maximum imperium est | Zichzelf te beheersen is de grootste heerschappij. |
Imperat aut servit collecta pecunia cuique | Het vergaarde geld beheerst of dient zijn meester. |
Imperare sibi maximum imperium est | Zichzelf beheersen is de hoogste vorm van heersen. |
Impossibilium nulla obligatio est | Niemand is gehouden tot het onmogelijke. Rechtsregel. |
In aeternum | Voor eeuwig. |
In dubio | Twijfelen. |
In dubio pro reo | Twijfel komt de verdachte ten goede. |
In dulci iubilo | In zoete vreugde. |
In extenso | Uitvoerig. |
In facto | Inderdaad, werkelijk. |
In favorem | Ten gunste van. |
In fidem | Ter bevestiging, ten waarborg. |
In fine | Aan het einde. |
In flagranti | Op heterdaad. |
In hoc casu | In dit geval. |
In honorem | Ter ere. |
In ipso termino | Op de vastgestelde dag. |
In limine | Op de drempel. |
In medio virtus | De deugd ligt in het midden. |
In memoriam | Ter herinnering. |
In optima forma | In optimale conditie. |
In perpetuum | Voor eeuwig. |
In spe | In de toekomst. |
Imperitia culpae adnumeratur | Onbekwaamheid wordt aangerekend als schuld. |
In vino veritas | In wijn zit waarheid. (of) Wanneer de wijn is in de man is de wijsheid in de kan. |
Integer vitae scelerisque purus | Van onbesproken levenswandel en vrij van schuld. |
Inter amicos | Onder vrienden. |
Inter arma silent leges | Onder het wapengeweld zwijgen de wetten. |
Ipso facto | Door het feit zelf. |
Ipso iure | Rechtens, van rechtswege; door het recht zelf. |
Ira furor brevis est | Toorn is een korte razernij. |
Is fecit cui prodest | Hij die er baat bij heeft, heeft het gedaan. |
Ita est | Zo is het, zo staat er. |
Ita lex scripta est | Zo staat het in de wet geschreven. |
Ite et docete | Gaat heen en onderwijst. |
Iucundi acti labores | Gedane arbeid is aangenaam |
Iudis res pro veritate accipur | Een gewezen vonnis wordt als waarheid aangenomen. |
Ius ac fas omne delere | Alle rechten met voeten treden. |
Ius curia novit | De rechter kent het recht. |
Ius suum cuique | Ieder zijn recht. |
Iustitia, pietas, fides | Rechtvaardigheid, vaderlandsliefde, vertrouwen. |
Iusto tempore | Te gelegener tijd. |
Latijnse citaten beginnend met: L | |
Labor improbus omnia vincit | Onverdroten arbeid overwint ales. |
Labor omnia vincit | Arbeid komt alle dingen te boven. |
Lactura Paucorum Serva Multos | Enkelen opofferen om vele te sparen. |
Laedere facile, mederi difficile | Kwetsen is gemakkelijk, een wonde genezen is moeilijk. |
Laetum celebremus honorem | Deze blijde verheffing zullen wij feestelijk vieren. |
Latet anguis in herba | Er schuilt een addertje onder het gras. |
Latinum non facit advocatum sed ornat | Het Latijn maakt de advocaat niet, maar siert hem. |
Laus stultitiae | Lof der zotheid. |
Laus tibi, Christe | Lof zij U, Christus. |
Lavabo in innocentia manus meas | Ik was mijn handen in onschuld. |
Lectori salutem | Heil den lezer. |
Legium Magister (LM) | Meester in de rechten. |
Lex est recti praeceptio pravique depulsio | Een wet bestaat uit het voorschrijven van het goede en het afwijzen van het kwade. |
Lex imperfecta | Rechtsregel zonder sanctie. |
Lex posterior derogat legi priori | De latere wet ontkracht de eerdere wet. |
Licentia poetica | Dichterlijke vrijheid. |
Licet esse beatus | Het is geoorloofd gelukkig te zijn. |
Linea recta | In rechte lijn. |
Litera scripta manet | Wat geschreven is blijft. |
Lucrum sine damno alterius fieri non potest | Het is onmogelijk winst te behalen zonder een ander schade toe te brengen. |
Luctor et Emergo | ik worstel en kom boven. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: M | |
Magister iuris | Meester in de rechten. |
Magna cum laude | Met grote onderscheiding. |
Magna petis | Je vraagt een grote gunst. |
Magni nominis umbra | De schaduw van een grote naam. |
Mala fide | Te kwader trouw. |
Maiori cede | Wijk voor je meerdere. |
Mala mens, malus animus | Slechte geest, slechte ziel. (Wie slecht is, handelt ook slecht.) |
Malo accepto stultus sapit | Een dwaas wordt door schade en schande wijs. |
Malum est consilium, quod mutari non potest | Slecht is het plan dat niet gewijzigd kan worden. |
Malum malo proximum | De ene ramp komt vlak na de andere. (Een ongeluk komt zelden alleen.) |
Malum nullum est sine aliquo bono | Er is geen kwaad of er is enig goed bij. (Een geluk bij een ongeluk.) |
Manet post funera virtus | Deugd blijft ook na de dood voortleven. |
Manibus pedibusque | Met handen en voeten. |
Manu armata | Gewapenderhand. |
Manu militari | Met geweld. |
Manu propria | Eigenhandig. |
Manus manum lavat | De ene hand wast de andere. |
Maria omnia caelo miscere | Hemel en aarde bewegen. |
Matura, dum libido manet | Haast je, zolang de hartstocht nog bestaat. (Men moet het ijzer smeden als het heet is.) |
Maxima debetur puero reverentia | De meeste eerbied is men aan een kind verschuldigd. |
Maxima est vis vetustatis et consuetudinis | Zeer groot is de macht van routine en gewoonte. |
Mea culpa | (door) Mijn schuld. |
Mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa | Door mijn schuld, door mijn schuld, door mijn grote schuld. |
Medio flumine quaerere aquam | Midden in de rivier naar water zoeken. (Door de bomen het bos niet meer zien.) |
Mens sana in corpore sano | Een gezonde geest in een gezond lichaam. |
Medius fidius | Zo waarlijk helpe mij de god der Trouw. |
Mel in ore, fel in corde | Honing in de mond, gal in het hart. |
Memento, homo, quia pulvis es et in pulverem revertis | Bedenk, mens, dat ge stof zijt en tot stof zult wederkeren. |
Memento mori | Gedenk te sterven. |
Mens sana in corpore sano | Een gezonde geest in een gezond lichaam. |
Mihi cura futuri | De toekomst gaat mij ter harte. |
Mirabile dictu | Wonderlijk om te zeggen. |
Mirabile visu | Wonderlijk om te zien. |
Mirum in modum | Op een wonderlijke wijze. |
Miscere utile dulci | Het nuttige met het aangename vereningen. |
Montes auri polliceri | Gouden bergen beloven. |
Mors certa, hora incerta | De dood staat vast, zijn uur niet. |
Mors porta vitae | De dood is de poort van het leven. |
Mortem effugere nemo potest | Niemand kan zijn dood ontlopen. |
Multis undique periculis cincti sumus | De gevaren omringen ons van alle kanten. |
Mundus vult decipi, ergo decipiatur | De wereld wil bedrogen worden, laat haar dan bedrogen worden. |
Mutua fides | Wederzijdse trouw. (Op ruil gegeven.) |
Multa petentibus desunt multa | Aan hen die veel wensen, ontbreekt veel. |
Latijnse citaten beginnend met: N | |
Nam et ipsa scientia potestas est | Kennis op zichzelf is immers macht. |
Narratio argentea, silentium vero aureum est | Spreken is zilver, maar zwijgen is goud. |
Natura artis magistra | De natuur is de leermeesteres der kunsten. |
Navigare necesse est (vivere non est necesse) | Varen is noodzakelijk (het is niet nodig om te leven). |
Ne bis in idem | Geen tweede maal een proces over dezelfde zaak. |
Ne quid nimis | Niets te zeer; nooit overdrijven. (Alles met mate.) |
Nec dominus, nec servus | Meester noch knecht. |
Necessitate coactus | Door noodzaak gedwongen. |
Necessitas frangit legem | Nood breekt wet. |
Nemo in amore videt | In de liefde ziet niemand. (Liefde maakt blind.) |
Nemo iudex idoneus in propria causa | Niemand is als rechter geschikt in eigen zaak. |
Nemo me impune lacessit | Niemand tergt mij zonder gevaar. |
Nemo mortalium omnibus horis sapit | Geen sterveling is te allen tijde wijs. |
Nemo plus transferre potest quam ipse habet | Niemand kan meer (recht) overdragen dan hij zelf heeft. |
Nemo repente fit summus | Niemand wordt ineens de eerste. (Men klimt slechts geleidelijk op.) |
Nemo repente fuit turpissimus | Niemand is zomaar ineens slecht geworden. |
Nemo sine cruce | Niemand is zonder kruis. (Ieder huisje heeft zijn kruisje.) |
Nescis quid vesper vehat | Je weet niet wat de avond brengt. |
Ni (si) fallor | Als ik me niet vergis. |
Nihil ad rem | Dit doet niets ter zake. |
Nihil ad rem | Het doet niets ter zake. |
Nihil agere delectat | Het is plezierig niets te doen. |
Nihil desperandum | Er moet niet worden gewanhoopt. |
Nihil est ab omni parte beatum | Niets is in elk opzicht heerlijk. |
Nihil est incertius vulgo | Niets is wispelturiger dan het grote publiek. |
Nihil obstat | Er staat niets in de weg. |
Nihil semper floret | Niets bloeit eeuwig. |
Nihil sine causa | Niets (is) zonder oorzaak. |
Nil desperandum | Laat de moed niet zakken. |
Nil homini certum est | Niets is voor een mens zeker. |
Nil mortalibus arduum est | Niets is voor stervelingen moeilijk. |
Nil nequit amor | Liefde kan alles. |
Nil novi sub sole | Er is niets nieuws onder de zon. |
Nil volentibus arduum | Niets is onmogelijk voor hen die willen. |
Nisi fallor | Als ik me niet vergis. |
Nosce te ipsum | Ken jezelf. |
Nimia familiaritas parit contemptum | Overdreven gemeenzaamheid leidt tot verachting. |
Non decet | Het is niet passend. |
Non expedit | Het is niet raadzaam. |
Non numeranda sed ponderanda sunt argumenta | Argumenten moeten niet geteld maar gewogen worden. |
Non omnes qui habent citharam sunt citharoedi | Niet iedereen die een gitaar heeft is een gitarist. |
Non possumus non loqui | Wij mogen niet meer zwijgen. |
Non quaerit aeger medicum eloquentem | Een zieke vraagt niet om een welsprekende arts. |
Non quia difficilia sunt non audemus, sed quia non audemus difficilia sunt | Het is niet zo dat de dingen moeilijk zijn omdat we ze niet wagen, maar omdat we ze niet wagen zijn ze moeilijk. |
Non semper ea sunt, quae videntur | De dingen zijn niet altijd zoals ze schijnen te zijn. |
Non, si male nunc, et olim sic erit | Als het nu slecht gaat, hoeft het in de toekomst nog niet zo te gaan. |
Non solus | Niet eenzaam. |
Non sum qualis eram | Ik ben niet zoals ik was. |
Nosce te ipsum | Leer jezelf kennen; ken uzelf. |
Nota bene (N.B.) | Let wel. |
Notetur nomen | Let op de naam. |
Novus ordo seclorum | Een nieuwe rij van eeuwen. (Een nieuw tijdperk.) |
Nuda veritas | De naakte waarheid. |
