Integriteit

integriteit, doen wat je zegt Deze pagina gaat over integriteit, het woord integriteit is afgeleid van het Latijnse ‘integritas’ dat heelheid, intact zijn, eerlijkheid, maar ook fatsoen betekent. Mensen die we integer noemen hebben over het algemeen de eigenschap dat ze doen wat ze zeggen en zeggen wat ze doen, ze handelen in overeenstemming met hun principes ook in moeilijke omstandigheden als er druk wordt uitgeoefend om van principes af te wijken, afspraken niet na te komen of niet loyaal te zijn. Een integer persoon gedraagt zich consistent op verschillende momenten en in verschillende situaties. Er zijn een aantal persoonlijke eigenschappen die aan iemands betrouwbaarheid bijdragen zoals eerlijkheid, openheid, oprechtheid, loyaliteit, toewijding en harmonie. Vriendelijke groet, Hein Pragt.

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Integriteit is trouw blijven aan uzelf

Is er in een tijd waarin eigenbelang en zelfverrijking hoogtij vieren nog wel plaats voor zoiets ouderwets als integriteit? In de naoorlogse jaren van de vorige eeuw was integriteit nog iets dat vanzelfsprekend was. De norm was dat je een eerlijk en fatsoenlijk mens was en de grote sociale controle en de afhankelijkheid van het individu van de groep, waaronder vaak ook de kerkgemeenschap, was ook de stok achter de deur. De straf op een niet eerlijk en fatsoenlijk mens zijn was de sociale uitsluiting en het wegvallen van een sociaal vangnet. Met het stijgen van de welvaart, het toenemende individualisme en het sociale vangnet van alle wettelijke sociale voorzieningen, viel de afhankelijkheid van de groep en ook de sociale controle weg en werd het veel makkelijker om stiekem toch een beetje minder eerlijk en fatsoenlijk te zijn.

Toch is integriteit onmisbaar in deze maatschappij, soms staat er nog een klokkenluider op die misstanden aan de kaak durft te stellen ten koste van het eigenbelang maar dit is eerder uitzondering dan regel. Ik kan me zelfs soms niet aan de indruk onttrekken dat integer zijn gelijk gesteld wordt met naïef en dom zijn. De wereld is hard en je moet net zo hard zijn om te overleven lijkt de trend en en principes en normen en waarden zijn toch voor domme, naïeve en arme mensen? Ik hoorde laatste een opmerking van een jongen van twintig uit de randstad die zei: “waarom zou ik een hele week hard werk doen wat niet leuk is wanneer ik met dealen hetzelfde in twee dagen kan verdienen?”. En ik kon zijn standpunt ook nog eens begrijpen. Waarom zou je nog integer en fatsoenlijk zijn als het alternatief zonder teveel risico veel aantrekkelijker is?

Maar mensen die geen innerlijke waarden hebben, hechten vaak een groot belang aan uiterlijkheden en hun status, om een goed gevoel over zichzelf te hebben. Ze zullen helaas heel weinig doen om hun innerlijk gevoel van eigenwaarde te ontwikkelen en tot persoonlijke groei te komen. Zelfrespect en een zuiver geweten zijn de peilers van uw integriteit en vormen de basis voor uw relaties met anderen. Integriteit houdt in dat u handelt omdat dat de juiste handelwijze is en niet omdat dat “in” is, “politiek correct” of alleen maar in uw eigen voordeel. Een leven waarin u vasthoudt aan uw principes en niet bezwijkt voor de verleidingen van een gemakkelijke ethiek zal uiteindelijk toch het waardevolste blijken.

Het belang van integriteit

Waarom is integriteit voor mij en voor heel veel organisaties zo belangrijk. De betekenis van het Latijnse woord ‘integritas’ zegt wel iets namelijk; “heel, af, volmaakt, ongeschonden, gaaf”. Integriteit is dus te vertalen met heelheid, ongeschonden of niet gekwetst zijn. Integer handelen is dus “in wat ik zeg en doe wil ik ten opzichte van anderen heel blijven”. Met andere woorden open zijn, eerlijk, handelen uit overtuiging, zonder vooroordeel of veroordeling, geen verkeerde bedoelingen hebben, niet willen krenken, niet liegen, niet bedriegen of omkopen. U kunt leren wat integriteit is maar echt integer handelen, zegt altijd iets over uw grondhouding en uw eigen innerlijke diepste overtuiging. Integriteit is belangrijk in alles aspecten van het leven of het nu om werk gaat, om omgang met vrienden, verenigingen of in de liefde.

De huidige media leert ons helaas iets anders, wanneer men de soap series zou moeten geloven, die veel mensen tegenwoordig toch als afspiegeling van de maatschappij zien, dan is list en bedrog en het recht van de sterkste de norm. Integriteit is voor watjes lijkt de norm en integer gedrag is zeker niet “cool’. Niet integer gedrag is stoer en trekt kijkcijfers, soms laat ik me verleiden om naar een programma als “big brother” of “de gouden kooi” te kijken waar ik dan maar kort met plaatsvervangende schaamte en walging naar kan kijken. Wanneer dit het lichtende voorbeeld moet zijn voor onze jeugd dan heb ik niet veel vertrouwen meer in de toekomst.

