De meeste ouders willen hun kinderen opvoeden tot zelfstandige en onafhankelijke personen, maar dat is helaas niet altijd even gemakkelijk. Het begin al als het kind een baby is en natuurlijk volledig afhankelijk is van u als ouders. Dit is ook een prettig ingebouwd mechanisme van de evolutie, de verhoudingen van het kinderlijf en de relatief grote ogen van het kind wakkeren ook beschermende en verzorgende gevoelens aan zonder dat we daar zelf invloed op hebben. Maar toch moeten we langzaam leren het kind een beetje los te laten, en het stukje bij beetje meer verantwoordelijkheid te geven voor het eigen leven. Voor veel ouders is de eerste dag naar de opvang of school een ultieme beproeving in loslaten, maar telkens weer went het ook snel en vinden kinderen het ook prettig om een stukje losgelaten te worden want ze willen graag groot zijn. Maar ondanks al de goede voornemens is het vaak moeilijk om het kind in de praktijk los te laten en daar zijn vaak verschillende redenen voor. Soms is het uw eigen valkuil en denkt u dat u het heel goed doet voor het kind maar krijgt u ineens op school te horen dat het kind zichzelf nog niet aan en uitkleden kan bij gym terwijl andere kinderen dit prima kunnen. Dan realiseren ouders zich soms dat bijvoorbeeld het helpen met aankleden in de ochtend sneller en gemakkelijker gaat dan het kind dit zelf te laten doen. En vaak is er dan al weinig tijd waardoor veel ouders hun kind niet leren om zichzelf aan te kleden, veters te strikken, boterham te smeren en tanden te poetsen. Veel ouders hebben het probleem dat ze zelf moeten haasten om op tijd te zijn en dan duurt het te lang wanneer ze het kind het zelf laten doen. Helaas doet u uzelf en het kind hier op langere termijn geen dienst mee, integendeel het kind zal minder zelfstandig worden en u zult langer met dezelfde stress zitten. In dit geval is het handiger om gewoon eerder op te staan en meer tijd in te ruimen voor deze activiteiten zodat het kind het zelf kan leren. Het is niet alleen gemakzucht, het is ook fijn om voor uw kind te zorgen en het is vaak ook lastig om het kind te laten worstelen en fouten te zien maken en niet in te grijpen.
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Bijna alle ouders worstelen af en toe met de tegenstrijdige gevoelens van het ouderschap, ze zijn trots op het kind omdat het steeds groter en zelfstandiger wordt maar tegelijkertijd doet het ook en beetje pijn dat het kind u niet meer nodig heeft. Het voelt soms als een leegte maar u moet zich realiseren dat uw niet iets kwijtraakt maar dat uw rol als ouder anders wordt. Natuurlijk wilt u goed voor uw kind zorgen maar het is de kunst om het kind los te laten wanneer het er aan toe is. Ik las laatst een leuk artikel dat moeders veel meer willen vasthouden en dat vaders vaak het verwijt krijgen dat ze de veel loslaten. Maar deze psycholoog vertelde dat vaders daar vaak beter in zijn dan veel vrouwen willen zien omdat vaders pas loslaten (en het dan ook echt doen) als het kind het alleen kan. Veel vrouwen daarentegen proberen zo lang vast te houden uit zorg weliswaar, en hebben meer moeite met het loslaten van hun kinderen. Het klinkt een beetje raar maar als opvoeder heeft u de schone taak om uzelf eigenlijk overbodig te maken. Maar wie wil er nu graag overbodig zijn?
Kinderen in liefde loslaten
Voor veel ouders is het loslaten van de kinderen soms een groot probleem. Het hoort echter bij opgroeien, op een bepaalde leeftijd hoort het kind klaar te zijn om op zijn eigen benen te staan en zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. De taak van de ouder zal veranderen van actief verzorgen naar een situatie van op verzoek nog steun en hulp bieden. Het gebeurt echter vaak dat deze overgang een aantal hobbels heeft want voor zowel ouders als kinderen is het vaak niet makkelijk om elkaar los te laten. Voor veel mensen is met liefde en in liefde loslaten heel moeilijk, maar echt houden van is realiseren dat het beter is om diegene de vrijheid te bieden om zijn of haar eigen weg te volgen.
Loslaten betekent niet dat men het kind aan zijn of haar eigen lot overlaat of het in de steek laat, maar het betekent dat men als ouder het niet meer voor het kind kan (en moet) oplossen of doen. Loslaten is niet jezelf vastklampen aan het kind of het afhankelijk houden maar juist die afstand te nemen en het kind de ruimte te geven om zijn of haar eigen weg te gaan. Dat betekent niet dat u als ouder maar alles goed moet vinden, loslaten betekent ook dat u als ouder ook duidelijk moet maken wat uw waarden en normen zijn. De vele woordenwisselingen die puberen kan veroorzaken is het gevolg van een kind dat een invulling van zijn of haar leven zoekt en een poging doet om zich los te maken van de ouders. Maar ook als ouder moet je soms hard zijn en het kind voor de consequenties van zijn of haar eigen daden laten opdraaien en niet altijd meer de problemen voor het kind oplossen. Dat het kind dit nog jarenlang voor uw voeten kan gooien moet u hierbij maar voor lief nemen, opvoeden is niet makkelijk.
Dit kan ook tot gevolg hebben dat u het kind uw veilige huis zal moeten verlaten en dat u het kind hiermee moet helpen. Veel ouders zijn bang om hun kinderen “de deur uit te zetten” omdat ze bang zijn om voor slechte ouders uitgemaakt te worden, maar soms is het echt beter voor het kind als het uit de comfort zone komt en echt voor zichzelf moet zorgen. Sommige kinderen blijven thuis hangen en gaan hun eigen gang waardoor ouders uiteindelijk bijna gast in hun eigen huis zijn. Ik ken een geval waarbij een echtpaar als jaren zat te wachtten tot de inmiddels volwassen kinderen eens de deur uitgingen omdat ze eindelijk het huis wilden verbouwen voor hun oude dag. Deze ouders hebben gekozen voor een vertrek premie, het eerste kind dat ging kreeg het meest, de tweede iets minder en de derde nog iets minder. Binnen een jaar waren alle kinderen (zonder problemen) de deur uit en kon de verbouwing beginnen.
Soms hebben ouders zoveel moeite om hun kinderen los te laten dat ze het op alle mogelijke wijze afhankelijk willen laten blijven door ze niet zelfstandig te maken en de kinderen niet de ruimte te geven om “volwassen” te worden. Door geen conflicten aan te gaan met het kind en het kind dus niet op te voeden blijft het kind afhankelijk van de ouder. Ook gooien sommige ouders die hun kinderen niet kunnen of willen loslaten emotionele chantage in de strijd om kinderen op basis van schuldgevoel aan zich te binden. Uiteindelijk zullen de kinderen daar de dupe van worden en kan het zelfs tot psychische problemen leiden. Echt in liefde loslaten van het kind is echt in het belang van het kind denken en conflicten niet altijd uit de weg te gaan en soms ook een hard te zijn. Ik denk daarbij aan een uitspraak van Bette Davis: “Als je nooit door een kind gehaat bent, ben je nooit een ouder geweest.”