Nulla aetas ad discendum sera | Men is nooit te oud om te leren. |
Nulla calamitas sola | Een ongeluk komt zelden alleen. |
Nulla ratione | Op generlei wijze. |
Nulla regula sine exceptione | Geen regel zonder uitzondering. |
Nulla tenaci invia est via | Voor de volhouder is geen weg onbegaanbaar. |
Nullis amor est medicabilis herbis | Tegen de liefde is geen kruid gewassen. |
Nunc aut nunquam | Nu of nooit. |
Nuptias non concubitus, sed concensus facit | Niet de bijslaap, maar de overeenstemming brengt het huwelijk tot stand. |
Latijnse citaten beginnend met: O | |
O fallacem hominum spem fragilemque fortunam | Ach, hoe bedrieglijk is toch de hoop der mensen en hoe broos is hun lot! |
Obiter dictum | Terloops gezegd. |
Obsequium amicos, veritas odium parit | Met meegaandheid maak je vrienden, met waarheid haat. |
Occasio furem facit | De gelegenheid maakt de dief. |
Omen accipio | Ik aanvaard dit als een goed voorteken. |
Omissis iocis | Zonder grapjes. (Alle gekheid op een stokje) |
Omne principium difficile | Alle begin is moeilijk. |
Omnia cadunt | Alles vergaat. |
Omnia fausta | Alles goeds. |
Omnia mors aequat | De dood maakt iedereen gelijk. |
Omnia mutantur, nos et mutamur in illis | Alles verandert en wij veranderen mee. |
Omnia mutantur, nihil interit | Alles verandert, niets gaat ten onder. |
Omnia vincit amor, et nos cedamus amori | Liefde overwint alles, laten wij ons ook overgeven aan de liefde. |
Omnis amans amens | Iedere minnaar is een dwaas. |
Omnis homo mendax | Ieder mens is leugenachtig. |
Omnium consensu | Met aller instemming. |
Operae pretium (est) | Het is de moeite waard. |
Ora et labora | Bid en werk. |
Ora pro nobis (O.P.N.) | Bid voor ons. |
Otium cum dignitate | Rust met waardigheid. |
Ovem lupo committere | Een schaap aan een wolf toevertrouwen. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: P | |
Pace et Justitia | Door vrede en gerechtigheid. |
Pacta (sunt) servanda | Overeenkomsten moeten nagekomen worden. |
Panem et cercenses. | Brood en spelen. |
Par bene comparatum. | Een goed bij elkaar passend paar. |
Parta tueri. | Wat men bezit, weten te behouden. (Ovidius) |
Pater patriae | Vader des vaderlands. |
Patria est, ubicumque est bene. | Het vaderland is daar waar het goed is. |
Paulo maiora canamus | Laat ons nu ietwat meer verheven zaken bezingen. |
Pauper ubique iacet | De arme is nergens in tel. |
Pax Domini sit semper vobiscum | De vrede des Heren zij altijd met u. |
Pax et iustitia | Vrede en gerechtigheid. |
Pax huic domui et omnibus habitantibus in ea | Vrede voor dit huis en al zijn bewoners. |
Pax intrantibus, salus transeuntibus | Vrede voor wie binnentreden, heil voor wie voorbijgaan. |
Pax optima rerum | Vrede (is) het beste der dingen. |
Pax tecum | Vrede zij met u; vrede voor jou. |
Pax vobiscum | Vrede zij met u; vrede voor jullie. |
Pectus est quod disertos facit | Het is het hart dat welsprekend maakt. |
Pecunia causa | Ter wille van het geld. |
Pecunia non olet | Geld stinkt niet. |
Per risum multum debes cognoscere stultum | Aan zijn vele lachen kan men de dwaas herkennen. |
Per varios usus artem experientia fecit | Door afwisselende ervaringen heeft oefening kunst gebaard. |
Periculum in mora (P.I.M.) | Er is gevaar bij uitstel. |
Perfer et obdura | Verdraag en volhard. |
Periculum in mora | Er zit gevaar in uitstel. |
Perpetuum mobile | Voortdurend bewegend. |
Piscem natare doces | Je leert een vis zwemmen. (Je leert iemand iets dat hij al kent.) |
Plus vident oculi quam oculus | Ogen zien meer dan één oog; twee ogen zien meer dan één. |
Post tenebras lux | Na duisternis komt licht. |
Poeta nascitur, non fit | Een dichter wordt geboren, niet gemaakt. |
Poeta nascitur, orator fit | Een dichter wordt geboren, een redenaar gemaakt. |
Pons asinorum | Ezelsbruggetje. |
Post bellum auxilium | Hulp na de oorlog; mosterd na de maaltijd. |
Post factum nullum consilium | Na de daad helpt geen beraad. |
Post nubila lux | Na de nevelen het licht (na regen komt zonneschijn). |
Post nubila Phoebus | Na wolken komt zonneschijn (na regen komt zonneschijn.) |
Potior est, qui prior est | Wie het eerst komt, wie het eerst maalt. |
Potius amicum quam dictum perdere | Beter een vriend dan een geestigheid verliezen. |
Potius sero quam numquam | Liever laat dan nooit. |
Praevalent illicita | Dingen die niet geoorloofd zijn hebben meer bekoring. |
Pretium laborum non ville | Geen geringe beloning van onze daden. |
Principia non homines | Beginselen, geen mensen (moet je bestrijden). |
Privata domus valet aurum | Eigen huis is goud waard. (Eigen haard is goud waard.) |
Pro deo | Om Gods wil. (gratis) |
Pro forma | Om aan de vorm te voldoen; voor de vorm. |
Pro patria pugno (P.P.P.) | Voor het vaderland strijd ik. |
Pro rege | In dienst van de koning. |
Procul dubio | Zonder enige twijfel. |
Propiis verbis | Met eigen woorden. |
Propria auctoritate | Op eigen gezag. (uit eigen macht.) |
Propria causa | In eigen zaak. |
Propria laus sordet | Eigen lof is waardeloos. (Eigen lof stinkt.) |
Propria motu | Uit eigen beweging. |
Proximus est sibi quisque | Ieder is zichzelf het naast. |
Latijnse citaten beginnend met: Q | |
Qua Patet Orbis | Zo wijd de wereld zich strekt (Wapen spreuk Mariniers) |
Quae fuerant vitia, mores sunt. | Wat eens fouten waren, zijn nu de zeden. (Seneca) |
Quae nocent docent | Wat schaadt brengt lering. (Door schade en schande wordt men wijs.) |
Qualis pater, talis filius | Zo vader, zo zoon. |
Qualis rex, talis grex | Zo de koning, zo zijn gevolg. |
Qualis vita, talis oratio | Zoals de levenswijze is, zo is de manier van spreken. |
Quam parva nulli cedo | Al ben ik klein, ik wijk voor niets.(wapenspreuk hoge heerlijkheid van Wiltenburg) |
Quanti est sapere. | Hoe waardevol is het om wijs te zijn. |
Quare res bene vortat. | Moge dat ten goede keren. (Plautus) |
Quantum mutatus ab illo. | Hoezeer is hij veranderd. (Vergilius) |
Quid pro quo | Voor wat hoort wat of het ene voor het andere. |
Quieta non movere | Wat rust, niet aanraken.(Geen slapende honden wakker maken) |
Qui amant, ipsi sibi somnia fingunt. | Wie verliefd is, bedenkt zijn eigen droomwensen. (Vergilius) |
Qui amat, cui odio est, eum bis facere stulte duco. | Wie diegene lief heeft, die hem haat, handelt dubbel dwaas. |
Qui aures hebt, audiat. | Wie oren heeft, die hore. (Mattheus) |
Qui bene distinguit, bene docet | Wie wel onderscheidt, onderwijst goed. |
Que bonum respuit consilium, sibi ipse nocet. | Wie goede raad in de wind slaat, benadeeld zichzelf. (Cicero) |
Qui dare multa potest, multa et amare potest | Wie veel geven kan, kan ook veel beminnen. |
Qui fert malis auxilium, post tempus dolet. | Wie het kwade helpt, zal daarvoor boeten. |
Qui fodit foveam, incidet in eam | Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in. |
Qui innocens erit, si accusare sufficit. | Wie zal onschuldig zijn, als enkel de aanklacht voldoende is. |
Qui multum tacet multum cogitat | Wie veel zwijgt, denkt veel na. |
Qui nihil potest sperare, deperet nihil. | Wie niets te hopen heeft, zal over niets wanhopen. |
Qui per virtutem peritat, non interit. | Wie in deugd ondergaat, gaat niet ten gronde. (Plautus) |
Qui se ipse laudat, cito derisorem invenit | Wie zichzelf prijst, vindt snel een spotter. |
Qui sine peccato est, primus lapidem mittat | Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen. |
Qui suo iure utitur, nemini facit iniuriam. | Wie in zijn recht staat, doet niemand onrecht. |
Qui vult amari, languida regnat manu. | Wie geliefd wil worden, regeert met zachte hand. (Seneca) |
Qui tacet, consentit | Wie zwijgt, stemt toe. |
Quicquid discis, tibi discis | Al wat je leert, leer je voor jezelf. |
Quicquid excelsum est, cadet. | Alles wat verkregen is, zal vergaan. (Seneca) |
Quid deceat, non videt ullus amans. | Geen verliefde let erop of iets wel gepoast is. (Ovidius) |
Quid est veritas? | Wat is waarheid? (Pilatus) |
Quid hoc sibi vult? | Wat heeft dat te betekenen? (Cicero) |
Quid id ad me? | Wat gaat mij dat aan? (Plautus) |
Quid leges sine moribus? | Waar zijn wetten voor als er geen moraal achter steekt? |
Quid novi sub sole | Wat voor nieuws (is er) onder de zon? |
Quid tibi vis? | Wat verbeeld jij je eigenlijk wel? (Terentius) |
Quid vesper ferat, incertum est | Wat de avond zal brengen, is ongewis. |
Quidquid aetatis retro est, mors tenet | Al wat van het leven achter ons ligt, heeft de dood in zijn bezit. |
Quieta non movere | Rustende dingen niet bewegen. (Geen slapende honden wakker maken.) |
Quisque suae fortunae faber | Ieder is de smid van zijn eigen geluk. |
Quo iure? | Met welk recht? |
Quo vadis | Waarheen gaat gij? |
Quo vadis, dominee? | Waarheen gaat Gij, Heer? (Petrus) |
Quoad fieri poterit. | Voor zover mogelijk. (Plautus) |
Quod attestor | Hetgeen ik betuig. |
Quod Deus avertat | Wat God verhoede. |
Quod Deus coniunxit, homo non separet | Hetgeen God gebonden heeft, scheide de mens niet. |
Quod differtur, non aufertur | Uitstel is geen afstel. |
Quid dubitas, ne feceris. | Bemoei je niet met zaken waaraan je twijfelt. (Cicero) |
Quod erat demonstrandum (q.e.d.) | Hetgeen moest worden bewezen. |
Quod felix, faustumque sit | Hetgeen gelukkig en gezegend moge zijn. |
Quad fors feret, feremus acquo animo. | We zullen rustig dragen wat het lot ons brengt. |
Quod licet Iovi non licet bovi | Wat Jupiter mag, mag het vee nog niet. Dat wat een belangrijk persoon mag is niet zomaar aan iedereen toegestaan. |
Quod nego | Hetgeen ik ontken. |
quod nimis miseri volunt, hoc facile credunt. | Wat arme sloebers willen, geloven ze ook graag. (Seneca) |
Quod non est in actis, non in mundo. | Wat niet in akten is vastgelegd, bestaat niet. (Cicero) |
Quod non expectes, ex transverso fit. | Wat men niet verwacht, gebeurt juist. |
Quod non vetat lex, hoc vetat fieri pudor | Wat de wet niet verbiedt, wordt wel verboden door het eergevoel. |
Quod ratio nequit, saepe sanavit mora. | Wat het verstand niet kan genezen, geneest vaak de tijd. (Seneca) |