Helaas geven onze politici, artiesten en andere personen die in de publieke belangstelling staan ook nog eens veel verkeerde voorbeelden. Elkaar afzeiken, beetnemen, beledigen, voor gek zetten, met de ellebogen werken om zelf vooruit te komen, het lijkt het gereedschap van veel succesvolle bekende Nederlanders. Wanneer deze personen er ook nog mee weg komen of er zelfs een voordeel mee behalen zetten ze helaas de norm voor de rest van de Nederlanders en vooral voor de jeugd. Wethouders die opscheppen over prostitueebezoek, ambtenaren die smeergeld krijgen van aannemers, burgemeesters die financieel hun privé leven en baan door elkaar laten lopen, ambtenaren die informatie lekken om hun zin door te drijven of die hun ambt misbruiken om ergens onder vandaan te komen, dit zijn allemaal gevallen van integriteitschendingen. Het grote gevaar is in deze dat wanneer dit zo vaak voorkomt dat mensen dit als norm en excuus gaan zien voor hun eigen gedrag.

Gelukkig worden begrippen als integriteit en waarden en normen steeds belangrijker, zeker in de politiek. In de laatste verkiezingscampagnes speelden integriteit en normen en waarden een belangrijke rol maar helaas kunnen veel politici niet goed aangeven waar het om gaat. Veel discussies lopen door elkaar heen zoals die over normen en waarden op straat en op school. Maar strenger aanpakken en onrecht met een ander onrecht compenseren, kwaad met kwaad vergelden, respect afdwingen, elkaar nog beter in de gaten houden (camera toezicht), de ander met harde hand een mening opdringen en harder aanpakken zijn geen uitingen van integer gedrag en zeker geen oplossing van de problemen.

Hoe kunnen we deze problemen dan wel oplossen, door les te geven in integriteit en respect, door goed voorbeeld te geven ook in leiderschapsstijl, door eerlijke en heldere wetten en regels, eerlijke controle en handhaving, straffen die in maat zijn met het vergrijp, begeleiding en vooral beloning van goed en integer gedrag, dat is een integere aanpak. Ik denk zelf dat bekende Nederlanders, politici en de media hier een belangrijke voorbeeld rol zullen moeten hebben en ik denk dat daar onze aandacht ook op gericht moet zijn. Goed voorbeeld doet volgen.

Onderzoek van het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector

Bij een onderzoek in 2013 bleek dat 28% van de ondervraagde ambtenaren in de twee jaar daarvoor vermoedens heeft gehad van een misstand in de werkomgeving. Om inzicht te krijgen in deze vermoedens van integriteitsschendingen heeft de VU Amsterdam in opdracht van BIOS een nader onderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat slechts een klein deel van de integriteitsschendingen in Nederland bestaat uit fraude en corruptie maar dat ongewenst gedrag relatief vaak voorkomt. Hoewel in het rapport ‘Een Luisterend Oor’ ook wordt gekeken naar de mogelijke invloed van de bezuinigingen op de werksfeer met gevolgen voor de integriteit, is dit niet specifiek onderzocht. Uit een eerder onderzoek kwam wel naar voren dat de bezuinigingen van invloed zijn op de werksfeer en volgens een kwart van de deelnemers leidt dit tot een toename van niet-integer gedrag.

Veel van de ondervraagde ambtenaren melden misstanden op het gebied van gedrag, er zou in verschillende lagen van de overheid sprake zijn van een grimmige werksfeer, waarin ambtenaren pesten, intimideren en zelfs dreigen. Ook komt vrouwonvriendelijk gedrag regelmatig voor. Daarnaast geeft men aan dat ambtenaren soms misbruik maken van hun bevoegdheden en soms zet men ondergeschikten onder druk om iets te doen wat tegen het beleid ingaat. Ook waren er meldingen van wanprestaties en verspilling door ambtenaren. Ook gaven ambtenaren in dit onderzoek aan dat er soms sprake is van vriendjespolitiek of het privégebruik van dingen zoals laptop of dienstauto. Daarnaast gaan veel overheidsinstellingen ook nog steeds niet goed om met klokkenluiders, blijkt uit dit onderzoek.

Helaas geven de uitkomsten van dit onderzoek geen rooskleurig beeld van de dagelijkse praktijk van het openbaar bestuur, er lijkt nog regelmatig iets mis te gaan. Er lijkt een grote bereidheid van ambtenaren te zijn om iets te doen met een vermoeden van een misstanden. Vertrouwen in een eerlijke en rechtvaardige aanpak van integriteitsschendingen is daarbij heel belangrijk. Bestuurders zouden dit soort melding vooral moeten zien als een kans om de organisatie te behoeden voor extra schade. Een krampachtige houding die alleen gericht is op schadebeperking en waarbij de organisatie de publieke aandacht vooral probeert te vermijden door zo weinig mogelijk naar buiten te brengen zal negatief uitwerken op toekomstige situaties. De uitkomsten van dit onderzoek biedt ook handvatten voor beter beleid, naast het aanstellen van goede vertrouwenspersonen maar ook voor het ontwikkelen van integriteitsbeleid.

Bron: www.integriteitoverheid.nl/

Meer levensbeschouwing pagina’s

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *