Emotionele intelligentie (EQ)

Emotionele intelligentie, gemeten met de index EQ, is dus een aanvulling van het traditionele IQ. Het begrip Emotionele intelligentie (EQ) kwam in 1995 onder de aandacht door het gelijknamige boek van de Amerikaan Daniel Goleman. Dit veroorzaakte eerst een echte hype die sindsdien enigszins overgewaaid is maar het begrip EQ is nu meer een set persoonlijke vaardigheden en een levensbeschouwing. Niet alleen voor persoonlijk geluk maar ook voor maatschappelijk succes is emotionele intelligentie belangrijker dan de van oudsher hooggewaardeerde intellectuele capaciteiten. Veel kennis en een hoge intelligentie is niet per definitie de basis voor goede sociale vaardigheden. Intelligentietesten meten vooral doelgericht handelen, rationeel denken en effectief omgaan met omgeving c.q. met nieuwe situaties. De gemiddelde uitkomst is 100 en voor Vwo-niveau heb je minimaal 120 nodig. Toch zijn deze testen vrij eenzijdig en geven ze maar een deel van de persoon weer. Een hoog IQ is dus geen garantie voor succes in het leven, er zijn onderzoeken die aantonen dat mensen met een hoog IQ soms faalden in hun leven, terwijl anderen met veel lager IQ succesvoller waren. Het gaat er vooral om hoe mensen omgaan met hun intelligentie, hun omgeving en hoe zij daarbij hun emotionele en sociale vaardigheden inzetten. Deze pagina gaat over het onderwerp emotionele Intelligentie afgekort als EQ. Vriendelijke groet, Hein Pragt.

Emotionele Intelligentie (EQ)

Een tegenhanger van de IQ test is de Emotionele Intelligentie test. De EQ test meet persoonlijkheidsstijlen, daardoor is het EQ te verbeteren en te veranderen, terwijl het IQ redelijk vast ligt. Een wetenschappelijke definitie van EQ is:
Reeks van non-cognitieve vermogens, competenties en vaardigheden die iemands kans van slagen en het tegemoet treden van eisen en druk vanuit de omgeving beïnvloeden

De emotionele intelligentie bestaat uit 5 belangrijke onderdelen.

Intra-persoonlijk (innerlijk)
- Emotioneel zelfbewustzijn(kunnen kijken naar jezelf, samenhang, gevoelgedrag).
- Assertiviteit (kunnen uiten van gevoelens en voor eigen mening opkomen).
- Zelfbeeld (respect en acceptatie van jezelf met positieve en negatieve eigenschappen).
- Zelf-actualisatie (inhoud geven aan je leven, talenten en je mogelijkheden gebruiken).
- Onafhankelijkheid (je leven een richting geven en zelfstandig beslissingen nemen).
Inter-persoonlijk (omgang met anderen)
- Empathie (bewust van gevoelens van anderen en daarop kunnen afstemmen).
- Sociale verantwoordelijkheid.
- Probleemoplossend (problemen onderkennen, in kaart brengen en analytisch kunnen oplossen).
Aanpassingsvermogen.
- Realiteit onder ogen zien.
- Flexibel zijn.
Stressmanagement.
- Stress bestendig zijn.
- Impulscontrole (vermogen om impulsief gedrag te onderdrukken en driften kunnen sturen c.q. beheersen).
Algemene stemming.
- Optimisme.
- Het vermogen zich gelukkig te voelen.

Het begrip Emotionele intelligentie.

Emotionele intelligentie, gemeten met de index EQ, is dus een aanvulling van het traditionele IQ. Het begrip Emotionele intelligentie kwam in 1995 onder de aandacht door het gelijknamige boek van de Amerikaan Daniel Goleman. Dit veroorzaakte eerst een echte hype die sindsdien enigszins overgewaaid is maar het begrip EQ is nu meer een set persoonlijke vaardigheden en een levensbeschouwing. EQ testen worden nog veel gebruikt bij personeelsselectie waarbij men er vanuit gaat dat niet alleen kennis belangrijk is maar dat ook empathie belangrijk is voor het succesvol functioneren op het werk. In een organisatie is er vaak sprake van emoties, spanningen en gevoeligheden waarbij het belangrijk is dat men hier zelf goed mee om kan gaan maar ook goed op de emoties anderen in kan spelen. Vaak geven werknemers aan dat ze meer gefrustreerder zijn over het feit dat een leidinggevenden niet naar ze wil luisteren of begrip toont, dan over het feit dat ze hun zin niet krijgen.