Quod sis, esse velis, nihilque malis. | Wil zijn, wat je bent, en niets meer. |
Quod supra nos, nihil ad nos. | Wat boven ons is, is niet vootr ons bestemd. (Socrates) |
Quod tibi fieri non vis, alteri ne feceris | Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. |
Quorum pars magna fui | Waarin ik een groot aandeel heb gehad. |
Quot capita, tot sensus | Zoveel hoofden, zoveel zinnen (meningen). |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: R | |
Rapienda rebus in malis praeceps via est. | In het nauw moet men haastig de snelste weg inslaan. (Seneca) |
Rara avis. | Een zeldzame vogel. (Horatius) |
Rara iuvant. | Wat schaars is, is aangenaam. |
Riatio fatum vincere nulla potest. | Geen berekening kan het lot verslaan. (Ovidius) |
Rationi nulla resistunt. | Tegen het verstand kan niets op. |
Rarum est felix idemque senex. | Zelden is dezelfde mens gelukkig en oud. |
Re infecta | Onverrichter zake. |
Re parvum, tempore magnum. | Eigenlijk onbeduidend, maar gezien de omstandigheden belangrijk. (Cidero) |
Redde Caesari quae sunt Caesaris | Geef de keizer wat des keizers is. |
Regnat populus | Het volk regeert. |
Rem tene, verba sequentur. | Hou vast aan de zaak, de wooreden komen vanzelf. |
Repetitio est mater sapientiae | Herhaling is de moeder der wijsheid. |
Requiescat in pace. | Hij/zij ruste in vrede. |
Requiem aeternam dona ei(s), Domine. | Heer, geef hem/haar (hun) de eeuwige rust. |
Rerum concordia discors. | De tweeslachtige eenheid van dingen. (Horatius) |
Res est imperiosa timor. | Angst is een dwingend iets. |
Res ins cardine est. | De zaak staat op een keerpunt. |
Res loquitur ipsa. | De zaak spreekt voor zich. (Cicero) |
Res, non verba. | Geen woorden maar daden. |
Res severa est verum gaudium. | Ware vriendschap is een enstige zaak. (Seneca) |
Reservatis reservandis. | Onder het nodige voorbehoud. |
Ride si sapis. | Lach zo je wijs bent. (Je kan er maar beter om lachen.) |
Riso inepto res ineptior nulla est. | Niets is dommer dan dom lachen. |
Rivalem patienter habe. | Heb geduld met je rivaal (in de liefde). |
Roda de spinis floret. | De roos bloeit aan de doornenstruik. |
Rex regnat, sed non gubernat. | De koning heerst, maar regeert niet. |
Latijnse citaten beginnend met: S | |
Saepe decipimur specie recti. | Vaak latenb we ons door de schijn van gerechtigheid misleiden. (Horatius) |
Saepe ingenia calamitate intercidunt. | Vaak gaan grote talenten door een ongeluk verloren. |
Saepe mali malefacta viri populus luit omnis. | Vaak boet een heel volk voor de wandaden van één slechte man. |
Saepe sub pallio sordido sapientia. | Wijsheid is vaak verborgen onder een smerig gewaad. |
Saepius pauper et fidelius ridet | Iemand die arm is lacht vaker en eerlijker. |
Saevi inter se conveniunt ursi. | Zelfs wilde beren hebben hun afspraken. (Juvenalis) |
Salus populo! | Heil aan het volk! |
Salus populi suprema lex esto | Het welzijn van het volk moet de hoogste wet zijn. |
Salva approbatione | Behoudens goedkeuring. |
Salva ratificatione | Behoudens nadere bekrachtiging. |
Salvator mundi | Redder der wereld (Christus). |
Salvo errore et omissione. (S.E. & O.) | Behoudens fouten en misstellingen. |
Sapere aude | Heb de moed om verstandig te zijn. |
Sapienter vitam instituere. | Zijn leven verstandig inriechten. |
Sapientia prima stultitia carere. | Het begin van wijsheid is geen dwaas te zijn. (Horatius) |
Satius est recurrere quam currere male. | Het is beter terug te lopen, dan verkeerd te lopen. (Erasmus) |
Scire est mensurare | Weten is meten. |
Scripta manent, verba volant | Het geschrevene blijft, woorden vervliegen. |
Se ipse amans sine rivali. | Wie van zichzelf houdt, heeft geen rivalen. |
Secundae cogitationes meliores. | De tweede gedachte zijn de betere. (Cicero) |
Secunda non habent umquam modum. | Geluk kent geen maat. |
Secundum naturam vivere. | In harmonie met de natuur leven. (Cicero) |
Secundum ordinem | Op de rij af. |
Sed haec hactenus. | Tot zover en niet verder. |
Sed non ego creduluus illis. | Ik wens hem niet zo eenvoudig te geloven. |
Semel emissum volat inrevocabile verbum. | Eenmaal gesproken, vliegt het woord onstuitbaar verder. (Horatius) |
Semel scriptum decies lectum | Eenmaal geschreven betekent tienmaal gelezen. |
Semper fidelis | Altijd betrouwbaar. |
Semper florens | Steeds bloeiend. |
Semper homo bonus tiro est. | Een goed mens blijft altijd een beginneling. |
Semper iniops, quicumque cupit. | Wie begeert, is altijd arm. |
Semper paratus | Altijd bereid. |
Semper virens | Altijd groen (van een boom). |
Semper vigil | Steeds waakzaam. |
Senes bis pueri | Oude mensen zijn voor de tweede maal kind. |
Seniores priores | De ouden het eerst, oude mensen gaan voor. |
Si dis placet | Zo het de goden behaagt. |
Si duo faciunt idem, non est idem. | Als twee mensen hetzelfde doen, is het niet hetzelfde. |
Si fabula vera | Als het verhaal waar is. |
Si libet, licet. | Wat geliefd is, is goorloofd. |
