Een deel van deze website gaat over onze hersenen en over denken. Al vanaf jonge leeftijd had ik belangstelling voor de hersenen en hoe meer ik er over leerde hoe meer bewondering ik kraag voor dit fantastische orgaan. Ons bewustzijn, onze persoonlijkheid, onze gevoelens en al onze gedragingen ontstaan in onze hersenen. De laatste jaren heb ik een groot aantal boeken gelezen over onze hersenen, maar ook boeken over spirituele verlichting en vrije wil, autisme, hoogbegaafdheid en eigenlijk alles wat met onze hersenen, denken, bewustzijn, onderbewustzijn, ons zenuwstelsel te maken heeft. De werking van onze hersenen is te bekijken vanuit fysiek elektrochemische processen, maar ook vanuit de psychologie, vanuit de evolutie, vanuit andere “bedrading” zoals autisme, vanuit verschillen tussen mannen en vrouwen, het is een fascinerend geheel. En uiteindelijk past alles weer op een of andere wijze in en bij elkaar. Mijn belangstelling voor onze hersenen en hoe deze zouden werken kwam mede omdat ik de mensen om mij heen niet altijd begreep en dat wilde ik doorgronden. Als eerste bekeek ik de hersenen als black box, dus wat er ingaat en wat er uitgaat. Al snel kwam ik er achter dat logica hier ver te zoeken was. Ik begon mij te verdiepen in sociale psychologie en heb uiteindelijk hier ook een schriftelijke cursus in gedaan. Ik probeerde de mensen en hun handelen te verklaren maar nog steeds vanuit de visie van psychologie. Daarna begon ik, na het lezen van het boek “Denken of denken” van Edward de Bono, meer na te denken over de structuren in onze hersenen en de wijze waarop we denken. Ik ontdekte ook dat ik vaak lateraal dacht en dit was de eerste aanzet naar meer boeken over ons brein. Ik begon ook steeds meer na te denken hoe mijn eigen brein werkte. Ik heb de laatste tien jaar een groot aantal boeken gelezen zoals de boeken van Dick Swaab, maar ook over non dualisme en spirituele verlichting. Ik las veel boeken die allemaal een andere invalshoek hadden op hoe onze hersenen werken en ik probeerde dit allemaal samen te brengen. Vanuit deze belangstelling is deze sectie op mijn site ontstaan. Met vriendelijke groet, Hein Pragt.
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Onze menselijke hersenen.
Mede door de populaire boeken van bekende hersendeskundigen zoals Erik Scherder en Dick Swaab is het onderwerp “de menselijke hersenen” en alles wat daar in plaatsvindt veel toegankelijker geworden. En dat is niet onterecht, onze hersenen zijn ongetwijfeld de belangrijkste organen van ons menselijk lichaam. Naast het aansturen van alle processen in ons lichaam die er voor zorgen dat we kunnen leven bevat het ook ons bewustzijn, persoonlijkheid, gevoelens en al onze gedragingen en zijn onze hersenen letterlijk bedoeld om te kunnen overleven. Onze hersenen worden als we geboren worden niet kant en klaar afgeleverd zoals bij veel lagere diersoorten. De mens heeft na zijn geboorte een set basisvaardigheden (aanleg) maar moet daarna nog veel vaardigheden (ervaring) leren. Hiervoor is in onze hersenen dan ook enorm veel capaciteit beschikbaar. Een heel groot verschil tussen een computer geheugen en het menselijk geheugen is dat de computer alles exacte opslaat en de menselijke hersenen nogal last hebben van verstoringen en ruis. Het is zelfs zo dat menselijke hersenen compleet foute denkpatronen ontwikkelen en voor zichzelf en hun omgeving zelfs schadelijk gedrag kunnen vertonen. Onze hersenen zijn bij lange na niet perfect maar door onderzoek leren we steeds meer over onze hersenen en de processen die zich hier in afspelen. Ik vind dit persoonlijk en erg boeiend onderwerp.
Denken als Albert Einstein.