Maatschappelijk succes.

Een hoog EQ of hoge emotionele intelligentie wordt vaak in verband gebracht met maatschappelijk succes. Heel lang werd gedacht dat IQ (Intelligentie) de belangrijkste factor was voor maatschappelijk succes maar meer en meer bleek dat succesvolle mensen vooral mensen waren die goed met emoties van zichzelf en die van anderen om konden gaan. Een en laag EQ vond men vooral bij mensen die maatschappelijke en persoonlijke problemen als depressie, alcoholmisbruik, eetstoornis en agressief gedrag vertoonden.

Het samenspel van verstand en emotie.

Een goede balans tussen verstand en emotie is van wezenlijk belang voor het nemen van beslissingen in het leven. Het gevoel geeft ons onbewuste signalen die onze beslissingen kunnen beïnvloeden en een stukje lering uit voorgaande ervaringen toe kan voegen. Echter wanneer men emotioneel van slag is, is men meestal niet zo goed in staat om helder te denken en goede beslissingen te nemen. Maar mensen die weinig contact hebben met hun emoties en mensen die weinig inlevingsvermogen (empathie) hebben zijn ook niet zo goed in staat om goede beslissingen te nemen. De kern van emotionele intelligentie is dan ook een goed samenspel van voelen en denken, wanneer deze goed op elkaar zijn afgestemd lijkt dit de emotionele intelligentie te verhogen en bij te dragen tot het nemen van goede beslissingen.

Wat is empathie?

Empathie is een vaardigheid van het herkennen van gevoelens, emoties en verlangens van anderen, waardoor de ander zich op zijn gemak en begrepen voelt. Mensen met empathisch vermogen hoeven het niet altijd met de ander eens te zijn maar ze geven wel blijk van begrip en inlevingsvermogen waardoor andere sneller geneigd zijn tot vertrouwen en wederzijds begrip. Empathie is een essentiële eigenschap van een goede manager of bijvoorbeeld een succesvolle verkoper. Ook is het zo dat men wanneer men in staat is om de eigen emoties te herkennen en te reguleren men meer kans heeft om invloed te hebben op de gevoelens en emoties van anderen, de emotionele signalen die men zelf uitzendt zullen ook door de ander opgepikt worden.

Toch is EQ soms een verwarrend begrip.

In tegenstelling tot IQ testen bestaan er bij EQ testen veel verschillende interpretaties en niet een eenduidig getal als uitkomst zoals bij de IQ test. Achter het begrip emotionele intelligentie blijkt vaak een verwarrende wirwar van opvattingen schuil te gaan. Ook de verschillende testen zijn niet altijd eenduidig. Wel brengen de testen vaak een aantal sociale vaardigheden in kaart, met name de vaardigheden van het herkennen van emoties bij zichzelf en anderen en het op een goede wijze gebruiken maken van deze kennis. Ondanks dat emotionele intelligentie kan bijdragen tot succes is het duidelijk geen voorwaarde voor succes. Dit wil niet zeggen dat het een mislukte theorie is maar men het belang er niet te hoog van moet ophemelen.

Lang dacht men dat IQ (Intelligentiequotiënt) een belangrijke voorspeller was voor de mate van maatschappelijk succes, maar uiteindelijk bleek dat mensen die goed met emoties van zichzelf en die van anderen om kunnen gaan, meer kans hebben om te slagen in het leven. Daar staat tegenover dat een laag EQ of emotionele intelligentie in verband gebracht kan worden met verschillende maatschappelijke en persoonlijke problemen zoals depressie, alcoholmisbruik, eetstoornissen en agressief gedrag.

