Levensbeschouwing

Positief denken

Door aan woensdag, november 8, 2023

glas half vol Wanneer we kijken naar mensen die in zeer slechte omstandigheden leven valt op dat er altijd mensen zijn die met een positieve levenshouding er nog het beste van proberen te maken. Sommige mensen zijn zelfs in staat onder zeer moeilijke omstandigheden zichzelf toch gelukkig te voelen. Positief denken is de vaardigheid om met de negatieve dingen van het leven om te kunnen gaan en te accepteren dat deze dingen er ook bij horen. Het is het vermogen om niet negatiever te denken dan strikt noodzakelijk is en in minder leuke dingen ook het positieve te zien. Nu klinkt dit veel eenvoudiger dan het is. Wanneer de problemen u boven het hoofd dreigen te groeien of wanneer u in een negatieve spiraal zit, lijkt het allemaal zo eenvoudig gezegd maar voor u lijken alle problemen hoge bergen die u niet of met moeite kunt passeren. Wanneer u gaat nadenken over positief denken moet u eerst eens bedenken dat er veel mensen zijn die onder dezelfde omstandigheden of zelfs nog veel slechtere, positief kunnen blijven denken en zelfs gelukkig kunnen zijn. Wat hebben deze mensen dat u mist? Ik las het verhaal van een man die zeer succesvol was, veel geld had en een luxe leven, tot hij ineens zijn enige 21 jarige zoon verloor. Voor veel mensen zou hun hele wereld instorten maar deze man wilde de positiviteit en de positieve levenshouding van zijn zoon uitdragen door een boek te schrijven over de formule van geluk en zo vele mensen te helpen. Zijn “formule” is niet revolutionair maar komt neer op het al oude principe van ongeluk door de eigen (hoge) verwachtingen. De situatie zelf maakt ons niet ongelukkig maar onze gedachten en vooral de verwachting die we hadden die niet uitkwam en zo tot een teleurstelling of gevoel van ongelukkig zijn leiden. Hij traint zijn brein om nog maar twee soorten gedachten te hebben, gelukmakende gedachten en nuttige gedachten. In plaats van denken: “mijn zoon is dood” wil hij denken: “mijn zoon heeft 21 jaar geleefd en hele mooie en goede dingen gedaan”. De eerste gedachte is een negatieve gedachte en de tweede een positieve en blije gedachte. Bij de gedachte of hij iets toch anders had moeten doen waardoor hij misschien zijn zoon had kunnen redden, zegt hij tegen zijn brein: “hou daar mee op, dit is een nutteloze gedachte die niets veranderd aan wat er nu is!”. Deze gedacht is dus nutteloos en moet uitgebannen worden, want die roept alleen maar negatieve gevoelens op zonder dat het enig nut heeft. Door baas te worden over de gedachten die uw brein u presenteert en “sodemieter op met deze gedachte” te zeggen tegen uw brein kunt u gelukkiger worden. Maar ook door niet met enorme verwachtingen (vooral van anderen) te leven en alles wat er wel uitkomt (hoe klein dan ook) te waarderen, voelt u zich vanzelf gelukkiger. De basis van positief denken is accepteren dat het leven niet maakbaar is maar dat de wijze waarop u er mee omgaat wel. Met vriendelijke groet, Hein Pragt

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Wat is positief denken?

bee happy
Wanneer u een beetje zoekt op Internet kunt u een ruime keuze vinden aan cursussen en trainingen voor het verbeteren van uw persoonlijke vaardigheden en zelfontwikkeling. Vaak is een belangrijk aandachtspunt “leren positief te denken”. De negatieve verklaring is dat dit een mode verschijnsel is, de positieve verklaring is dat mensen tegenwoordig denken dat meer invloed hebben op hun eigen lot en dat ze daar dus ook iets aan kunnen veranderen. Positief denken is een persoonlijke vaardigheid om met de negatieve zaken in het leven om te kunnen gaan en deze een positieve wending te kunnen geven. Het is een vaardigheid om niet negatiever tegen zaken aan te kijken dan strikt noodzakelijk is. Problemen zijn niet altijd uitgesproken negatief of positief, u dient ze op de werkelijke waarde in te schatten. Het is belangrijk om geen energie te verliezen aan negatieve zaken en deze energie te gebruiken voor positievere zaken. In zekere zin is positief denken dus ook realistisch denken. Het is medisch aangetoond dat onze gedachten een grote invloed hebben op onze lichamelijke en emotionele conditie. Het zijn dus niet altijd die bepaalde situaties of gebeurtenissen die ons het leven lastig maken, maar meestal onze interpretatie hiervan. Deze benadering noemt men de cognitieve psychologie en is de laatste jaren steeds meer in opmars. Cognitie is een ander woord voor gedachten, tegenwoordig gaan we er van uit dat veel psychische klachten veroorzaakt worden door verkeerde patronen en verbindingen in onze hersenen. Dit zal ik proberen uit te leggen aan de hand van enkele eenvoudige voorbeelden:

