Nog een leuke hobby is het zelf maken van zeepjes en andere bad producten zoals bruisballen en scrubs. Behalve dat het een leuke hobby is, weet u zelf ook precies wat voor grondstoffen er in verwerkt zijn en kunt u natuurlijke producten van hoge kwaliteit maken. Ook kunt u precies rekening houden met stoffen waar u of iemand anders allergisch voor is. Maar vooral is het leuk om te doen en om leuke kunstwerkjes te maken voor uzelf of om cadeau te doen. Verkopen mag helaas niet aangezien er een strenge keuring is op zeep en cosmetica producten en u ze zonder deze keuringen niet mag verkopen. Dit is ook maar goed want het zijn toch producten die rechtstreeks in contact komen met de huid. U kunt ook zelf zeep maken met de basis grondstoffen als olie of vet en natrium- of kaliumhydroxide, maar dit zijn sterk bijtende stoffen waarbij u goede bescherming moet gebruiken en die bij verkeerde verhoudingen ook bijtend kunnen blijven. Ik gebruik zelf liever gietzeep, dit is zeep die vloeibaar zal worden bij verhitting en dan in een vorm gegoten kan worden. Dit is ook leuk om samen met de kinderen te doen. De meeste recepten en beschrijvingen op deze pagina pas ik zelf toe, maar ik kan helaas geen verantwoordelijkheid nemen voor het resultaat wanneer u het zelf uitvoert. Het is net als koken, u doet het op uw eigen wijze en het resultaat is uw eigen verantwoordelijkheid. Ik wens u veel inspiratie toe, vriendelijke groet Hein Pragt.
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Inleiding
Heeft u wel eens naar een stukje zeep gekeken en u afgevraagd wat het is, hoe het gemaakt wordt en waarom we er schoon van worden? Veel mensen staan eigenlijk niet zo stil bij wat ze op hun huis gebruiken en wat voor stoffen er in zitten. Het gebruik van zeep is al heel oud en al heel lang worden geurige oliën en kruiden gebruikt om het lichaam schoon te maken en lekker te laten ruiken. U kunt de huid reinigen met water maar water verwijderd geen vetten, vet en water “plakken” niet aan elkaar. Hier komt zeep om de hoek kijken, de zeep zorgt er voor dat water en vetten wel aan elkaar plakken en zo weggespoeld kunnen worden. Met de kant en klare glycerinezeep (gietzeep) kunt u zelf snel hele mooie maar ook hele gezonde zeepjes maken. Veel zeep in de winkel is met dierlijk vet gemaakt en niet alle mensen vinden dit even leuk.
Zoals ik al schreef word normaal zeep gemaakt door (soms dierlijke) vetten en loog met elkaar te vermengen en dan een tijd te laten rusten om te verzepen. Hierbij komen de zuur en het alkali in balans waardoor er een veilige zuurtegraad ontstaat. Ik heb dit zelf ooit eens gedaan maar de zeep was bijtend en niet fijn om te gebruiken. Daarna ben ik alleen maar gietzeep gaan gebruiken. Gietzeep is gemaakt van plantaardige glycerine en het is eenvoudig te smelten in een pan of magnetron. U kunt gietzeep in grotere en kleine blokken kopen en er zijn ook een aantal varianten met toevoegingen zoals olijfolie, geitenmelk en wel of niet biologisch. Op deze pagina staat ook een overzicht van veelgebruikte zeepsoorten.
Om te beginnen met het maken van zeepjes heeft u geen ingewikkelde apparatuur nodig, het meeste heeft u waarschijnlijk al in huis. Toch moet u wel enkele dingen aanschaffen:
- Blokken plantaardige gietzeep op basis van glycerine.
- Een warmtebestendige kom of pan om de zeep in te smelten.
- Plastic of glazen maatbekers en een keukenweegschaal.
- Enkele theelepels en eetlepels.
- Een houten spatel voor het roeren van de gesmolten zeep.
- Een groot mes om de zeep mee te snijden.
- Een snijplank om de zeep op te snijden.
- Een of meerdere mallen om de zeep in te gieten.
- Een klein spuitflesje met alcohol om de zeep mee te besproeien.
- Kleurstoffen en geurstoffen (etherische olie).
- Kruiden, gedroogde bloemen, glitters, schelpjes, alles waar u de zeep mee wilt versieren.
- Plasticfolie, zeep papier of bakjes om de zeep in te bewaren.
- Linten, strikjes, plakkers om de zeep verpakking mee te versieren.
Verschillende soorten gietzeep
Er zijn verschillende soorten gietzeep van verschillende fabrikanten met verschillende samenstellingen en eigenschappen in kleine maar ook grote blokken.
Gewone gietzeep
Dit is de door mij meest gebruikte zeepsoort, het is een heldere doorzichtige zeep en ideaal om dingen mee in te leggen die dan ook zichtbaar zijn in de zeep. Meestal bevat het wel SLS (natrium lauryl sulfaat) of SLES (natrium lauryl ether sulfaat) die de schuimvorming bevorderen en de geur goed vasthouden, maar soms ook (bij een beperkt aantal mensen) de huid kan irriteren.
Gewone gietzeep zonder SLS of SLES
Deze zeep bevat geen SLS of SLES en veroorzaakt dus ook geen huidirritatie. De zeep is wat zachter en een beetje minder doorzichtig en daarnaast schuimt het ook wat minder. Voor mensen met een gevoelige huid is dit een goed alternatief.
Biologische gietzeep
Deze zeep bevat ook geen SLS of SLES en veroorzaakt dus ook geen huidirritatie. Ook deze zeep is wat zachter en een beetje minder doorzichtig en schuimt het ook wat minder. Voor mensen met een gevoelige huid is dit ook een goed alternatief.
Gietzeep met olijfolie
Deze zeep bevat een beetje olijfolie wat het ook een groenige tint geeft. De zeep is niet doorzichtig maar wel veel zachter voor de huid dan gewone gietzeep.
Gietzeep met geitenmelk
Aan deze zeep is een beetje geitenmelk toegevoegd waardoor de zeep wat extra vochtinbrengend is. Ook deze zeep is niet doorzichtig.
Zeep met Shea Butter
Deze zeep basis is een natuurlijke zeep gemaakt met Shea Butter uit Ghanam het is een heerlijk zachte en goed schuimende natuurlijke zeep met glycerine als basis. Deze zeep bevat geen sodium lauryl sulphate (SLS), geen sodium laureth sulphate (SLES), geen phenoxyethanol, geen propylene glycol en geen parabenen en is dus heel geschikt voor mensen met een droge gevoelige huid.
Gietmallen voor zeep
U kunt diverse gietmallen kopen voor het gieten van zeep in diverse vormen. Meestal zijn ze van hard kunststof en soms ook van siliconen gemaakt. Maar u kunt ook siliconen mallen gebruiken die in de keuken afdeling verkocht worden voor koekjes en snoepjes. Maar ook lege boterkuipjes, yoghurtbakjes, ijsblokjes bakjes, van alles kan gebruikt worden zolang het maar warmtebestendig is. Wanneer u te dunne plastic bakjes gebruikt kunnen deze smelten of vervormen door de hete zeep, let hier wel goed op. In diverse online winkels verkopen ze de mooiste mallen, het is leuk om hier een beetje naar op zoek te gaan. Ik gebruik zelf af en toe dezelfde mallen voor zowel kaarsen als zeep. Wel goed schoonmaken na gebruik.
De basis van zelf zeep maken
- Vul de mallen die u wilt gebruiken met water en giet die daarna in een maatbeker om een indicatie te krijgen van de hoeveelheid zeep die u moet smelten. Het gewicht van het water is ongeveer het gewicht van de zeep, ga iets hoger zitten om mors verliezen op te compenseren.
- Snij stukken basiszeep af van het grote blok tot u voldoende gewicht heeft, maak de stukken c.a. 2 a 3 cm groot, dat smelt makkelijker.
- Verwarm de zeep op een laag vuur in een steelpannetje of verwarm hem in een gietpannetje in een pannetje met water. Ook kunt u de zeep verwarmen in de magnetron, doe het in een magnetron schaal en zet de magnetron op de hoogste stand. Zet de magnetron 20 seconden aan en herhaal dit telkens tot alle zeep gesmolten is. U kunt tussendoor even roeren. Ook in het pannetje moet u er even bij blijven en even roeren. De zeep mag niet warmer worden dan zo’n 70 tot 75 graden anders verbrand de zeep en kunt u het weggooien.
- Wanneer alles gesmolten is kunt u de poeders, bijenwas of harde oliën toevoegen, daarna wat geurstoffen (parfums of etherische oliën of synthetische geurstoffen. Let op gebruik alleen geurstoffen (etherische olie) of parfum olie die geschikt is voor zeep en geen geurstof voor geurbranders of kaarsen. Deze kunnen de huid irriteren.
- U kunt ook nog kleurstoffen toevoegen, let ook hier op dat dit voor zeep geschikte kleurstoffen moeten zijn. Deze kleurstoffen zijn vaak sterk geconcentreerd, dus voeg een paar druppels toe en roer goed door voordat u nog meer druppels toevoegt.
- Daarna giet u de gesmolten zeep in de vormen of mallen, voorzichtig want de gesmolten zeep is erg heet en kan brandwonden veroorzaken. Dus laat het gieten zeker niet door kinderen doen. Na het gieten kunnen er bellen of blaasjes aan de oppervlakte van de zeep verschijnen, spuit hier een beetje alcohol op om ze te laten verdwijnen.
- Laat de zeep een tijd afkoelen, hierbij mag u de koelkast gebruiken, wanneer de zeep hard geworden is kunt u het uit de vorm halen en nog verder versieren. Wanneer u een grote blok zeep gemaakt heeft kunt u het in stukken (plakken) snijden en daarna versieren of mooi verpakken.
Dit was de basis, hierna bespreek ik nog een paar extra technieken:
Laagjes maken is één van de dingen die heel eenvoudig te doen is, giet eerst een dunne laag van de ene kleur en wacht tot deze hard is geworden. Giet er dan een laag over met een andere kleur (of samenstelling) en laat ook deze hard worden. Dit proces kan meerder keren herhaald worden en u kunt er zelfs een mooi regenboog zeepje mee maken.
U kunt ook eerst de eerste kleur gieten en dan de andere kleur er als een sliert in, waarna u met een stokje kunt roeren of strepen maken, waardoor een soort van marmer effect zal ontstaan. Dit kunt u heel subtiel doen maar ook heel uitbundig, na het hard worden heeft u een zeepje met een mooi marmer effect. Probeer het gerust een paar keer en leer hoe u dit het beste kunt doen.
U kunt ook een dunne plak zeep gieten en deze daarna uitsteken met metalen koekjesvormen. Deze koekjesvormen zijn in veel winkels met huishoudelijke artikelen te koop. Maak de plak niet te dik anders zal de zeep snel breken. U kunt deze uitgestoken vormen als zeepjes gebruiken, maar het is ook leuk om deze vormpjes weer te gebruiken in andere zeepjes als inleg of bijvoorbeeld in het midden van een helder doorzichtig zeepje. Ik heb ook een steekset met alle letter vormen. U kunt op deze wijze ook een naam of een woord vormen die u in of op een stukje zeep kunt plaatsen.
Het is ook leuk om kleine sierlijke zeepjes te maken voor gebruik op bijvoorbeeld het toilet of als gastenzeepjes. Ik heb ooit een setje siliconen mallen gevonden die voor cakejes of koekjes bedoeld waren maar die ook prima voor zeepjes te gebruiken zijn. Ik heb hier een witte gietzeep basis gebruikt en deze met een (cosmetische) kleurstof een beetje roze gemaakt. Daarna heb ik bij de gesmolten massa ook nog een aantal druppels rozemarijn als geurtje gedaan en het in de kleine vormpjes gegoten. Omdat de mallen van siliconen zijn komen de zeepjes erg makkelijk los en door het gat in het midden kunt u ook nog een lint doen als versiering. Een leuk cadeautje of natuurlijk voor eigen gebruik.