Si paenitet, haud nocet error. | Wanneer men berouw heeft, is de misstap niet erg. |
Si vis amari, ama | Als je wil bemind worden, bemin dan zelf. |
Sibi quisqui peccat. | Iedereen zondigd in zijn eigen nadeel. |
Sic volo, sic iubeo | Zoals ik wil, zo gelast ik. |
Silent leges inter arma. | Als de wapens preken, zwijgen de wetten. |
Simulare certe est hominis. | Doen alsof is typisch menselijk. |
Sine amico non potes bene vivere | Zonder vriend kun je niet goed leven. |
Sine sudore et sanguine. | Zonder zweet en bloed. (Ennius) |
Sine vitiis nemo nascitur. | Niemand wordt zonder fouten geboren. (Horatius) |
Sit venia verbo. | Neem me niet kwalijk, dat ik het zeg. |
Stante pede | Op staande voet. |
Sol omnibus lucet | De zon schijnt voor allen. |
Solent mendaces luere poenam maleficii. | Leugenaars boeten meestal voor hun daden. |
Soli Deo gloria | Alleen aan God de eer. |
Somnium verum evadit | De droom komt uit. |
Spatio brevi spem longam reseces. | Hoop niet te lang. (Horatius) |
Spero meliora | Ik hoop op betere tijden. |
Spes mihi unica | Hoop is het enige dat mij rest. |
Spes patriae | De hoop van het vaderland, de jeugd. |
Stat sua cuiqui dies. | Voor ieder staat de zekere dag des doods vast. |
Stomachor omnia. | Ik wind me over alles op. (Cicero) |
Strenua inertia. | Ijverig nietsdoen. |
Studium immane loquendi | Mateloze zucht tot praten. |
Strultorum infinitus est numerus. | De hoveelheid dwazen is oneindig groot. |
Stultitiam patiutur opes. | Rijkdom kan zich domheid veroorloven. (Horatius) |
Stultitia est venatum ducere invitas canes | Met onwillige honden is het moeilijk hazen vangen. |
Stultitiam simulare loco prudentia summa est | Op het juiste ogenblik doen alsof je dom bent is de voornaamste wijsheid. |
Stultorum infinitus numerus est | Het aantal van de dwazen is oneindig. |
Stultorum plena sunt omnia | Alles is vol dwaasheid; de wereld lijkt wel een gekkenhuis. |
Stultum est timere, quod vitari non potest | Het is dwaas bang te zijn voor iets dat niet vermeden kan worden. |
Stultus es, qui facta infecta facere verbis postules | Je bent een dwaas als je het gebeurde met woorden ongedaan wilt maken. |
Stultus semper incipit vivere. | De dwaas begint voordurend opnieuw te leven. |
Sua cuiqui deus fit dira cupido. | De verschrikkelijke eigen begeerte wordt ieders ondergang. |
Suae quemqui fortunae maxime paeniter. | Ieder heeft het meest verdriet over zijn eigen lot. (Cicero) |
Suae quisqui fortunae faber. | Ieder smeedt zijn eigen geluk. |
Suae quisqui homo rem meminit. | Ieder herinnert zich zijn eigen zaken. |
Sauvis est laborum praeteritorum memoria. | Zoet is de herinnering aan het leed dat voorbij is. (Cicero) |
Sub noctem cura recursat. | In de nacht komen de zorgen terug. (Vergilius) |
Sub sole nihil perfectum | Onder de zon, d.i. op aarde is niets volmaakt. |
Sub specie aeternitatis. | Gezien in het licht van de eeuwigheid. (Spinoza) |
Successore novo vincitur omnis amor. | Iedere liefde wordt door een nieuwe, opvolgende overwonnen. (Ovidius) |
Successus ad perencciem multos devocat. | Succes stort velen in het verdef. |
Successus improborum plures allicit | Het succes van slechte mensen lokt velen. |
Suorem timere. | Bang zijn voor zweet. |
Sui cuique mores fingunt fortunam | Bij iedereen vormt zijn eigen gedrag het lot. |
Sui similem esse. | Zichzelf trouw blijven. (Cicero) |
Summa perfectio attingi non potest. | Volledige perfectie is niet te bereiken. (Cicero) |
Summa summarum. | Som van alle sommen. (Alles bij elkaar). |
Summum ius summa iniura. | Het grootste recht, is het grootste onrecht. (Terentius) |
Sunt certi denique fines. | Er zijn tenslotte bepaalde grenzen. (Horatius) |
Sunt Iovis omnia plena. | Alles is vol van God. |
Sunt pueri pueri, pueri puerilia tractant. | Kinderen zijn kinderen en handelen als kinderen. (Paulus) |
Sunt superis sua iura. | De goden hebben hun eigen recht. (Ovidius) |
Suo se modulo ac pede metiri. | Zich naar eigen maat (voet) meten. (Horatius) |
Suum cuique | Ieder het zijne. (Cicero) |
Suum cuiqui pulchrum. | Ieder vindt het zijn mooi. (Cicero) |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: T | |
Tacent; satis laudant. | Zij zwijgen: dat is eer genoeg. (Terentius) |
Tacciturnior statua. | Zwijgzamer dan een standbeeld. |
Talis hominibus pratio qualis vita. | Zoals de mens preekt, zo leeft hij. |
Tamdiu discendum est, quamdiu nescias. | Men moet leren. zolang men onwetend is. |
Tandem fit surculus arbor | Eindelijk wordt het takje een boom. |
Tanti eris aliis, quanti tibi fueris. | Je zult voor anderen zoveel waard zijn, als je jezelf waard vindt. |
Tantummodo incepto opus est, cetera res expediet. | Men hoef allen maar te beginnen, de rest komt vanzelf. |
Tantum ne noceas, dum vis prodesse, videto. | Pas maar op dat je geen schade aanricht, terwijl je eigenlijk wilt helpen. |
Tantum religio potuit suadere malorum. | Zoveel onheil is door het bijgeloof ontstaan. |
Te Deum laudamus | U, o God loven wij. |
Te hominem esse memento | Vergeet niet dat je een mens bent. |
Tempora labuntur, tacitisque senescimus annis | De tijd snelt voort en door de jaren heen worden we ongemerkt oud. |
Tempora mutantur, nos et mutamur in illis | De tijden veranderen en wij veranderen mee. |
Tempore lenitum est vulnus meum | De tijd heeft mijn wonden geheeld. |
Tempori parce | Wees zuinig met tijd. |
Tempus edax rerum. | De tand des tijds. |
Tempus est etiam maiora conari. | Het is tijd om ook eens wat groters te proberen. |
Tempus fugit | De tijd vliedt heen. |
Tempus ruit hora fluit | De tijd snelt voort, het uur vliedt heen. |
Tempus te citius quam oratio deficiet | Tijd zal u eerder ontbreken dan woorden. |
Terra incognita | Onbekend terrein. |
Tertium non datur | Een derde mogelijkheid is er niet. |
Testimonium de auditu | Een verklaring waarbij een getuige verklaart dat hij een ander iets heeft horen zeggen. |
Testimonium paupertatis | Bewijs van onvermogen. |
Testis unus, testis nullus of Unus testis, nullus testis | Eén getuige is geen getuige. |
Timidi est optare necem. | De dood te wensen is laf. (Ovidius) |
Totus tuus (T.T.) | Geheel de uwe. |
Trahimur omnes studio laudis | Wij laten ons allen leiden door ons streven naar lof. |
Trahit sua quemque voluptas | Ieder laat zich door zijn eigen lusten leiden. |
Tristis eris si solus eris | Je zult droevig zijn als je alleen bent. |
Tu ne cede malis, sed contra audentior ito | Gij moet niet voor het kwaad wijken, maar het des te moediger tegemoet treden. |
Tu si hic sis, aliter sentias. | Stond je hier in mijn plaats, zou je wel anders denken. |
Tu quoque, Brute | Ook jij, Brutus? |
Tues res agitur. | Het gaat om jouw zaak. (Horatius) |
Tunica pallio propior est | Het hemd is nader dan de mantel. |
Turpe est aliud loqui, aliud sentire. | Het is schandelijk iets anders te zeggen dan je denkt. |
Tutimet mirabere. | Je zult versteld staan. |
Tuum tibi narro somnium. | Ik vertel je je eigen droom. (Erasmus) |
Latijnse citaten beginnend met: U | |
Ubi amor, ibi fides | Waar liefde is, daar is vertrouwen. |
Ubi bene, ibi patria | Waar ik me goed voel, is mijn vaderland. |
Ubi defecerit ratio, ibi est fidei aedificatio. | Warr het verstand het laat afweten, komt het op vertrouwen aan. |
Ubi non sis, qui fueris, non est, cur velis vivere. | Wanner je niet meer bent wie je was, heeft het leven zijn zin verloren. (Cicero) |
Ubi periculum, ibi lucrum. | Waar gevaar is, kan ook gewonnen worden. |
Ubi sol, ibi vita | Waar zon is, is leven. |
Ultimum remedium | Het uiterste redmiddel. |
Ultra posse nemo obligatur | Niemand wordt verplicht tot meer dan waartoe hij in staat is. |
Ultra istum a me. | Weg met deze mens. (Plautus) |
Umbram timere. | Zelfs bang zijn voor de schaduw. (Cicero) |
Una domus non alit duos cances. | Een huis voedt geen twee honden. (Erasmus) |
Una hirundo non facit ver | Eén zwaluw maakt nog geen lente. |
Undique ad inferos tantundem viae est. | De weg naar de onderwereld is van alle kanten even lang. |
Uni cum duobus non est pugnandum. | Een tegen twee is geen gelijke strijd. |
Unum cum noveris, omnes noveris. | Wanneer je er een kent, ken je ze allemaal. |
Unus pro multis. | Een voor velen. |
Undique pericula nobis imminent | De gevaren omringen ons van alle kanten. |
Urbs aeterna. | De eeuwige stad. (Rome) |
Urcaetim pluit. | Het regent met bakken uit de lucht. |
Usus est tyrannus | Gewoonte is een tiran. |
Usus magister est optimus | Ervaring is de beste leermeester. |
Ut ameris ama | Om bemind te worden moet je liefde kunnen geven. |
Ut ameris amabilis esto. | Wee lief, opdat men u lief heeft. |
Ut incepit fidelis sic permanet | Zo trouw als ze begint, zo blijft ze voortdurend. |
Ut sementem feceris, ita metes | Zoals je zaait, zul je oogsten. |
Ut tute es, item omnes cences esse. | Je geloofd zeker, dat iedereen zo is als jezelf bent. |
Ut veleas, multa delenda feres. | Om te geneen, moet je veel pijn lijden. |
Usus magister est optimus | Ervaring is de beste leermeester. |
Utile dulci | Het nuttige aan het aangename gepaard. |
Utrique parti favere | Het met beide partijen houden. (Van twee walletjes eten) |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten | |
Latijnse citaten beginnend met: V | |
Vacare culpa magnum est solacium | En toch, het gevoel hebben dat je geen schuld treft is een grote troost. (Cicero) |
Vade et amplius iam noli peccare | Ga heen en zondig niet meer. |
Vade retro Satanas | Ga weg, Satan |
Valet ancora virtus | Deugd heeft de waarde van een anker. (Augustinus) |
Vana surdis auribus canere | Tegen dovemans oren praten. |
Vanitas vanitatum et omnia vanitas | IJdelheid der ijdelheden en alles is ijdelheid (op deze wereld). |
Varietas delectat | Afwisseling is aangenaam. |
Varium_et mutabile semper femina | Iets veranderlijks en wispelturig is . |
Vates optimus, qui optime conciectarit | De beste profeet is hij die de beste conclusies trekt. (Euripides) |
Vel ceaco apparet | Zelfs een blinde ziet dat! (Livius) |
Vel capillus habet umbram suam. | Ook een haar werpt een schaduw. |
Velis et remis. | Met zeilen en roeien (op volle kracht). |
Velle non discitur | Willen kan je niet leren. |
Velle suum cuiqui est. | Wat een mens wil, is voor iedereen persoonlijk. (Persius) |
Vellet nollet. | Of hij nu wil of niet! |
Velut inter ignes luna minores. | Zoals de maan tussen de kleine sterren. (Horatius) |
Venenum in auro bibitur. | Vergif wordt gedronken uit gouden bekers. (Seneca) |
Veni Sancte Spiritus | Kom, Heilige Geest |
Veni, vidi, vici | Ik kwam,ik zag, ik overwon. |
Venit amor gravius quo serius. | Hoe later de liefde komt, hoe steviger hij is. (Ovidius) |
Vento vivere | Van de wind leven. |
Verae amicitiae sempiternae sunt. | Ware vriendschappen zijn van eeuwige duur. (Cicero) |
Verba alicui dare | Lege woorden spreken. |
Verba dare in ventos | In de wind praten. |
Verba dat omnis amans. | Idere verliefde spreekt mooie woorden. |
Verba sine penu et pecunia | Woorden zonder geld en goed. (Veel geblaat weinig wol) |
Verba volant, scripta manent | Woorden vervliegen, het geschrevene blijft. |
Verecundia inutulis viro egenti. | Een arme kan zich geen bescheidenheid veroorloven. (Homerus) |
Verecundia mulierem ornat, non color fucatus. | Bescheidenheid siert de vrouw, niet haar makeup. (Horatius) |
Vereri perdidit. | Hij heeft verleerd zich te schamen. (Plautus) |
Veritas odium parit. | Liefde voor de waarheid zaait haat. |
Veritatis simplex oratio est. | De waarheid spreken is eenvoudig. |
Vero distinguere falsum. | Vals van echt onderscheiden. |
Verum gaudium res severa est. | Ware vriendschap is een ernstige zaak. (Seneca) |
Verum mihi videtur, qoud est. | Waar schijnt mij slechts te zijn, wat bestaat. (Augustinus) |
Verus amicus est tanquam alter idem. | Een ware vriend is een tweede ik. (Cicero) |
Verus amor nullum novit habere modum. | Ware liefde kent geen grenzen. |
Vestis virum facit of Vestis virum reddit | Kleren maken de man. |
Vetus consuetudo obtinet vim naturae | De gewoonte is een tweede natuur. |
Via crucis via lucis | De weg van het kruis is de weg naar het licht. |
Via trita est tutissima. | De gebaande weg is de veligste. |
Vi coactus (v.c.) | Door geweld gedwongen. |
Vicit et superos amor. | Liefde heeft zelfs goden overwonnen. |
Vicit vim virtus | Dapperheid heeft het geweld overwonnen. |
Victi vincimus. | Hoewel we verloren hebben, zullen we overwinnen. (Plautus) |
Victrix fortunae sapientia. | De overwinnar van het lot is de wijsheid. |
Vigilat ut quiescant | Hij waakt opdat zij rusten. |
Vina quies sequitur. | Op wijn volgt rust. |
Vincit sanctos dira libido. | De lust overwint zelfs de onkreukbare. (Seneca) |
Vino diffugiunt mordaces curare. | Wijn verdrijft de ergste zorgen. |
Viresque acquirit eundo. | Al gaande wint het gerucht aan kracht. (Vergilius) |
Viris fortibus non est opus moenibus. | Dappera mannen hebben geen vesting nodig. |
Viribus unitis | Met vereende krachten. |
Virtus est medium vitiorum. | De deugd is het midden tussen fouten. |
Virtus est vitium fugere | Deugd is het mijden van de zonde. |
Virtus nobilitat | Deugd adelt. |
Virtus post nummos | Deugd komt vaak pas na het geld. |
Virtutem incolumem odimus. | Volkomen braafheid haten wij! (Horatius) |
Virtutis nil invium./td> | Voor dapperheid bestaat geen onbegaanbare weg. (Ovidius) |
Vertutis viam deserir arduae. | Hij verlaat het stijle pad der deugd. (Horatius) |
Vis unita fortior | Vereende kracht maakt sterker. |
Vita brevis est, ars longa | Het leven is kort, maar de kunst leeft eeuwig. |
Vita morti propior est cottidie. | Het leven komt met de dag dichter bij de dood. |
Vitam regit fortuna, non sapientia. | Het leven wordt bepaald door geluk, niet door wijsheid. (Cicero) |
Vitium originis | Fout in de opzet. |
Vive memor leti. | Leef met de gedachte aan de dood. (Persius) |
Vivere est militare. | Leven betekent vechten. |
Vivere naturae convenienter. | In harmonie met de natuur leven. |
Vivere si recte nesis, decide peritis. | Wanneer je niet weet hoe te leven, wend je dan tot de mensen met ervaring. |
Vivitur parvo bene. | Hij leeft goed van weinig. |
Vix ea nostra voco. | Dat durf ik nauwelijks het onze te noemen. (Ovidius) |
Vixit, dum vixit, bene. | Zolang hij geleefd heeft, heeft hij goed geleefd. |
Volens nolens. | Noodgedwongen. |
Voluptatem mearor sequitur. | Na het plezier komt de kater. |
Volventibus annis | In de loop van het jaar. |
Vox viva | Het levende woord. |
Vox populi vox dei. | De stem van het volk is de stem van God. |
Vulgare amici nomen, sed rar est fides. | Het begrip vriend is algemeen bekend, maar trouw is zeldzaam. |
Vulgi opinio mutari vix protest. | De mening van de massa laat zich nauwelijks veranderen. |
Vulpes pilum mutat, non mores | Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken. |
Vultus loquitur, quodcumque tegis. | Je gezicht verraadt, wat je geheim had willen houden. |
www.heinpragt.com Latijnse spreuken en citaten |