– Stel u loopt op straat en u komt een hele grote hond tegen, wat gaat er op dat moment door uw gedachten? U kunt denken wat een grote hond, misschien gaat hij mij bijten. Uw reactie is gespannen of zelfs angstig en u steekt uit voorzorg de straat maar over om de confrontatie te voorkomen. U kunt ook denken wat een mooie hond, u voelt zich rustig en loopt gewoon door en passeert deze hond rustig en kalm.

– Een man heeft een jaarcontract en heeft volgens zijn eigen mening heel goed zijn best gedaan en goed werk geleverd. Hij merkt echter dat hij sinds een half jaar een teamleider heeft die er niets van bakt. Hij lost vaak zijn problemen op en denkt dat de teamleider hem hiervoor best dankbaar zal zijn. Tegen het einde van dat jaar wanneer zijn functioneringsgesprek er aan zit te komen merkt hij dat personeelszaken toch een ander idee over zijn functioneren heeft. Het blijkt dat zijn teamleider veel op hem afgeschoven heeft. Hij brengt dit bij personeelszaken onder de aandacht maar krijgt van een collega een tip dat deze teamleider samenwoont met het hoofd personeelszaken en dus heel erg de hand boven het hoofd gehouden zal worden. Hij vecht dus tegen de bierkaai. Vanuit zijn rechtvaardigheidsgevoel wilde de man het gevecht aangaan, maar na een avond rustig denken kwam hij tot de conclusie “wil ik wel voor een organisatie werken die zo met hun mensen omgaat?”. Door dit inzicht kon deze persoon zijn negatieve gevoelens en boosheid omzetten in positieve gedachten en in een positief gesprek een ontslagpremie van 3 maanden krijgen.

– Een vrouw is in een vorige relatie bedrogen door haar ex vriend. In de nieuwe relatie gaat alles eerst prima tot ze bang begint te worden dat dit haar weer zal overkomen. In plaats van er over te praten en te onderzoeken of deze gevoelens wel re?el zijn, besluit ze haar nieuwe vriend te controleren. Deze merkt dat hij verantwoording moet afleggen voor alles wat hij doet en dat ze hem controleert waardoor hij niet meer alles vertelt en wachtwoorden op zijn persoonlijke bestanden gaat zetten. Hierdoor wordt bij zijn vriendin alleen nog maar het vermoeden versterkt dat hij iets te verbergen heeft. Al deze negatieve invloeden zorgen er voor dat de relatie stuk loopt. De nieuwe vriend had geen enkele intentie om zijn vriendin te bedriegen, in dit geval spreken we van een “zelf vervullende verwachting” of “self-fulfilling prophecy”.

U ziet hier heel duidelijk dat het niet zozeer de situatie is, maar uw eigen interpretatie van de situatie die bepaalt hoe u zich voelt en gedraagt. U kunt de wereld om u heen niet altijd veranderen maar wel de wijze waarmee u er mee omgaat. Door te leren om uw interpretatie van situaties te veranderen kunt u ook uw gevoel en gedrag veranderen. Positief denken is de kunst van constructief te kunnen denken en om negatieve situaties om te buigen naar positieve en om voordeel te kunnen zien in nadeel.

Negatieve gedachten

Positief denken klinkt eenvoudig maar is soms verschrikkelijk moeilijk. Door alle ervaringen die u heeft opgedaan in uw leven zijn er vele onbewuste patronen van emoties ontstaan die als duiveltjes uit een doosje op kunnen duiken en u het leven zuur kunnen maken. Let op deze duiveltjes hebben ook een positieve betekenis, ze kunnen u ook waarschuwen voor re?el gevaar. Uw gezond verstand (bewustzijn) is normaal wel in staat zijn om dit te kunnen relativeren maar wanneer u moe of overwerkt bent nemen (vaak onbewust) negatieve gevoelens de overhand. Zie je wel roepen de duiveltjes en u bent niet meer in staat ze tegen te spreken. Dit kan zelfs leiden tot een stroom van negatieve gevoelens en gedachten waar u moeilijk meer doorheen kunt breken. Probeer dan even een rust moment te nemen, stap even uit de situatie en ga ergens rustig aan het water zitten. Probeer dan een kritisch naar uzelf te kijken en bepaal of deze gedachte of gevoel realistisch is. Bedenk eens of andere mensen in uw omgeving dezelfde reactie hebben in dezelfde situatie en of de oorzaak van deze negatieve gedachte niet uw blik op de zaak is. Probeer dan eens een positief punt te vinden in de situatie en probeer deze positieve gedachte vast te houden.

Humor en positief denken

Uit eigen ervaring weet ik dat humor zeer goed is om te leren relativeren. De strips van Sigmund en de strips van Dilbert zijn hiervan zeer goede voorbeelden. Door een situatie belachelijk te maken ziet u zelf het lachwekkende van uw eigen gedrag in of van het gedrag van mensen in uw omgeving. Hang strips die u aanspreken op ergens in huis waar u ze regelmatig ziet zoals bij de kapstok of het toilet, dit kan zeer therapeutisch werken. Wanneer u boodschappen doet en al die chagrijnige mensen ziet die mopperen, voorkruipen en denken dat “hun” rij voor de kassa weer net de langzaamste is. Ik kan er sinds jaren om lachen waarom die haast en dat voorkruipen. Dan denk ik wat ben jij ongelukkig en dan prijs ik me gelukkig dat ik dit niet hoef te doen en dat ik gewoon geduld heb en het rustig aan wil doen omdat ik geen zin heb in dit soort zaken. Door deze positieve gedachte en een beetje leedvermaak en binnenpretjes kunt u de kijk op drukke weekend inkopen stukken aangenamer maken. Zelfspot is heel gezond, lach eens om uw eigen gedrag en om uw eigen gedachten wanneer ze onterecht bleken te zijn. Probeer niet te vervallen in cynisme of zwartgalligheid want dat zijn nu juist de soorten “humor” die het negatieve alleen maar voeden.

Positief denken is werken aan uzelf

Positief denken kunt u leren, er zijn vele goede zelfhulpboeken te koop. Probeer aan uzelf te werken en bedenk dat de keuze om positief of negatief te denken uw eigen keuze kan zijn. U bent de architect van uw eigen lot. U hoeft uw persoonlijkheid niet te veranderen om zaken eens op een andere wijze aan te pakken. Leer van uw fouten en probeer er een positieve ervaring uit te halen.

Omdenken als positief denken

Omdenken is ook een vorm van positief denken, op een andere pagina op deze site kunt u meer lezen over omdenken. Hij geeft aan dat u een een probleem eerst eens als een feit moet gaan zien en dan moet kijken of u van dit feit een positieve mogelijkheid kunt maken. En dat klinkt een beetje zweverig maar is het niet, zeker niet wanneer u alle voorbeelden uit de boeken van Berthold Gunster leest en u zich realiseert dat u deze problemen ook van een hele andere kant kunt benaderen. Omdenken werkt niet voor alles in het leven, er zijn genoeg ernstige zaken zoals ziekte en dood die moeilijk om te denken zijn. Het is een misvatting dat je alle problemen zou kunnen kantelen in een mogelijkheid. Soms is het accepteren (van het feit) en accepteren dat daar alle gevoelens gewoon bij horen, dus het stoppen van verzet en frustratie ook een inzicht tot het lichter maken van dat feit. Omdenken is een enorme oefening in relativeren en dingen van alle kanten te bekijken en zo kan het een goede weg zijn naar meer positief denken.

Een positief zelfbeeld

U heeft vast wel eens gehoord: “Je moet eerst van jezelf houden, voor je van een ander kunt houden”. Dit is in mijn ogen sterk overdreven. Vaak lijkt houden van jezelf meer op narcisme en ik denk dat u eerst een positief zelfbeeld moet hebben om uzelf en dus ook uw liefde, te kunnen geven aan een ander. Mensen met een positieve levensinstelling hebben vaak een positief of ten minste een realistisch beeld van zichzelf en dit zelfbeeld bepaalt in grote mate ook hun houding tegenover anderen.U kunt hier meer over eigenliefde vinden. Veel dingen die u overkomen, zijn niet altijd het directe gevolg van wat anderen doen maar van de wijze waarop u dit voelt en ziet. Elke ervaring kan zowel negatief als positief benaderd worden, wanneer u een positieve levensinstelling heeft zult u proberen een positieve wending te geven aan alles wat u overkomt. Dit is niet even een knop die u omzet, maar iets waar u wel bewust op kunt leren letten. Dit wil niet zeggen dat u geen negatieve gevoelens meer mag hebben, ook tegenslagen, verdriet en boosheid zijn een onderdeel van het leven. Wanneer u boos of verdrietig bent neem dan even een timeout en denk eens rustig na wat dit gevoel veroorzaakt, wat uw eigen aandeel was en wat uzelf kunt doen om dit in de toekomst te voorkomen. Wanneer u een oplossing kunt bedenken waardoor u door zelf anders te reageren een vervelende situatie kunt voorkomen heeft u een sociale vaardigheid ontwikkeld waardoor u een negatieve situatie een positieve wending heeft kunnen geven. Het resultaat is een beter beeld van uzelf en door dit consequent toe te passen zult u ook een positiever beeld van uzelf ontwikkelen.