Salovey en Mayer vonden de term emotionele intelligentie in 1990 uit. Zij beschreven emotionele intelligentie als een vorm van sociale intelligentie waarbij men het vermogen heeft om de eigen gevoelens en emoties en die bij anderen te controleren en te onderscheiden en dit te kunnen gebruiken om het eigen denken en acties te sturen. Salovey en Mayer startten ook een onderzoeksprogramma om een geldige metingen van emotionele intelligentie te ontwikkelen. Daniel Goleman werd zich bij het doen van het onderzoek voor zijn eerste boek bewust van Salovey en het werk van Mayers in de vroege jaren ’90. Als psycholoog schreef Goleman de populaire bestseller Emotional Intelligence (Emotionele Intelligentie) in 1995, waarin hij het eerste bewijs gaf dat emotionele en sociale factoren belangrijk zijn.

Vijf Belangrijke Domeinen van Emotionele Intelligentie

Goleman bevestigd de Vijf Belangrijke Domeinen van Salovey van Emotionele Intelligentie:

Kennis van Eigen Emoties

Mensen met een grotere kennis van hun gevoelens en emoties blijken beter managers van hun eigen leven dan mensen die dit niet hebben. Ze maken bijvoorbeeld betere keuzes betreffende welke studie, baan en partnerkeuze.

Reguleren en beheersen van emoties

Mensen die beschikken over een goede emotionele zelfcontrole en in staat zijn tot uitstel van impulsen blijken productiever te zijn in hetgeen ze ondernemen en zijn ze in sociaal opzicht vaardiger, betrouwbaar, effectiever, assertiever en beter bestand tegen de frustraties van het leven.

Zelfmotivatie

Emoties kan men positief inzetten en door emoties kan men opgezweept worden tot betere prestaties. Mensen die hoopvol en optimistisch zijn, overwinnen makkelijker angst en depressiviteit en met een goed humeur is het denken en voelen positiever.

Emoties van de ander (h)erkennen

Dit heet empathisch vermogen en dit houdt een invoelend of inlevend vermogen en het (h)erkennen van emoties in en van anderen in. Mensen die empathisch zijn kunnen goed gevoelens en verlangens van anderen herkennen, waardoor de ander zich vaak sneller op zijn gemak en begrepen voelt.

Omgang met anderen en sociale vaardigheden

Wanneer men in staat is om de eigen emoties te reguleren, vergroot dit de kans om ook invloed te hebben op de emoties van anderen. Door het uitzenden van emotionele signalen kan men ook de omgeving beïnvloeden. Deze vaardigheid kan mensen tot goede populaire leiders maken.

EQ tests in personeelsselectie

EQ tests worden ook vaak gebruikt als onderdeel van personeelsselectie omdat men er van uitgaat dat niet alleen kennis maar ook empathie belangrijk is voor het succesvol functioneren in een bedrijf of organisatie. Voor leidinggevenden functies is een goed inlevingsvermogen vaak belangrijk, uit onderzoek blijkt namelijk dat werknemers als belangrijkste factor voor hun tevredenheid op hun werk aangeven dat een leidinggevende laat merken dat hij of zij naar de werknemers wil luisteren en probeert hen te begrijpen.

Boek over de sociale psychologie

sociale psychologie Psychologie Dit boek biedt een beknopte en heldere kennismaking met de stand van zaken in de hedendaagse psychologie. In twaalf hoofdstukken worden fundamentele begrippen uit de psychologie behandeld. Bovendien wordt ingegaan op het individu in zijn sociale omgeving, op de ontwikkeling, de persoonlijkheid en op gedragsstoornissen en psychotherapie. In het boek komt een aantal theorieën van vooraanstaande psychologen van vroeger en nu ter sprake. Speciale aandacht wordt geschonken aan de ontwikkeling op het terrein van het genetisch onderzoek. In deze vijfde, herziene druk zijn bovendien twee hoofdstukken toegevoegd over intelligentie en automatische processen.

Emotionele intelligentie