Als kind kreeg ik van mijn vader elk jaar een konijn om te verzorgen, ik zeg met klem “elk jaar” want meestal overleefden mijn vriendjes de kerst niet. Dit is één van de redenen waarom ik nu ook vegetariërs ben. Daarna heb ik vele jaren konijnen gehouden voor mijn kinderen, die allemaal, na vele jaren, een natuurlijk dood zijn gestorven. Momenteel heb ik zelf geen konijnen meer maar verzorg ik af en toe met veel plezier de konijnen van de buren. Veel kinderen willen graag een konijn maar wist u dat konijnen wel 10 jaar oud kunnen worden? Ook zijn konijnen zijn niet graag alleen, ze hebben gezelschap nodig. Een konijn dat de hele dag alleen in een hok achter in de tuin zit, is dus niet gelukkig. Daarom is het beter om twee konijnen te houden of veel tijd met het konijn door te brengen. Op deze pagina wil ik ingaan op het houden en verzorgen van konijnen. Vriendelijke groet, Hein Pragt.
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Algemene informatie over konijnen.
Hoewel het normaal is om konijnen als huisdier te houden, moet u niet vergeten dat het konijn van nature een prooidier is, dat betekent dat het altijd op zijn hoede zal zijn voor gevaar. Een konijn zal onmiddellijk vluchten als er gevaar dreigt. Pas als het geen kant op kan, zal het zich omdraaien om zich te verdedigen. Wanneer een prooidier ziek is zal het instinctmatig weten dat het nu een gemakkelijke prooi is voor roofdieren. Door zich heel stil te houden, hoopt het onopgemerkt te blijven tot het zich beter voelt. Een konijn zal vaak met de ogen open slapen om de vijand de indruk te geven dat het wakker is en ook ligt het het konijn liefst ergens onder of in, zodat het zich aan alle kanten beschut voelt. Een konijn ziet er knuffelig uit, maar het is geen knuffeldier. Konijnen houden er niet van om opgepakt en rondgedragen te worden, want het konijn moet meteen aan zijn voorouders denken die gegrepen werden door een roofdier. Het konijn raakt in paniek en kan gaan bijten en trappen, zeker wanneer u het konijn verkeerd of te stevig vasthoudt. En dan ontdekt u dat een konijn scherpe nagels en tanden heeft. Toch kunt u van het konijn wel een knuffel konijn maken, ga lekker op de grond zitten en laat hem uit zichzelf naar u toe komen. Het zal aan u snuffelen en als u telkens lief voor hem bent en hem niet pakt, zal hij u leren vertrouwen en na een tijdje kunt u het konijn dus aaien en zal het konijn dit ook prettig vinden.
Net als wilde konijnen slaapt het tamme konijn graag ’s middags. In de ochtend en vroeg in de avond hebben ze de meeste zin om op ontdekkingstocht te gaan en lekker te rennen en te spelen. Boosheid van een konijn is eigenlijk bangheid, en bange konijnen kunnen bijten. Wanneer u het konijn steeds uit het hok of de kooi pakt, kan hij bang worden voor de handen en gaan bijten. Laat het konijn daarom uit zichzelf uit het hok of de kooi lopen. Als het konijn terug in de kooi of hok dan kunt u het lokken met iets lekkers, uiteindelijk zal het konijn dit leren en zo snel het hok weer ingaan. Boosheid kan ook zomaar zonder reden ontstaan, dit heeft bijna altijd met de leeftijd te maken, want als konijnen 5 tot 8 maanden oud zijn, begint de puberteit en zullen ze alles wat van hen is gaan verdedigen. Door het konijn te laten steriliseren of castreren zal dit gedrag verdwijnen. Ook kan een schijnzwangerschap van een vrouwtje een reden van boosheid zijn, ze wil dan haar denkbeeldige nest en jongen verdedigen. Wanneer u een nestje ziet van stro en haar dan is dit waarschijnlijk het geval. Laat ie vrouwtje dan een paar dagen met rust waarna het gedrag wel weer op zal houden.
Konijnen zijn in de natuur gewend om in een groep te leven, ze hebben gezelschap nodig. Daarom zijn twee konijnen gelukkiger dan één konijntje dat maar alleen zit. Het is dan ook niet meer toegestaan om maar één konijn to houden. Twee oudere en voor elkaar vreemde konijnen mogen nooit zomaar bij elkaar gezet worden, ze moeten eerst aan elkaar wennen. Twee jonge vrouwtjes (voedsters) kunnen goed samen zijn, maar in de puberteit kunnen ze gaan vechten. Haal ze tijdelijk uit elkaar en laat ze steriliseren maar zorg er wel voor dat ze elkaar kunnen blijven zien en ruiken. Na de sterilisatie kunnen ze dan weer samenwonen in één hok of ruimte. Mannetjes (rammetjes) gaan bijna altijd vechten met elkaar, een mannetje met een vrouwtje is de beste keus, maar omdat konijnen al vanaf 3 maanden jongen kunnen krijgen moet eerste het hok met gaas in twee hokken verdelen. Een mannetje kan vanaf 5 maanden gecastreerd worden maar hij is daarna nog zeker 4 weken vruchtbaar. Na 4 weken mag hij weer met het vrouwtje samenwonen en zal het mannetje ook stukken rustiger worden. Wel kan het voorkomen dat het vrouwtje die nog wel de normale hormoonhuishouding heeft af en toe het mannetje zal bespringen, waar deze helemaal niet van gediend is. Ook dit gaat vanzelf weer over.