Een optimist versus een pessimist

U kunt beter een optimist zijn die ongelijk heeft, dan een pessimist die gelijk heeft.
(Jack Penn)

Optimisten zien de zonzijde en beschouwen een nederlaag als een tijdelijke terugslag en zien ze tegenslag als een uitdaging en werken ze hard om daar verandering in te brengen. Ze hopen op een betere toekomst en geloven dat ze kunnen slagen in wat ze zich voornemen. Deze houding maakt dat optimisten per definitie gelukkiger zijn dan pessimisten. Mensen die positief denken, zullen eerder positieve ervaringen meemaken omdat datgene wat u uitzendt ook weer bij u terugkomt. Pessimisten halen juist positieve dingen omlaag en zien de wereld om zich heen door een negatieve bril. Helaas is pessimisme vaak een self-fulfilling prophecy, waardoor de pessimist vaak bevestiging ontvangt wat hun negatieve instelling weer versterkt. We kunnen stellen dat optimisten hun eigen hemel creëren en pessimisten de architecten van hun eigen hel zijn. Natuurlijk is balans erg belangrijk, een te groot optimisme kan leiden tot waanvoorstellingen en acties die hun doel voorbijstreven. Als we goede besluiten willen nemen, dan moeten we in staat zijn onderscheid te maken tussen de dingen die we wel en niet in eigen hand hebben, dit is de basis van gezond optimisme.

Iedereen wil zowel fysiek als mentaal gezond zijn en de mate van mentale gezondheid zal voor een groot deel bepaald worden door optimisme. Een optimist is in staat om objectief en nuchter naar negatieve situaties te kijken. Met wat ervaring kunt u kalm tegen uzelf praten in een positieve en optimistische zin, waardoor u de controle houdt over de situatie. Een optimist zal minder snel boos of ge?rriteerd zijn dan een pessimist. Kijk in uw leven eens naar situaties waarin u tegenslagen tegenkwam en hoe u daar mee omging. Wanneer u ziet dat u pessimistisch omging met deze situaties, vraag uzelf dan eens af hoe een optimist hiermee omgegaan zou zijn. Door op een andere wijze tegen zaken aan te kijken en u denk patroon te doorbreken kunt u de visie op uw omgeving en situaties om u heen totaal anders zien en beleven. Wanneer u geleerd heeft het positieve in te zien van bijna elke situatie, dan bent u op weg een echte optimist te worden.

Positief denken als een keuze

Soms luister ik weer eens naar een bekend nummer “Get over it” van de band de Eagles. Dit nummer is door Don Henley geschreven omdat hij zich meer en meer begon te ergeren aan de klagende mensen in de vele Amerikaanse talkshows die alleen maar negativiteit verspreiden. Ik ken ook persoonlijk een aantal van deze mensen die het liefst de hele dag zitten klagen en die vinden dat het leven zo onrechtvaardig is, zeker naar hen toe. Vaak wentelen ze zichzelf in hun koning- of koninginnenrol want uiteindelijk willen ze eigenlijk erkenning, compensatie en de volle aandacht voor al het leed. Het negatieve denken is voor deze mensen hun enige sociale vaardigheid om hun zin te krijgen, mensen aan zich te binden en aandacht te krijgen.

In hun negatieve gedrag trekken ze helaas vaak wel hun hele omgeving mee en trekken deze mensen ook andere gelijkgezinde mensen aan. Soms zoeken ze echter ook een extreem positieve vriend of partner waar ze al hun problemen aan kunnen ophangen. Uiteindelijk zal deze “rots in de branding” het ook eens opgeven want uiteindelijk zal hij of zij leren dat de negativiteit van de ander niet weg te werken is omdat het een vast ingesleten levenspatroon is waar alles aan opgehangen is. Wanneer het goed zou gaan met de altijd negatieve persoon zou de hele basis onder hun bestaan wegvallen, want uiteindelijk zijn alle sociale vaardigheden van deze persoon hier aan gerelateerd. Positief denken is, naast een onderdeel van een persoonlijkheid, ook een keuze. Men kan bewust kiezen om positiever te denken en dus ook positiever te leven. Positief denken is de vaardigheid om met de negatieve dingen van het leven om te kunnen gaan. Het is niet ontkennen dat er negatieve dingen zijn maar ze juist erkennen, te accepteren zoals ze zijn en er op een positieve wijze mee om te gaan. Deze wijze van denken zorgt voor innerlijke rust, succes, een betere gezondheid en meer voldoening in het leven.