Albert Einstein was ongetwijfeld een van de grootste denkers van de afgelopen eeuw. Hij werd geboren op 14 maart 1879 in Ulm, Duitsland. Toen hij vijf jaar oud was kreeg hij zijn eerste kompas en op dat moment begon voor Einstein de zoektocht naar wetenschappelijke verklaringen. Hij liet zijn gedachten graag de vrije loop gaan en hij bedacht zijn briljante theorieën door uit het raam te staren met zijn voeten op het bureau. In 1905 loste Einstein het eeuwenlange mysterie van tijd en ruimt op met zijn relativiteitstheorie. Het toenmalig natuurkundig onderzoek zette hij met deze formule op zijn kop. De relativiteitstheorie van Einstein legde de basis voor de kernfysica. Dit deed hij niet als oude en wijze professor, maar een jonge medewerker van het Zwitserse Octrooibureau die natuurkunde er een beetje bij deed. Wat was het geheim van deze grote denker?
Einstein gaf zelf aan dat de kracht van denken zijn verbeelding was, dit loopt ook als rode draad door zijn biografie. Einstein kwam zelden in een laboratorium om te experimenteren, het enige wat hij gebruikte waren zijn hersens en een blaadje papier. De experimenten die Einstein deed waren gedachte experimenten waarbij hij een enorme verbeeldingskracht gebruikte. Volgens Einstein zelf was het belangrijkste dat hij nog als een kind naar de wereld kon kijken. Hij zei zelf: “Ik ben niet superslim, maar ik ben gewoon extreem nieuwsgierig.” Daarnaast durfde hij vastgeroeste denkbeelden ter discussie te stellen en nieuwe vragen te stellen.
Einstein omschreef het zogenaamde ‘gezond verstand’ als de verzameling vooroordelen die men op zijn achttiende jaar heeft opgedaan. Hij vond kennis dan ook niet zo belangrijk maar hamerde hij op het belang van fantasie. Tijdens zijn leven maakte Einstein zich grote zorgen over het afbrokkelen van de creativiteit. Hij vond dat mensen zich snel lieten hinderen door te veel kennis. Hierdoor ontstond volgens Einstein denkluiheid waarbij mensen niet meer buiten kaders durven te denken. Ook zag Einstein kunst, zoals muziek, toneel en tekenen, als een goede methode om creativiteit te trainen. Zelf vond hij vioolspelen een ontspannen manier om met andere regels en grenzen om te gaan. Einstein zei zelf: “Als ik geen natuurkundige was geworden, dan zou ik waarschijnlijk musicus geworden zijn.”
Het verschijnsel déjà vu
Veel mensen kennen het verschijnsel, men maakt iets mee of men ziet iets voor het eerste en toch heeft men de indruk dat men het al eerder heeft gezien of meegemaakt. Dit verschijnsel heet een déjà vu wat Frans is voor ‘eerder gezien’. Strikt genomen is een déjà vu in de wetenschap een onechte herinnering maar men is de term ook breder gaan gebruiken voor alles waarvan met het idee heeft dat men het eerder meegemaakt heeft of gezien heeft, terwijl men zich tegelijkertijd beseft dat dit onmogelijk is. Maar hoe werkt dit mechanisme van déjà vu dan in onze hersenen? Aangezien we nog lang niet alle processen in onze hersenen kunnen meten en verklaren bestaan er diverse aannemelijke verklaringen voor het fenomeen déjà vu. Een van de verklaringen is dat er een soort kortsluiting of foute routering in de hersenen plaatsvindt. Normaal zal een beeld eerst tijdelijke opgeslagen worden waarna men zich er bewust van zal worden en daarna zal het beeld samen met de bijbehorende emotie, geluiden, geur en andere context opgeslagen worden in een ander deel van de hersenen.
Bij deze ‘kortsluiting’ zal het beeld al opgeslagen zijn voordat men zich er bewust van is en wanneer men zich er bewust van wordt zal er al een (valse) ‘herinnering’ zijn. Een andere verklaring is dat onze hersenen bij alle waarneming een signaal afgeven van ‘vertrouwd’ of ‘al bekend’. Dit deel zit in de diepste basis van onze hersenen en de verklaring voor een déjà vu zou kunnen zijn dat er spontaan een verkeerd signaal wordt afgegeven waardoor men ten onrechte de indruk heeft dat men iets al eerder gezien heeft. Nog een verklaring is dat een droom een herinnering heeft gemaakt die later in de echte wereld een vals signaal van herkenning kan veroorzaken. Er zijn dus meerdere verklaringen voor het fenomeen déjà vu, maar allemaal hebben ze te maken met een ‘foutje’ in onze hersenen. Er bestaan ook spirituele en bovennatuurlijke verklaringen voor het fenomeen déjà vu, net als alles wat de mens niet logisch kan verklaren, maar aangezien deze pagina over onze hersenen gaat laat ik deze hier even buiten beschouwing.