Het houden en verzorgen van konijnen.
De aanschaf van een konijn
De meeste konijntjes die verkocht worden in dierenwinkels zijn niet ouder dan 5 weken, maar voor het konijntje is het beter om 6 tot 8 weken bij de moeder to blijven om moedermelk te drinken. Pas als het konijn ouder is dan 6 weken kan het droogvoer en groenten gaan eten. Veel van deze te jong verkochte konijntjes worden kort na aankoop ziek, krijgen heftige diarree on gaan dood. Hoewel de kleintjes schattig zijn kun u beter een iets ouder jong nemen.
Wat heeft een konijn allemaal nodig?
Een droge plaats, niet op de tocht, in de schaduw en uit de wind, een rustig plekje, zodat het de tijd heeft om aan u te wennen, een ruime kooi, zodat het op de achterpoten kan staan en heen en weer kan lopen. Geef het konijn de eerste dagen hetzelfde voer dat hij altijd kreeg, het konijntje moet 24 uur per dag hooi kunnen eten en vers water kunnen drinken. Omdat de darmen van konijnen snel in de war kunnen raken (waardoor ze zelfs dood kunnen gaan) mag u hem de eerste twee weken geen groenvoer geven, ook geen wortel en beslist geen snoepjes.
Het hok of de kooi van het konijn.
Wanneer u maar één konijn heeft, dan kunt u hem het beste in een kooi of hok binnen zetten, dit is voor u en het konijn veel gezelliger. Een binnen kooi kan hot beste op een lage plek staan, een klein stukje boven de grond, maar niet onder een open raam of voor de verwarming. Er zijn verschillende soorten bodembedekking, zaagsel en kranten kunt u beter niet gebruiken omdat die snel nat worden en gaan stinken en bij langharige konijnen blijft het zaagsel in het haar hangen, gewoon stro op de bodem is daarom het beste. Het konijn moet ook eten en drinken en heeft dus een voer- en drinkbak nodig. Het beste zijn de exemplaren van roestvrij staal die met een beugels aan het traliewerk van do kooi hangen. Bakjes op de bodem worden vaak vies of ze worden omgetrapt.
Een buitenhok moet op een luwe plek staan, wind of regen mogen niet in het hok kunnen komen. Op zonnige dagen moet het konijn voldoende schaduw hebben, anders zal het konijn het snel te heet krijgen. Het hok moot ruim zijn, 1.50 meter breed on zeker 0.60 meter diep en hoog. Het konijn moet rechtop kunnen zitten on het liefst ook op zijn achterpoten kunnen staan. Een gedeelte van het hok moet een gesloten nachthok zijn. Dit nachthok is een veilige schuilplaats en de opening van het nachthok moot precies zo groot zijn dat het konijn er door heen kan. Een scharnierend dak is handig om het hok schoon te kunnen maken. In de wintermaanden kunt u in het nachthok extra stro doen. Bij extreme vorst en snijdende oostenwind is het beter om het hok in de schuur of de garage te zetten. De bodembedekking in het hok moet u elke week verschonen en zomers moet u de plaats waar ze veel poepen vaker verschonen omwille van de vliegen. Controleer als het erg warm is of het konijn goed schoon is, want vliegen komen af op de lucht van plakpoep en leggen hierin hun eitjes die binnen een paar uur uitkomen, waarna de maden zich naar binnen in het konijn kunnen eten.
De verzorging van het konijn
Konijnen wassen zichzelf erg vaak, een langharig konijn moet u regelmatig kammen of borstelen en een angora konijn moet zelfs elke drie maanden geknipt worden. Ook de nagels van het konijn moeten elke drie maanden geknipt worden, hiervoor kunt u een nageltang voor katten (te koop in dierenwinkels) gebruiken. Let wel op dat u het konijn geen pijn doet door alleen de puntjes die uit de haren steken te knippen.
Voeding van het konijn
Hooi is heel belangrijk voor de darmen van het konijn, zorg er daarom voor dat hij altijd hooi kan eten. Konijnen eten ook speciaal konijnenvoer, pas op dat ze niet alleen de lekkere dingetjes uit het voer vissen. Konijnen lusten ook groenten en fruit, maar let goed op dat ze niet alle groenten en fruit mogen hebben. Van bepaalde koolsoorten (zoals rode en witte kool, bloemkool) en klaver krijgt het konijn gas in de darmen en dus buikpijn. Af en toe wat fruit is ook goed maar zeker niet te veel. Geef nooit teveel in één keer en laat het konijn langzaam aan groenten en fruit wennen door eerst kleine stukjes te geven en de dagen erna iets meer. Witlof, broccoli, andijvie, wortels, boerenkool, veldsla en waterkers zijn voorbeelden van goede groenten voor uw konijn. De bladeren en stengels van de paardenbloemen lusten ze ook graag en die kunt u buiten zelf plukken om uw konijn af en toe te verwennen. Bijna alle voedingsstoffen die konijnen nodig hebben halen ze uit hooi en groenvoer, wanneer ze te veel droogvoer krijgen kunnen ze gebit- en gezondheidsproblemen krijgen. Een gezond dieet bestaat uit weinig droogvoer, onbeperkt hooi, voldoende groenvoer en af en toe fruit.
Gras is een belangrijkste deel van het voedsel van wilde konijnen en is bijzonder goed groenvoer. Het konijn moet er goed op kauwen, waardoor de kiezen zullen slijten en gras bevat veel vocht en bijna alles wat een konijn nodig heeft. Ook aan gras moet een konijn gewend raken door eerst een beetje te geven en de hoeveelheid dagelijks te verhogen totdat het konijn helemaal aan gras gewend is. Geef nooit gras wat afgemaaid is met een grasmaaier, hier kan een konijn erg ziek van worden, pluk of snijd het met de hand.
De gezondheid van het konijn
Een konijn waar men goed voor zorgt kan wel 10 jaar oud worden, helaas zijn er verschillende ziekten die dodelijk kunnen zijn voor konijnen. Wanneer u er snel bij bent kan het goed aflopen, bij verwaarlozing kan het dodelijk zijn voor uw konijn.
Een konijnenprobleem genaamd gas
Een konijn heeft heel gevoelige darmen die langer en ingewikkelder zijn dan die van de mens. Veel konijnen krijgen dan ook vroeg of laat te maken met gas, dit kan voor konijnen gevaarlijk zijn en bij geen behandeling zelfs dodelijk. Wanneer het konijn altijd levendig en actief is, met een goede eetlust, en wil hij ineens niet eten, dan kan het last van gas hebben. Gas veroorzaakt veel pijn en door deze pijn stopt het konijn met eten. En als een konijn 24 uur niet eet, kunnen de darmen stoppen met bewegen en als de darmen te lang stilliggen, raakt de lever zelfs beschadigd. Een paar kenmerken van een konijn met gas:
- Harde borrelende geluiden in de buik van het konijn;
- Het konijn wil met rust gelaten worden, zit vaak met de ogen half gesloten, stopt met eten;
- Het konijn ligt in een ongemakkelijke of vreemde houding;
- Het konijn is onrustig en zoekt steeds een andere plek;
- Het konijn kan vaak heel snel ademen, dit is een teken van pijn;
- De buik zal heel hard of heel zacht aanvoelen;
- Er zijn geen keutels of een paar natte.
De dierenarts of de dierenspeciaalzaak kan wel adviseren wat u in dit geval moet doen om het konijn te genezen. Zit het konijn buiten, haal het dan snel naar binnen, een konijn met gas krijgt het heel koud en kan dan in shock raken.
Verstopping bij konijnen
Als een konijn stopt met keutels poepen dan heeft het waarschijnlijk last van een verstopping. Door te weinig hooi en groenvoer te eten, krijgt het konijn te weinig vezels binnen die ervoor zorgen dat de darmen goed in beweging blijven. Behalve haar en voedsel wat achtergebleven is in de darmen is het ook mogelijk dat het konijn iets anders in de darmen heeft zitten zoals stukjes tapijt of plastic. Een konijn met een verstopping zal zich niet anders gedragen, het dier blijft levendig. Wel zal het steeds minder gaan eten en worden de keutels kleiner en kleiner, tot het stopt met eten en poepen. Een gezond konijn heeft droge, glanzende ronde keutels van dezelfde grootte en vorm. Wanneer het konijn last heeft van verstopping moet het veel drinken en moet u zo weinig of geen droogvoer geven en zo veel mogelijk verse (donkergroene) bladgroenten. De dierenarts kan een laxeermiddel geven wat u een paar maal per dag moet geven.
Problemen met het gebit van het konijn
De tanden en kiezen van een konijn groeien een leven lang door, door te eten slijten de tanden. Wanneer de tanden niet goed staan zullen de ondertanden niet afslijten en ze kunnen dan buiten de mond gaan groeien, soms groeien ze zelfs door een lip heen. Ga naar de dierenarts wanneer u ziet dat de tanden van uw konijn te lang worden of in een rare vorm gaan groeien.