Wanneer u om u heen kijkt dan zijn mensen in vergelijkbare situaties soms gelukkig en tevreden en anderen in dezelfde situatie ongelukkig en ontevreden. De situatie is dus gelijk maar de wijze waarmee mensen hiermee omgaan bepaald in grote mate of ze gelukkig of ongelukkig zijn. Het lijkt er op dat de ene mensen het positieve kan blijven zien en dat de ander alleen maar het negatieve ziet. Het gevoel van geluk en tevredenheid is niet altijd afhankelijk van de situatie waarin we ons bevinden maar meer van de wijze waarop we daar tegen aankijken. Ook voor mensen die normaal erg positief denken is het soms minder eenvoudig om positief te denken, zeker wanneer ze bijvoorbeeld moe of overwerkt zijn. Er zijn ook enkele algemene dingen die men kan doen om positiever tegen alles aan te kijken. Een van de eerste dingen die u kunt doen is kijken of u niet van een mug een olifant maakt, met andere woorden of u de tegenslag of het probleem niet buiten proporties trekt. Wanneer u goed nadenkt zijn er maar weinig dingen die echt onder de noemer “olifant” vallen en dit relativeren kan er voor zorgen dat u er met een meer positieve blik naar kunt kijken.

Ook kunt u zichzelf afvragen of er misschien anderen zijn die het nog slechter hebben dan u. Wanneer u neiging heeft Ook kunt u zich gaan bedenken wat u kunt leren van de situatie waar u zich in bevind en of er geen kans is om er beter uit te komen. Soms leiden de grootste tegenslagen of mislukkingen tot de grootste kansen. Bijna altijd kunt u iets leren en krijgt u de kans om dingen te verander en bij te sturen. Vaak ontstaan negatieve gevoelens doordat we niet onze zin krijgen of dingen niet gaan zoals wij dat graag zouden willen zien. Door eerlijk na te denken over de eigen gevoelens van ongenoegen en uw eigen ego te herkennen en te erkennen kunt u de angel eenvoudig verwijderen door te accepteren en te zien dat het een probleem van uw eigen ego is. Het begrijpen van de oorzaak van de eigen ongenoegens is vaak voldoende om uzelf te kunnen corrigeren of uzelf er bij neer te kunnen leggen. Want ook de minder leuke dingen in het leven horen er bij. Wij zijn zo gewend aan de leuke kanten van het leven en die willen we graag maar de minder leuke dingen horen er ook bij en leren ons juist om alles weer in het juiste perspectief te zien.

Wanneer u een dag ziek bent of bijvoorbeeld migraine heeft, dan kunt u er verschrikkelijk over inzitten dat u afspraken niet kunt nakomen, dat u dingen mist en dat u zich erg rot voelt. U kunt denken waarom overkomt mij dit nu weer en daarna de hele dag in bed liggen om u te verzetten tegen de pijn en de tegenslag. Maar u kunt ook proberen gewoon te aanvaarden dat u zich nu slecht voelt. Door uzelf over te geven en te accepteren dat het overmacht is en te accepteren dat het bij het leven hoort kunt u er beter mee leren omgaan. Maar ook is het vaak belangrijk om gewoon te aanvaarden dat u gewoon menselijke gevoelens heeft en dat ook gevoelens zoals boosheid, jaloezie of teleurstelling, die normaal als negatief bestempeld worden er gewoon bij horen. Het is echt geen schande om uzelf soms zo te voelen, door deze gevoelens te aanvaarden en eerlijk te onderzoeken waar ze vandaan komen kunt u ook hier vaak uw eigen ego ontdekken en ontmaskeren. Alles wat er voorbijkomt in het leven hoort erbij en gaat meestal weer over, het komt voorbij als een wolkje aan de lucht en verdwijnt ook weer. Mijn moeder zei altijd: “de mens lijdt het meest onder de pijn die hij vreest en die nooit komen zal”. Niemand heeft een glazen bol om de toekomst te voorspellen en sommige dingen in het leven hebben we ook niet in de hand. Maar wat er ook gebeurt, u kunt er altijd op verschillende manieren tegen aankijken. Positief denken of negatief denken is een keuze en de keuze is aan U.

Meer levensbeschouwing pagina’s

0
Gerelateerde berichten

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *