Levensbeschouwing is hoe men tegen het leven aankijkt, wat het leven voor u en anderen betekent, wat de waarde van het leven is en hoe het geleefd moet of kan worden. In zeker opzicht lijkt het op filosofie maar filosofie is meer gericht op rationele grondslag. Levensbeschouwingen kunnen ook een minder rationele basis hebben en op het gebied van religie en/of esoterie, op een innerlijke stem of geweten of op culturele tradities gebaseerd zijn. Ook worden termen als ideologie en wereldbeeld vaak geassocieerd met het begrip levensbeschouwing. Een levensbeschouwing ontstaat meestal uit de poging om een antwoord te vinden op levensvragen als: ‘Wie ben ik?’, ‘Wat is de bedoeling van de maatschappij?’ en ‘Wat is de zin van dit leven?’ In iedere cultuur stelt men zichzelf die vragen en iedere cultuur beantwoordt ze op haar eigen wijze, vanuit haar eigen filosofie of godsdienst. Dat wil overigens niet zeggen dat elke levensbeschouwing gesloten en onveranderlijk hoort te zijn, een kant-en-klaar bouwwerk dat alles omvat en waaraan nooit meer iets veranderd hoeft te worden. Zeker tegenwoordig is een levensbeschouwing veeleer een persoonlijk kader, waarop men kan terugvallen wanneer men zijn houding moet bepalen of vorm wil geven aan nieuwe gedachten. Met vriendelijke groet, Hein Pragt.
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Kijken en luisteren zonder (voor)oordeel
De meeste mensen weten niet hoe ze moeten luisteren, omdat bijna al hun aandacht in beslag wordt genomen door denken. – Eckhart Tolle
Kijken en luisteren zonder oordeel of vooroordeel lijkt zo eenvoudig, maar in de praktijk is het vaak moeilijk. De gemiddelde mensen is geneigd om bij het luisteren naar de ander mee te denken en zelfs vooruit te denken. We combineren wat we horen met onze eigen ervaringen en vullen het plaatje aan zoals het ons het beste past. Vaak horen we dan wat we willen horen zonder echt te onderzoeken wat de ander nu precies bedoelt. Net zo moeilijk is het vaak om te kijken zonder oordeel, wanneer we naar iemand kijken hebben we eigenlijk onmiddellijk een oordeel of vooroordeel klaar zonder dat we de ander echt kennen of gesproken hebben. Wanneer we een man wankel over straat zien lopen, zijn we bijvoorbeeld snel geneigd om te denken dat deze man dronken is, maar deze man kan ook een afwijking hebben aan zijn evenwichtsorganen.
Van mooie mensen denken we bijvoorbeeld vaak dat ze automatische ook heel gelukkig zijn. Ook een bekende is de blonde vrouw die we meestal niet snel al te slim inschatten, terwijl we mensen met een bril meestal als intelligenter en saaier inschatten. Nog een bekend voorbeeld is dat mannen met een breed gezicht en een terugtrekkende haargrens vaak als dominant gezien worden en mensen met een rond gezicht, grote ogen en een kleine neus zwak, lief en passief ingeschat worden. In ons hoofd zit een soort van bibliotheek van van eigenschappen van mensen en uiterlijke kenmerken die we in ons leven hebben opgebouwd. Vanuit de evolutie is dit snelle oordelen heel goed te verklaren, want als men elke nieuwe persoon apart moet beoordelen heeft men constant een achterstand en het is dus handiger om iemand snel in te delen als goed of slecht, vriend of vijand, betrouwbaar of onbetrouwbaar.
Maar in de praktijk is kijken en luisteren zonder oordeel heel krachtig, wanneer u uw oordeel weet te onderdrukken en goed luistert tot u echt weer wat de ander bedoeld heeft u oprechte belangstelling voor de ander en voelt de ander zich begrepen. De term die ik ook wel eens gehoord heb is “non evaluatief luisteren”. Wanneer u leert om uw (voor) oordelen te onderdrukken en eerste luistert en daarna vragen stelt ter verduidelijking zonder al een conclusie te trekken of uw eigen ervaringen hierin te verwerken neemt u moeite om de ander echt te begrijpen. U kunt op deze wijze echt ontdekken wat de ander u duidelijk wil maken en de ander krijgt uw volledige aandacht en zal dit zeker waarderen. U verbetert de relatie met de ander en tegelijkertijd komt u echt te weten wat de ander u duidelijk wil maken.
Empathie (het oprecht belangstelling hebben voor de gevoelens van een ander) is bijna niet mogelijk wanneer u druk bezig bent naar uzelf te luisteren en op uw eigen gedachten en emoties te reageren. Voor echte empathie moet u luisteren en kijken zonder oordeel. Zet uw haastige conclusies en automatische vooroordelen aan de kant en luister en kijk eens echt, er kan een hele nieuwe wereld en nieuwe inzichten voor uw open gaan.
Vrede in de onvrede
(C) 2013 Moniek Vis
Niets nodig hebben, puur voldaan zijn, helemaal opgaan in het huidige moment, heerlijk. Even niet observerend of bewust zijn van gedachten, gevoelens of processen. Even gewoon in vrede zijn met jezelf en de ander en genieten. Wie wil dat nu niet? Tevreden zijn in alles wat er is of dat nu leuk, prettig of onprettig is. Dat laatste is één van de meest waardevolle ontdekkingen in mijn leven. De vrede in de onprettige situatie, gevoelens of ongemakken vinden. Hoe doe je dat? Als je chagrijnig rondloopt zonder duidelijke rede en het wil maar niet overgaan. De ongenoegens relativeren helpt niet, de zin proberen te achterhalen, helpt niet, praten met je partner helpt niet. Het is absoluut een weldadig inzicht en ook een weldadige ervaring om te beseffen dat de onvrede er echt mag zijn. De onvrede hoeft dan namelijk niet meer weg.
Ik ben dan even chagrijnig, het mag er zijn! Sterker nog, het is er gewoon. Wellicht teveel gevraagd om deze te omarmen of populair gezegd te accepteren of (grrr..) een plekje te geven. Nee, dat hoeft ook niet, je hoeft er helemaal niks mee. Het is de kunst om de onvrede er te laten zijn, er niets mee te doen, het niet groter te maken maar ook niet te ontkennen of te bagatelliseren. Acties zoals “loslaten” werken ook niet. Nee, er gewoon niets mee doen. Bemerken dat dat ontspannend werkt en dat er binnenin het chagrijnen vrede huist, dat is rustgevend, dat is rijkdom, dat is vervullend, dat slurpt alle ingewikkeldheden op. Dan stopt al het zoeken naar oplossingen en verklaringen. Pas dan is er het besef dat het goed is zoals het is.
Het punt dat werkelijk niks maar dan ook niks weg moet is een indringend gegeven. Dat alles er mag zijn zoals het er is. Het is er immers, misdaad, gruwelijkheden, het bestaat en het blijft bestaan. Het komt gewoon op in de mensheid, bij niemand uitgezonderd. We hebben allemaal gruwelijkheden in ons, alhoewel de één zich grover voordoen dan de ander. En natuurlijk moeten we grofheden bestrijden. Het gaat in de stukje over de verfijning van de grofheden in onszelf. De uitspraak van Jezus dat we “de splinter in andermans oog zien en niet de balk in onze eigen ogen”, is wat mij betreft dan ook voor 100% waar. Laten we eerst maar vrede vinden in onze eigen onvrede, dan straalt dat vanzelf uit naar de ander. En werkt dat wellicht aanstekelijk!
Meer levensbeschouwing pagina’s
- Ziektewinst
- Wederkerigheid
- Wat is de waarheid?
- Vriendschap
- Vertrouwen
- Vegetarisme
- Tunnelvisie
- Talenten
- Seriële monogamie
- Positiviteit
- Positief denken
- Over geluk
- Oordelen, vooroordelen, veroordelen
- Onbevangenheid en spontaniteit
- Milder worden
- Mens, durf te leven
- Maakbaarheid van geluk
- Loslaten
- Lichter leven
- Levensbeschouwing
- Leven in het nu
- Leren relativeren
- Jaloezie
- Integriteit
- Hedonisme
- Geluk
- Evolutie
- Afgunst