Ondanks dat verliefdheid en gevoelens van liefde vaak niet erg rationeel zijn, proberen we wel deze complexe gevoelens op een wetenschappelijk wijze te verklaren. Hoewel de mens een behoorlijke hoog ontwikkeld wezen is, zijn bijna al onze emoties nog steeds chemische processen in ons lichaam. Dagelijks reizen vele hormonen door ons lichaam om bijna alle belangrijke processen binnen ons lichaam, maar ook onze stemming en gevoelens te besturen. Het klinkt niet echt romantisch maar als het er op aan komt is wetenschappelijk gezien de liefde en verliefdheid niets meer dan wat chemische processen in ons lichaam. De vaak aangename gevoelens moeten ons ertoe aanzetten om over te gaan tot voortplanting. Dit alles met als enige bedoeling om onze genen door te geven want uiteindelijk zijn wij alleen maar een tijdelijk vervoermiddel voor onze genen set. Deze pagina gaat over de chemie van de liefde en verliefdheid, vriendelijke groet, Hein Pragt

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Wat is chemie van de liefde

Strikt genomen is verliefdheid gewoon een oorzaak en gevolg reactie waarbij de persoon die we met onze zintuigen waarnemen een aantal chemische processen bij ons in werking zet. De laatste jaren zijn er aanwijzingen dat ook mensen feromonen uitscheiden, veel dieren gebruiken deze stofjes om onbewust aan elkaar door te geven dat ze willen paren. We zouden dus voor de grap ook kunnen spreken van liefde op de eerste reuk in plaats van liefde op het eerste gezicht. Maar ineens bent u verliefd en heeft last van slappe knieën en vlinders in uw buik. Men spreekt wel eens van chemie tussen u en de ander, maar dat kunt u best letterlijk nemen. Het zijn de chemische stofjes in uw lichaam die u een aangenaam gevoel geven en voor alle bijwerkingen zorgen.

Ik volgde laatst een hoorcollege over dit onderwerp en daarin werd duidelijk gemaakt dat de mens van nature een soort van afweer heeft tegen iemand die te dichtbij komt. Dit vinden de meeste mensen ongemakkelijk en de meeste mensen deinzen ook terug wanneer iemand te dichtbij komt. De grootte van deze zone kan per mens verschillen maar bijna iedereen heeft zo’n zone. Om te kunnen paren en voor nageslacht te kunnen zorgen moet er dus een grens gepasseerd worden. Dit is precies wat de verliefdheidshormonen doen, ze geven een lekker gevoel en ze stellen delen van de hersenen die normaal voor de afweer zouden zorgen buiten werking. Ook worden kritische delen van de hersenen buiten werking gezet en dit noemen we de roze bril, wanneer men verliefd is kan men niet meer goed rationeel nadenken. Dit alles is bedoeld om mensen aan te zetten tot paring.

Omdat de mens niet alleen een jong groot kan brengen blijven de chemische stofjes na de paring nog een tijd aanwezig zodat de beide partner dichter naar elkaar toe kunnen groeien. Maar ook na langere tijd heeft de paring nog gevolgen voor de partnerbinding. Bij seksuele gemeenschap komen er ook chemische stofjes vrij die ook inwerken op bepaalde delen van onze hersenen. Dit zorgt er bij de mens voor dat ook na de geboorte de partners verbonden blijven wat in het voordeel van het nageslacht is. Het klinkt niet echt romantisch maar verliefdheid, liefde en partnerbinding zijn chemische processen in het menselijke lichaam en seks is een natuurlijke methode om de chemische stofjes weer aan te vullen.

Het meest bekende stofje is phenylethylamine (PEA) wat van nature in uw lichaam voorkomt. Het lijkt op amfetamine en heeft ook ongeveer hetzelfde effect. Spannende attracties zoals een achtbaan en ook chocolade eten kunnen u een extra dosis PEA bezorgen. Veel mensen eten juist chocolade als ze een beetje down zijn om een prettig gevoel op te wekken. Daarom werkt chocolade ook als medicijn tegen liefdesverdriet. PEA zorgt ervoor dat de neurotransmitter dopamine vrijkomt en dat is het stofje dat het werk doet. Dopamine op zijn beurt zorgt weer voor de aanmaak van de stof oxytocine (een knuffelstofje). Nog een stofje is norepinephrine dat ook een euforisch gevoel tot gevolg heeft. Het zorgt voor de aanmaak van adrenaline, waardoor het lijkt of u een eindeloze energie heeft. Deze enorme verstoring van de balans in het lichaam zorgt er voor dat verliefde mensen niet meer echt nuchter kunnen nadenken en het emotiecentrum het (tijdelijk) even overneemt van de normaal altijd bewuste grote hersenen.

Net als bij andere drugs treedt bij verliefdheid helaas ook gewenning op, de dosis PEA om blij te blijven moet steeds hoger worden maar neemt langzaam af. Na meestal ongeveer één jaar is alles weer stabiel en neemt een andere groep stoffen het roer over, de endorfinen stoffen die meer op de rustgevende pijnstiller morfine lijken. Deze zorgen ervoor dat u een ontspannen gevoel heeft wanneer u bij uw partner bent. Natuurlijk speelt er veel meer mee in liefde dan alleen wat gerommel met chemische stofjes, het proces dat dit veroorzaakt hebben we nog niet kunnen doorgronden. Waarom we verliefd worden op een persoon uit een grote groep is nog niet goed te verklaren.

Feromonen en verliefdheid

De laatste jaren zijn er steeds meer aanwijzingen dat ook mensen feromonen uitscheiden en kunnen waarnemen. De meeste dieren gebruiken deze stofjes om onbewust aan elkaar door te geven dat klaar zijn om te paren. Feromomen worden waarschijnlijk opgevangen door een orgaan in onze neus. Wanneer mensen ook feromenen blijken te hebben, zullen die waarschijnlijk niet zo krachtig zijn als die van dieren. Sommige chemische stoffen die lijken op de mannelijke en vrouwelijke liefdeshormonen brengen een duidelijke hersenactiviteit teweeg bij de partner. Onderzoekers van het Karolinska Instituut in Stockholm ontdekten dat tijdens een hersenscan van twee dozijn vrijwilligers een deel van de hersenen, dat lichamelijk intiem gedrag regelt, bij vrouwen “oplichtte” wanneer het blootgesteld werd aan een substantie die op testosteron lijkt. Bij mannen reageerde diezelfde hypotholamus bij confrontatie met oestrogeen. Belangrijk is dat de stoffen geen effect opleverden omwille van geur. De onderzoekers zien in de vondst een zeer sterke aanwijzing dat zogenaamde feromonen inderdaad ook bij de mens voorkomen.

Hormonen en de liefde

Oestrogeen

Oestrogeen wordt meestal een vrouwelijk hormoon genoemd, omdat het een belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van de vrouwelijke geslachtskenmerken. Ook is het verantwoordelijk voor het reguleren van de menstruele cyclus en bij zwangerschap. Het komt ook in veel kleinere hoeveelheden voor in het mannelijk lichaam. Het hormoon wordt bij vrouwen o.a. afgescheiden door de eierstokken. Het speelt dan een belangrijke rol bij de lichamelijke ontwikkelingen in de puberteit, zoals de groei van de baarmoeder en vagina en het groter worden de borsten en de genitaliën. Oestrogenen zijn van belang voor het soepel houden van de vagina. Bij mannen is het onduidelijk welke functie oestrogenen hebben. Een teveel aan oestrogeen kan bij zowel mannen als vrouwen het verlangen naar lichamelijke intimiteit remmen. Een Brits onderzoek heeft ontdekt dat vrouwen met veel oestrogeen over het algemeen mooier bevonden worden, door zowel mannen als vrouwen. Wetenschappers aan de universiteit van St. Andrews lieten de gezichten van 59 vrouwen tussen 18 en 25 jaar fotograferen. Ze analyseerden ook het oestrogeengehalte van de vrouwen. Daarna vroegen ze aan vijftien mannen en vijftien vrouwen om aan te duiden welke vrouwen ze het aantrekkelijkst vonden. Daaruit bleek dat de vrouwen met veel oestrogeen het hoogst scoorden. Volgens de wetenschappers is de verklaring voor het fenomeen heel logisch: mannen vallen op vruchtbare vrouwen. Die herkennen ze aan de grote ogen en lippen en de kleinere neus en kaken. Dat zijn ook de kenmerken die vooral voorkomen bij vrouwen met veel oestrogeen, het hormoon dat heel belangrijk is voor de vruchtbaarheid.

Testosteron

Testosteron is een geslachtshormoon, het is een samenstelling van testis (Latijn voor zaadbal) en steroïde. Vele diersoorten produceren testosteron, maar bij vrouwelijke dieren is de hoeveelheid testosteron aanzienlijk lager dan bij mannelijke dieren. Bij de ontwikkeling van het embryo zorgt het voor de ontwikkeling van de mannelijke primaire geslachtskenmerken en tijdens de puberteit zorgt het voor de ontwikkeling van de mannelijke secundaire geslachtskenmerken zoals ‘baard in de keel’, schaamhaar en spieren. Na de puberteit zorgt testosteron voor het in stand houden van het mannelijk voortplantingsapparaat, de mannelijke vormen en de productie van sperma. Bij mannen en vrouwen zorgt het voor het libido en dit is tevens een goede verklaring waarom mannen doorgaans meer zin in lichamelijkheid hebben dan vrouwen. Testosteron zorgt ook bij vrouwen voor de groei van schaamhaar tijdens de puberteit. Het veroorzaakt de mannelijke kenmerken en voor het libido waardoor het dus een belangrijke rol speelt in de liefde.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde

Op deze pagina besteed ik aandacht aan een gezond gewicht. Dit onderwerp is voor mij zeer belangrijk omdat in mijn familie enkele gevaarlijke gezondheidsrisico’s voorkomen waardoor ik zelf heel alert ben op mijn gewicht. In mijn levensvisie is het lichaam ook de tempel van de ziel en is niet goed zorgen voor uw lichaam in mijn ogen een vorm van zelf verwaarlozing en gebrek aan respect voor het wonder dat uw lichaam is. Hoewel een gezond gewicht zowel voor ondergewicht als overgewicht opgaat besteed ik hier alleen maar aandacht aan overgewicht. Ik hoor dan regelmatig het verweer dat er ook mensen zijn die door medische oorzaak een te hoog gewicht hebben, ik respecteer dit maar voer dan wel aan dat dit een minderheid is. Ieder pondje gaat helaas wel door het mondje en ik zal ook proberen uit te leggen waarom minder eten en minder ongezond eten (en gewicht verliezen) soms zo moeilijk is. Ook hoor ik soms van mensen dat ze de BMI norm niet realistisch vinden en dat deze aangepast moet worden aan de realiteit. De BMI norm is geen schoonheidsideaal norm maar een wetenschappelijke grens waarboven gezondheidsproblemen beginnen, dit kan men niet zomaar even ophogen om mensen een beter gevoel te geven. Ik zit zelf aan de bovengrens van mijn BMI maar ik wil daar ook niet boven komen omdat ik mijn lijf graag gezond wil houden en omdat ik dit voor mijzelf (en voor een partner) aantrekkelijker vindt. Op deze pagina zal ik ook enkele gezondheidsrisico’s waar ik zelf ervaring mee heb beschrijven. Ik ben over dit onderwerp redelijk uitgesproken en wanneer het onderwerp voor u zeer gevoelig ligt, adviseer ik u ook niet om verder te lezen. Met vriendelijke groet, Hein Pragt

Wat is de BMI norm?

De body-mass index (BMI) is een index die de verhouding tussen lengte en gewicht bij een persoon weergeeft en deze BMI index wordt veel gebruikt om een indicatie te krijgen of er sprake is van overgewicht of ondergewicht. Voor de mensen die nu schrikken is er altijd nog het uitvlucht dat de BMI niet helemaal betrouwbaar is omdat het geen rekening houdt met individuele verschillen in lichaamsbouw. Als voorbeeld kunnen we een bodybuilder nemen die veel spiermassa heeft en zeer weinig vet waardoor de BMI index totaal niet zal kloppen. Voor de meeste mensen gaat de BMI berekening wel op tenzij men een redelijk zichtbare afwijkend lichaamsbouw heeft. In de dagelijkse medische praktijk is de BMI goed bruikbaar en voldoende betrouwbaar. Zeker voor kinderen is het heel belangrijk om al jong het gewicht in de gaten te houden omdat dit door kan werken in de totale rest van hun leven. Uit ervaring weet ik dat eenmaal gevormde vetcellen niet meer zo snel verdwijnen, maar alleen meer of minder vet opslaan waardoor vaak een vreselijk jojo effect ontstaat.

De BMI is een wiskundige formule en ik zal op deze pagina geen BMI berekening doen, deze kunt u op Internet voldoende eenvoudige online berekeningen vinden. Er bestaan naast de BMI ook betere methodes om overgewicht, ondergewicht en vet percentrage te bepalen maar deze kunnen meestal alleen door deskundige mensen uitgevoerd worden. Desondanks is het wel belangrijk om voor uzelf een redelijke grens te bepalen waarboven u weet dat u gezondheidsklachten kunt verwachten. Omdat de BMI voor de meeste mensen wel opgaat (tenzij u van uzelf vind dat u een extreme lichaamsbouw heeft zoals extreem kort, extreem lang of zeer gespierd) is de BMI index wel een goede indicatie voor een gezond gewicht. Desondanks kunt u deze norm als onzinnig en niet realistisch betitelen wanneer u een motivatie zoekt om niet iets aan uw gewicht te doen. Tenslotte gaat het er ook om of u tevreden en blij bent met uw eigen lichaamsbouw en niet iedereen heeft dezelfde aanleg voor de gezondheidsrisico’s. Voor mijzelf is een fit en soepel lichaam zonder vetrollen en dikke buik best belangrijk omdat ik het een fijn gevoel vind om fit en actief te zijn, ook op hogere leeftijd en omdat ik heb ervaren dat een gezond gewicht zowel snurkproblemen en een hoge bloeddruk op kan lossen zonder ingrepen of medicatie. Ik heb zelf advies over mijn gezonde gewicht bij de praktijkondersteuner van mijn huisarts ingewonnen en dat kwam vrijwel overeen met mijn eigen berekeningen.

Klachten bij overgewicht

Er zijn meerdere gezondheidsrisico’s bij overgewicht, ik beschrijf hier een paar waar ik zelf ervaring mee heb. Het eerste gevaar is hoge bloeddruk. Binnen mijn familie hebben veel mensen last van een erfelijke (soms extreem) hoge bloeddruk en dit kan zeer gevaarlijk zijn. Dit is op te lossen met medicatie maar door bijvoorbeeld bètablokkers zult u veranderen in een slak die niet eens meer een kort sprintje kan trekken omdat de hartslag niet meer omhoog gaat. Ook de medicatie tegen hoge bloeddruk is niet erg gezond maar het middel is vaak minder erg dan de kwaal. Ook ik heb een tijdje bètablokkers geslikt en ik vond het verschrikkelijk omdat ik zeer beperkt werd in mijn levenslust. Ik had in die periode ook een redelijk overgewicht omdat ik mijzelf enigszins uit gemakzucht verwaarloosd had en nadat ik 14 kilo was afgevallen, was mijn bloeddruk zonder medicatie weer prima in orde. Dit is voor mij een sterke motivatie om mijn gewicht nu goed in de gaten te houden.

Een ander probleem dat vaak het gevolg is van overgewicht is snurken. Dit kan zeker wanneer men met een partner samen wil slapen een groot probleem zijn. In mijn geval ben ik naar een snurkpoli geweest waar men mij na veel onderzoek een duur bitje adviseerde dat ik ’s nachts zou moeten indoen. Helaas vertelde men mij niet dat afvallen ook een positief effect zou hebben. Ik weet nu uit ervaring dat wanneer ik weer aankom, ik ook weer ga snurken in de nacht. Dit snurken heeft ook tot gevolg dat ik vaker migraine aanvallen heb en overdag minder fit ben. Alle redenen om dus op mijn gewicht te letten om het snurken te voorkomen.

Ook is er binnen mijn familie een verhoogd risico voor een aneurysma van de buik aorta wat een pijnlijk dood tot gevolg kan hebben. Hierbij ontstaat er een zwakke plek in de buikslagader waardoor deze als een ballon uit kan gaan zetten met het scheuren en inwendig doodbloeden tot gevolg. Ik laat mijzelf hier ook wel eens in de zoveel jaren op testen door middel van een echo. Roken, overgewicht, hoge bloeddruk en hoog cholesterolgehalte zijn hier een paar van de grote risicofactoren. Een gezond gewicht en een gezonde levenswijze kunnen het risico van een aneurysma zeer beperken. De laatste echo’s laten een gezonde buik aorta zien en dat wil ik ook graag zo houden.

Ook ben ik erfelijk belast met artrose, bij mij waren de knieën een probleem aan het worden. Het is niet fijn om bewegingsbeperkingen te hebben omdat de knieën bij bewegen pijn doen. Ik ben hier uiteindelijk een natuurlijk middel gaan gebruiken (glucosamine) en heb nu ik weer op een gezond gewicht zit, bijna geen last meer van mijn knieën en kan ik weer goed en vrij bewegen, een afstand fietsen en lopen. De slijtage zal niet geheel verdwijnen maar de effecten wel.

Al met al heb ik dus een paar zware argumenten om mijzelf de discipline op te leggen om mijn gewicht in de gaten te houden en op een gezond gewicht te blijven. Dit is soms nodig omdat in onze maatschappij met alle overvloed en eten als feestelijkheid en om dingen te vieren, het soms best moeilijk is om aan alle verleidingen weerstand te bieden. Ik weet dat ik na de chocolade explosie die het paasfeest heet, weer zal moeten vasten en sporten om de extra kilo weer kwijt te raken. Maar omdat ik mijzelf een paar keer per week weeg, hou ik het ook in de gaten en weet ik wanneer ik mijzelf weer tot orde moet roepen. Het gaat niet automatisch, ons lichaam is geprogrammeerd om gebruik te maken van het aanbod van eten en eten geeft ook vaak een verslavend goed gevoel. Maar met een paar argumenten als hierboven beschreven is het makkelijke om uzelf weer tot de orde te roepen.

Mijn wijze van afvallen en gewichtscontrole

Ik ga niet zeggen dat gewicht verliezen makkelijk is want dat is het niet, in principe is het zelfs redelijk tegennatuurlijk. Het lichaam wil de zorgvuldig opgebouwde reserves helemaal niet kwijt. Op gewicht blijven is redelijk goed te doen maar vergt ook wel enige discipline, een kilo jojo is in mijn ogen ook helemaal niet erg. Ik laat niet alles staan, sommige dingen zijn echt te lekker, wanneer u maar weet dat tegenover even uit de band springen ook weer even vasten moet staan. Het is net als de bankrekening, soms geeft u even iets extra uit, maar voor het einde van de maand moet er dan wel ergens een beetje op bezuinigd worden. Maar hoe raakt u veertien kilo overgewicht kwijt, ik kan u garanderen dat is pittig en vergt een heleboel discipline en hongergevoel wegdenken. Veel mensen denken dat ze kunnen afvallen door andere dingen (maar evenveel als daarvoor) te eten, maar mijn overtuiging is dat jezelf vol eten met andere dingen niet helpt. Alleen minder eten en minder calorieën innemen zorgt voor gewichtsafname en dat is best moeilijk.

Hoe ben ik veertien kilo kwijtgeraakt? Door als eerste mijzelf te overtuigen dat ik het niet alleen wilde maar dat het ook een noodzaak was en dat ik er ook veel voor zou terugkrijgen. Als eerste begon ik weer te sporten en dwong ik mijzelf ook weer om te gaan, het opbouwen van maar een beetje spierweefsel heeft twee voordelen, je ziet er iets stakker uit en spierweefsel verbrand meer calorieën. Ik liet de auto vaak staan en nam bijna alleen nog de fiets en liep wat vaker. Beweging is sowieso goed voor het hele gestel. Dan is het toch een kwestie van minder calorieën innemen, ik begon met elke ochtend twee broodjes, één met een gekookt ei want dat vult lekker, en een met kaas. Ik drink mijn koffie nu zwart of met één zoetje en dat is eigenlijk ook stukken lekkerder. Twee broodjes met kaas mee naar het werk voor tussen de middag en de hele dag veel warme thee of koffie drinken zonder iets erbij. Dit zorgt ervoor dat de lege maag niet zo knort en niet zo zeurt. Het is even afzien maar voor een goed doel moet u zich voor ogen houden. Bij het avondeten nam ik meer groenten en minder koolhydraten en nam ik als toetje een flinke schaal magere kwark met muesli. Het was altijd lekker om de maag even lekker vol te eten na zo’n dag. Daarna de hele avond alleen maar drinken maar niet meer eten, ook dat is best lastig maar door de muesli heeft u vrij lang een vol gevoel. Geen koekjes en geen snoepjes, wanneer ik echt trek kreeg nam ik wat suikervrije kauwgom, dat houd het lichaam goed voor de gek. In het weekend mag een extraatje erbij zoals wat nootjes e.d. en rauwkost mag zoveel als u wilt en lekkere broodjes. Dit samen met extra beweging gaat iedere week wat gewichtsverlies opleveren. U moet dit zeker een paar maanden volhouden maar telkens wanneer er weer een kilo af is voelt u zich zelfverzekerder. De hele kunst is om te wennen aan MINDER eten, na een tijdje went het lichaam er ook aan.

Daarna is het probleem om op gewicht te blijven. Veel mensen vervallen weer in oude gewoontes en na een maand zitten de kilo’s er zo weer bij. Het is de kunst om structureel minder te eten, maar wel gezond en dat kan ook erg lekker zijn. Probeer suiker zoveel mogelijk te vermijden, eet vezelrijk eten zoal volkorenbrood (er zijn zoveel heerlijke broodjes te koop), vezels zijn goed voor de spijsvertering en ze vullen goed. Groenten zijn ook goed, veel vitamines en goede voedingstoffen, het liefst zo rauw mogelijk zodat het lichaam er ook nog wat moeite voor moet doen. Veel drinken (zoals warme thee) onderdrukt ook het gevoel van trek en bevat (zonder suiker) ook geen calorieën. Blijf bewegen (fietsen, lopen, fitness) u zult merken dat het lichaam u dankbaar is en u zult zich stukken beter en fitter voelen. Benadruk telkens wat u er mee wint, op korte en op lange termijn en geniet van de kleine succesjes.

Afvallen en op gewicht blijven zit erg tussen de oren, eten kan ook een heerlijk troost zijn. Ook ik merk dat wanneer ik me emotioneel niet fijn voel, ik de neiging heb om iets lekkers te eten omdat dat even een fijn gevoel geeft. En dat even kan ook best een stukje langer worden en voor u het weet heeft u een hele zak nootjes, koekjes, drop, crackers op. Het is niet eerlijk, het lichaam wil graag extra calorieën, dit zit in uw hersenen voorgeprogrammeerd. Toch is wilskracht helaas het enige antwoord, naast gewoon niet kopen, want als het niet in huis is kunt u het ook niet eten.

Een van de problemen is dat vetcellen niet verdwijnen, ze nemen alleen minder vet op. Wanneer u weer iets meer calorieën binnenkrijgt zullen ze dit onmiddellijk weer omzetten in vet. Dit is het bekende jojo effect. Om af te vallen en op gewicht te blijven is een andere leefgewoonte nodig en pas na jaren zullen de vetcellen ook echt verdwijnen. Mijn devies is in ieder geval probeer structureel minder te eten en van datgene wat u wel eet extra te genieten. Een keer bewust zondigen mag, maar let er ook op dat u dit de dag erna wel compenseert. Probeer het als levenswijze te accepteren, niet voor een maand of twee maar voor altijd, uw lichaam zal u dankbaar zijn. En ik blijf het zeggen, om af te vallen moet u MINDER eten, niet evenveel ander eten, nee MINDER eten.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde

Bij lichamelijke intimiteit denkt men vaak het eerste aan seks maar lichamelijke intimiteit is veel breder dan seks alleen. Elke vorm van intiem gedrag dat we delen waarbij we het lichaam gebruiken valt onder lichamelijke intimiteit, van handen vasthouden, een zoen, knuffelen, elkaar masseren, strelen, tegen elkaar aanliggen, eigenlijk elke vorm van huidcontact. Mijns inziens is lichamelijk intimiteit ook een van de vele uitingen van de liefde, hoewel de nadruk tegenwoordig meer op alleen lichamelijk genot en seks alleen lijkt te liggen. Ik las ook onderzoek dat lichamelijke intimiteit een belangrijke rol speelt in de binding tussen liefdespartner door stofjes lichamelijke intimiteit aangemaakt worden in onze hersenen. Het onderwerp lichamelijke intimiteit is best een gevoelig onderwerp op Internet, ondanks dat ik op deze pagina zeer keurig en respectvol met het onderwerp omga, vinden grote zoekmachines deze pagina soms toch alleen geschikt voor volwassenen. Desondanks staan er geen schokkende zaken op deze pagina en geen afbeeldingen die u in verlegenheid zouden kunnen brengen. Vriendelijke groet, Hein Pragt.

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Over lichamelijke intimiteit

Lichamelijke intimiteit kan heel eenvoudig zijn en ik wil eerst beginnen met de meest eenvoudig vormen. Lichamelijke intimiteit is niet iets dat alleen voorkomt in een liefdesrelatie maar ook tussen vrienden en vriendinnen, familie en ouders en kinderen. In deze vorm heeft het ook niets met seks te maken maar gebruikt men het om de band te bevestigen. Zo is het geven van een hand ook al een heel eenvoudig vorm van lichamelijke intimiteit, in sommige culturen is het dan ook niet toegestaan om zomaar een hand te geven omdat dit onrein kan zijn. Het is een vorm van lichaamscontact en dat kan ongewenst zijn. Vrienden slaan elkaar vaak vriendschappelijk op de schouder of geven elkaar een stomp op het lichaam, en bij een mooi doelpunt tijdens een voetbalwedstrijd omhelzen mannen elkaar ook wel regelmatig. Dit doen mannen echter niet zo snel met volslagen vreemden, dus het is ook een bevestiging van een band met elkaar.

Vrouwen kussen elkaar regelmatig bij begroetingen of omarmen elkaar, ook dit is het bevestigen van een band, dit doet men niet zomaar met een vreemde. Ouders knuffelen met hun kinderen en wanneer een van mijn kinderen ziek was dan aaide ik ze vaak over hun buik ronde dat hartstreek en de navel of op de rug om ze rustig te maken. Toen mijn moeder erg ziek was hield ik haar hand altijd met mijn handen vast als ik naast haar bed zat en dan zei ze: “je hebt zulke lekkere warme handen!”, dit was altijd een fijn moment tussen moeder en zoon. Binnen een familie of tussen vrienden en vriendinnen masseren mensen regelmatig elkaars voeten of nek, al deze vormen van lichamelijke intimiteit dient om een band of goede relatie te bevestigen en verbinding te stimuleren.

Ik mag zelf graag masseren en kriebelen, ik heb meerdere vrouwen meegemaakt die hier graag gebruik van maakten. Soms kreeg ik ineens twee voeten op mijn schoot, wat een stille hint voor een voetmassage was. De ander trok de mouw op en legde de arm op mijn schoot wat een signaal was om de arm te kriebelen. Een ander vond het fijn om op de rug gekriebeld te worden. In nog een ander geval had een vriendin regelmatig spanningshoofdpijn die te verhelpen was door een uitgebreide nek massage met heerlijke massageolie. Dit zijn allemaal vormen van lichamelijke intimiteit waarbij er wel een vorm van een band moet zijn omdat men toch elkaars lichaam aanraakt. Wederzijdse instemming is ook van groot belang bij lichamelijke intimiteit, de laatste jaren is dit ook in de media een belangrijk punt geworden. Persoonlijk vind ik masseren en kriebelen een bijzonder fijne wijze van lichamelijke intimiteit, zowel in geven als ontvangen.

Een groot deel van de lichamelijke intimiteit is dus helemaal niet op seks gericht, in mijn visie is seks een ultieme vorm van lichamelijke intimiteit. Lichamelijke intimiteit in de vorm van seks kan lust zijn maar ook een intense daad van liefde en alles daar tussenin. Ook ben ik van mening dat wanneer beide partners volle verstandelijke vermogens hebben, niet onder invloed zijn van iets dat hun verstandelijke vermogens beperkt, er geen sprake is van dwang of machtsverschil en er wederzijdse instemming is, dat welke vorm van seksuele lichamelijke intimiteit, hoe vreemd het voor sommige mensen ook kan overkomen, niet vreemd of raar is. Als jongeman ontdekte is per ongeluk dat een zeer vooraanstaand net en keurig hoogopgeleid stel een compleet ingerichte SM kamer had wat ze voor de buitenwereld zeer goed verborgen hielden. Ik had dit nooit achter deze mensen gezocht maar ik vond het achteraf helemaal niet zo raar, beiden hadden status en aanzien, dit was voor hun een opwindend seksueel rollenspel. Ik heb geleerd dat de mens niets vreemd is en dat mensen recht hebben op hun privacy in dit opzicht, zolang ze er niemand kwaad mee berokkenen.

Ooit las ik het waargebeurde verhaal van iemand die een zaal toesprak over het onderwerp erogene zones. Een erogene zone is een gebied van het menselijk lichaam dat bij aanraking lichamelijk genot kan opwekken. Deze zones kunnen van persoon tot persoon verschillen. Deze persoon vroeg aan de zaal om de erogene zones te benoemen en als eerste kwamen de geslachtsorganen ter sprake. Tot iemand zei dat ze het strelen van de onderkant van de nek heel opwindend vond en een ander aangaf dat het strelen van de binnenbenen hetzelfde effect had. Na een korte tijd waren er steeds meer mensen die bekenden dat er een bijzonder plekje op het lichaam was waardoor ze opgewonden raakten dat de uiteindelijke conclusie dan ook was, dat het hele menselijke lichaam een erogene zone kan zijn. Partners die goed op elkaar ingespeeld zijn kennen elkaars lichaam goed en weten vaak ook goed hoe ze deze kunnen gebruiken om hun partner op te plezieren. Maar in een beginnende relatie kan het ontdekken van het lichaam van de partner ook een heel mooi en spannend avontuur zijn.

De ommekeer in lichamelijk intimiteit

In de jaren ’60 van de 20e eeuw vond een grote ommekeer plaats in de kijk op lichamelijke intimiteit tot gevolg had. In deze revolutie werd meer de nadruk op de individuele beleving gelegd en werd lichamelijk intimiteit los gekoppeld van de voortplanting mede door de steeds eenvoudigere anticonceptie. Het idee was goed en de doelen nobel, maar helaas zijn (mede door de media) de intimiteit en liefde helaas vaak naar de achtergrond verdrongen. Ik praat dan ook liever over lichamelijke intimiteit, vrijen of de liefde bedrijven. En de wijze waarop men dit doet is heel persoonlijk en kan hard en plat zijn, liefdevol en teder, langdurig of kort. Liefdespartners geven er zelf hun invulling aan en er bestaat niet echt goed of fout zolang beide partners er tevreden en gelukkig mee zijn. Helaas zijn er wel de zogenaamde statistieken waardoor mensen snel denken dat er iets mis is als ze niet aan de norm voldoen. En de media doet er vaak nog een schepje bovenop door flink te overdrijven en extremen te tonen waardoor de indruk gewekt kan worden dat het eigen liefdesleven maar een beetje saai is. Lichamelijke intimiteit is een belangrijk onderdeel in ons leven en zeker in een relatie, het is iets exclusiefs voor u en uw partner. Samen lichamelijk intiem zijn heeft veel positieve effecten op lichaam en geest het is goed voor de gezondheid. Het belangrijkste positieve effect van lichamelijk intimiteit is dat het goed is voor de geest, het maakt ons gelukkig en het is een goed middel tegen stress. Na het vrijen voelen we ons meestal veel rustiger en gelukkiger dan ervoor, dit heeft niet alleen met het genot zelf te maken maar ook door de hormonen die in het lichaam aangemaakt worden.

Jaren geleden hoorde ik een verhaal waarbij een spreker de zaal vroeg om de intieme plekken van het lichaam te benoemen. Als eerste kwamen natuurlijk de meest bekende plekken ter sprake maar na een tijdje begon men over armen, schouders, voeten en andere niet voor de hand liggende delen van het lichaam te spreken. De conclusie van het betoog was dat bij lichamelijke intimiteit het hele lichaam betrokken kan zijn en dat er veel meer plekken prettig zijn om aan te raken of te strelen. De werkelijke voldoening van lichamelijk intimiteit zit in onze hersenen en het lichaam en al onze zintuigen zijn middelen om prettige prikkels door te geven aan onze hersenen. Onze huid is heel gevoelig voor kriebelen en strelen, door middel van onze oren horen we graag lieve of opwindende zinnen, door middel van onze ogen kunnen we genieten, kortom alle zintuigen kunnen een rol spelen in de intimiteit. Ook maakt regelmatig de liefde bedrijven mensen mooier, onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die regelmatig lichamelijk intiem zijn er aantrekkelijker en gezonder uitzien. Maar het allerbelangrijkste is dat lichamelijke intimiteit de relatie sterker maakt en de verbondenheid tussen partners versterkt. Ook zijn de meeste mensen na de tijd heel ontspannen en open en is dit dus ook de ideale tijdstip om ontspannen en liefdevol met elkaar over van alles te praten. Maar het hoeft niet altijd groots en uitgebreid te zijn, veel stellen die een druk leven hebben maken soms even een vluggertje. Hier is op zich niets mis mee wanneer beide partijen er van genieten, het werkt ontspannend en ook dit verhoogd meestal de verbondenheid tussen partners. Ieder stel kan en mag er zijn eigen invulling aan geven en niets is goed of fout wanneer beiden er tevreden mee zijn.

De basis voor een goed intiem leven is dus een goede evenwichtige en gezonde relatie, intimiteit en aandacht voor elkaar zijn dus niet alleen belangrijk in bed maar juist 24 uur per dag. Een goede relatie is niet iets dat vanzelf goed zal gaan of goed zal komen, het vergt een permanente inspanning om de liefde en de passie levend te houden. De basis voor een goed liefdesleven is een goede evenwichtige en gezonde relatie waarbij het belangrijk is om aandacht aan elkaar te schenken en vooral de tijd voor elkaar te nemen. Tegenwoordig is er meer helaas vaak meer aandacht voor de frequentie, de prestatie en de techniek. Goede intimiteit maakt de relatie sterker en zorgt voor een goede verbondenheid tussen partners waardoor de relatie ook enige druk kan doorstaan in deze drukke maatschappij. Zorg dat u voor elkaar de rots in de branding bent en geniet van elkaar en het leven.

Problemen m.b.t. lichamelijke intimiteit

Binnen relaties komen problemen met lichamelijke intimiteit en seks regelmatig voor, het kan zijn dat de behoefte en verwachtingen van partners ver uit elkaar liggen, maar vaak ook is het gebrek aan lichamelijke intimiteit het directe gevolg van een slechte relatie, uitgebluste liefde, een te druk bestaan of bijvoorbeeld een depressie. Wat de oorzaak ook is, vaak belanden partners dan in een negatieve spiraal die maar al te vaak in een verbroken relatie of echtscheiding eindigt. Ik heb zelf uitersten van ijskoude omgang tot liefdevolle passie meegemaakt in mijn leven en op andere pagina’s heb ik hier al het nodige over geschreven. Soms wordt seksuele onthouding ook als machtsmiddel ingezet, ook mij is dit wel eens overkomen, het geeft wel een erg verstoorde relatie aan. Op deze pagina wil ik me echter niet op problemen richten maar op het positieve van lichamelijke intimiteit.

Seks is geen prestatie of sport

Mijns inziens is seksuele lichamelijke intimiteit geen prestatie of topsport maar zo wordt het regelmatig wel zo neergezet. Mannen (maar ook stellen) mogen vaak graag opscheppen over hun intieme prestaties, waardoor andere mannen (of stellen) het gevoel kunnen krijgen dat anderen het veel beter doen. Mijn ervaring is dat zowel mannen als vrouwen niet onder willen doen voor anderen in dit opzicht en het altijd aandikken. Het gras lijkt zo bij de buren altijd groener, mijns inziens moeten we ophouden met vergelijken en ons concentreren op een gezamenlijke tevredenheid met de eigen partner. Fijn dat de buren het drie keer per week doen maar als u het eens per week doet maar dan veel liefdevoller en meer bevredigender, wat is dan beter of de norm. Uw buren of uw vrienden bepalen niet hoe goed uw liefdesleven is, dat doet u samen met uw partner. Ook porno toont vaak de meest liefdeloze vorm van seks, ik heb niets tegen porno, het kan zeer opwindend en lustopwekkend zijn, maar het is en blijft vaak slecht gespeeld, liefdeloos en erg rolbevestigend.

De liefde bedrijven

Lichamelijke intimiteit tussen liefdespartners is erg gezond voor het lichaam en de geest, omdat tijdens het knuffelen en vrijen stofjes aangemaakt worden in de hersenen die spanning en stress wegnemen, rustig maken en zelfs de partnerbinding stimuleren. Veel vrouwen klagen dat hun man niet graag wil praten over moeilijke onderwerpen en willen ze graag dingen uitgepraat hebben voordat ze intiem worden. Een goede hint is om dit juist na het liefde bedrijven te doen, op dat moment is de man meestal ontspannen en meegaand en is de sfeer beter voor een goed gesprek en is de kans op succes veel groter. Dit weet ik uit eigen ervaring.

Ik vind zelf de term: “de liefde bedrijven” als alternatief voor seks heel veelzeggend, het maakt niet uit hoe uitgebreid of bijzonder men het doet of dat men een snel tussendoortje doet, wanneer beide partners er plezier aan beleven (in welke vorm dan ook) is het toch goed. Het is in mijn ogen geen prestatie maar juist wederzijdse liefdevolle aandacht voor de partner en het lichaam van de partner. Lichamelijke intimiteit is juist terugkrijgen door zelf veel de geven. Een goede hint kan zijn dat iemand vaak bij de ander doet wat hij of zij zelf ook fijn of lekker vindt, door hier op te letten kan men ook leren wat de ander fijn vindt. En wat men ook voor rollen aanneemt, welke hulpmiddelen of speeltjes men ook gebruikt, waar men het doet, hoe en op welke tijd, al deze dingen zijn zaken die twee liefdespartner samen kunnen ontdekken en die in mijn visie privé zijn. Gebruik lichamelijke intimiteit als middel om meer liefde en verbondenheid te stimuleren en nooit om elkaar te kwetsen of pijn te doen. Wanneer lichamelijk intimiteit en aandacht als machtsmiddel ingezet worden is dit een vaak gegarandeerd recept om de liefdesrelatie stuk te maken.

Wanneer de lichamelijke intimiteit en seks wat eentonig aan het worden zijn maar ook wanneer het goed is kunnen partner behoefte voelen om het nog fijner en mooier te maken. Men kan dan experimenteren met hulpmiddelen, speeltjes, technieken en zelfs grenzen verleggen, maar men kan er ook een goed boek over lezen of een workshop volgen. Ook in dit opzicht kan men veel leren en is er veel variatie mogelijk. In veel gevallen gaat mijns inziens wel op: “discretie is goed, discreter is beter!”. De laatste jaren is Tantra een heel populair onderwerp en kunnen mensen hier ook workshops in volgen, zowel privé als in groepsverband.

Lichamelijke compatibiliteit

Compatibiliteit is het vermogen van mensen om met elkaar samen te kunnen werken en dit gaat ook op voor lichamelijke intimiteit en seks. Soms passen mensen lichamelijk en geestelijk goed bij elkaar in dit opzicht, maar het komt ook voor dat mensen lichamelijk niet goed bij elkaar passen, bijvoorbeeld te groot en / of te klein geschapen zijn. Daarnaast kan men ook geestelijk niet bij elkaar passen, want het is niet alleen een lichamelijke aangelegenheid, het meeste speelt zich af tussen de oren. Ik heb zelf meerdere liefdesrelaties gehad in dit leven met zeer uiteenlopende ervaringen op dit gebied. In sommige relaties liep het matig tot slecht en andere relaties was het wederzijds een hoogtepunt ervaring. Soms passen mensen lichamelijk niet goed bij elkaar, soms kan er een gebrek aan stimulans zijn en kan er zelfs pijn zijn, afhankelijk van hoe beide liefdespartners geschapen zijn. Soms kan een andere houding nog verschil maken maar vaak blijft het een terugkerend probleem.

Het kan ook zijn dat de ene partner meer en uitgebreidere wensen heeft dan de andere partner, soms kan dit ook tot spanningen leiden. Het is belangrijk om de eigen grenzen te bewaken, maar het verkennen van de eigen grenzen is ook goed mogelijk. Naarmate men meer ervaring krijgt en men zich meer op het gemak voelt kan de gezamenlijke ervaring ook groeien en voor wederzijds meer genoegen en verbinding zorgen. Als het niet zonder meer goed gaat is het niet onmiddellijk een ramp, aangezien er veel verschillende manieren zijn om de liefde te bedrijven is het vaak goed mogelijk om samen een eigen wijze te ontwikkelen die voor beide partners tot een bevredigend liefdesleven kan leiden.

Tot slot nog een mooi verhaaltje, in een ziekenhuisserie op de televisie speelde eens het verhaal van een wat stugge oudere man die niet zo goed met zijn emoties om kon gaan. Zijn liefdevolle vrouw was telkens bij hem en zelfs toen hij hoorde dat hij prostaatkanker had en geopereerd moest worden, weigerde hij dit vrij emotieloos. De artsen probeerden hem te overtuigen om toch de operatie (verwijderen prostaat en meestal daarna impotent) te ondergaan omdat hij anders kans had er aan te overlijden. Uiteindelijk vertelde de vrouw waarom de man dit weigerde, ze zei: “mijn man is een man van weinig woorden, hij kan zijn liefde voor mij niet in woorden uitdrukken, maar eens per week dan laat hij mij zien hoeveel hij van mij houdt. Dit is zijn enige wijze om dit te uiten en dat wil hij niet kwijtraken, zelfs als het zijn dood zou betekenen”. Dit vond ik een heel aandoenlijk verhaal wat duidelijk maakt wat echt “de liefde bedrijven” kan zijn.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde

Bijna niets is erger dan niet kunnen slapen en bijna iedereen heeft wel eens een tijd in het leven dat een goede nachtrust een probleem is. Dit kan door drukke werkzaamheden veroorzaakt worden maar ook door spanningen of zorgen. Daarnaast kunnen problemen met slapen ook veroorzaakt worden door bijvoorbeeld snurken of door lichamelijk ongemak. Na een nacht slecht slapen voelt u zich de volgende dag vaak niet prettig, kunt u minder verdragen en kunt u minder presteren waardoor er weer extra druk en spanning kan ontstaan, wat weer slecht slapen tot gevolg kan hebben. Slecht slapen kan een grote invloed hebben op uzelf maar ook op uw omgeving. Wanneer u langere tijd slecht slaap kan dit zelfs een negatieve uitwerkingen hebben op uw lichamelijk gezondheid. Op deze pagina kunt u informatie vinden over wat slapen is en beschrijf ik tips voor een betere nachtrust en ontspanningsoefeningen. Vriendelijke groet Hein Pragt

Over slapen

Een goede nachtrust is van groot belang voor de gezondheid en pogingen om het zonder nachtrust te doen veroorzaken al snel ernstige geestelijke en lichamelijke inzinkingen. Dit komt omdat slaap belangrijker is voor de hersenen dan voor het lichaam. We kunnen ons lichaam rust geven door massage met heerlijke massageolie of door een tijd te gaan liggen, maar daardoor wordt onze geestelijke batterij helaas niet of nauwelijks bijgeladen. Aan het einde van elke dag hebben we zo’n grote hoeveelheid nieuwe ideeën, gedachten en ervaringen opgedaan dat we meerdere uren slaap nodig hebben om al deze nieuwe informatie in ons geheugen te laten bezinken en op te bergen. Maar ook zullen onze hersenen deze enorme hoeveelheid gegevens sorteren en tegenstrijdigheden en conflicten proberen op te lossen en orde op zaken te stellen. Hier komen dromen ook om de hoek kijken. Wat we ons achteraf van onze dromen herinneren is maar het topje van de ijsberg, onderzoek aan slapende mensen heeft aangetoond dat we elke nacht in een aantal vlagen actief dromen. Vaak weten we dit niet meer als we wakker worden en denken we dat we de hele nacht droomloos hebben geslapen.

Baby’s slapen meer dan volwassenen en mensen van middelbare leeftijd meer dan bejaarden. Daar is een goede reden voor, kleine kinderen worden geconfronteerd met een hele nieuwe wereld die ze moeten leren bevatten. Er komt dus een enorme hoeveelheid informatie de hersenen binnen en ze hebben dus veel slaap nodig om al die nieuwe gegevens te sorteren en een plekje te geven. Hele oude mensen hebben daarentegen meestal een tamelijk vast levenspatroon met weinig nieuwe informatie zodat zij met minder uren nachtrust toekunnen. Pasgeboren baby’s slapen dag en nacht door, steeds in korte perioden, maar tegen dat ze zes maanden oud zijn is overdag slapen tot korte dutjes ingekrompen en ’s nachts slapen uitgegroeid tot een aaneengesloten lange periode. Op deze leeftijd is de totale slaapduur gemiddeld 14 uur, wat geleidelijk verder afneemt. In het tweede jaar wordt het totaal gemiddeld 13 uur en tegen het vijfde jaar is de nachtrust ongeveer 12 uur. Dit neemt geleidelijk verder af tot de voor tieners vanaf 13 jaar gebruikelijke nachtrust van 9 uur, die uiteindelijk terugloopt tot de 8 uur van volwassenen.

Onderzoeken hebben aangetoond dat de mens een relatief stabiel slaap patroon heeft dat uit meerdere fases bestaat. Gedurende de nacht volgende de verschillende slaapfases elkaar op, dit zijn de oppervlakkige slaap, de diepe slaap en de droom of REM slaap. De oppervlakkig slaap is licht en makkelijk te verstoren, de diepe slaap duurt het langst in het begin van de nacht. Deze diepe slaap is waarschijnlijk het belangrijkste voor lichamelijk een geestelijk herstel. In de droom of REM slaap worden de indrukken van die dag verwerkt. Een cyclus duurt gemiddeld 100 minuten en de gemiddelde mens heeft per nacht ongeveer 4 tot 6 van deze slaapcycli.

De hoeveelheid slaap die een gemiddeld mens nodig heeft verschilt van persoon tot persoon en is dus ook afhankelijk van uw leeftijd. Niet alleen voldoende slaap is belangrijk ook is het van belang hoe u slaapt. Als u moe en uitgeput wakker wordt na een ruime nacht slapen heeft u waarschijnlijk niet goed geslapen. Een goede slaap zorgt dus voor meer energie, een betere stemming, een beter geheugen, meer creativiteit, een beter reactievermogen, een betere gezondheid en zelfs een beter werkend immuunsysteem. Na een nacht met weinig of onderbroken slaap presteert u overdag minder goed op zowel lichamelijk als geestelijk gebied. U bent snel moe en voelt u lusteloos, de concentratie verslapt en u word (misschien zonder dat u het merkt) humeurig en snel prikkelbaar. Ook neemt de weerstand tegen de problemen die u plagen in ernstige mate af. Dit kan weer tot meer slaap problemen leiden waardoor u in een steeds ernstige situatie terecht kunt komen. Het is dus van het grootste belang om slaap problemen serieus te nemen.

Problemen met slapen.

Er zijn een aantal oorzaken voor slechte slaap zoals een hoge werkdruk, persoonlijke problemen, sociale verplichtingen, onregelmatige slaap of een slechte slaap houding. Vaak lijkt het of we niet voldoende uren in een dag hebben en de uren die het eerst sneuvelen zijn vaak de slaap uren. De meest voorkomende slaap klacht is het niet in slaap kunnen vallen, een ander slaap probleem kan zijn dat u een aantal keren per nacht of te vroeg wakker wordt. De gevolgen van slaapproblemen zijn ernstig genoeg om er op tijd iets aan te doen. Uw huisarts is de aangewezen persoon om u te helpen de oorzaken van uw slaapproblemen op te sporen en deze “als het even kan” te verhelpen. Soms, maar zeker niet altijd, schrijft de arts u medicijnen voor.

Wanneer u een tijd niet goed kunt slapen kunt u in een vicieuze cirkel van slapeloosheid belanden. Langdurig slecht slapen ontwikkelt zich vaak geleidelijk en wordt meestal veroorzaakt door meerdere factoren. Soms is er een duidelijke aanleiding aan te wijzen zoals bijvoorbeeld emotionele problemen of stress. Vaak gaat deze eerste aanleiding voorbij maar blijft het slechte slapen bestaan. U kunt dan in een vicieuze cirkel beland zijn waar er allerlei factoren zijn die dat slechte slapen in stand houden. Het slechte slapen kan bijvoorbeeld gevoelens van frustratie (verzet) of angst (zo kan ik toch niet functioneren morgen) oproepen. Dit kan leiden tot piekeren en malen en verkeerde slaapgewoonten zoals extra lang in bed blijven liggen, overdag slaap in halen en het gebruik van middeltjes om toch te kunnen slapen. Deze verkeerde gedragingen houden het slechte slapen in stand en de vicieuze cirkel is daarmee rond.

Slaapmiddelen

Slaapmiddelen kunnen soms tijdelijk een oplossing bieden. Maar de voordelen wegen meestal niet op tegen de grote nadelen. Daarom zijn de meeste artsen heel terughoudend in het voorschrijven van slaapmiddelen. U slaapt er meestal niet veel langer door. Bovendien went uw lichaam snel aan slaapmiddelen. Al binnen enkele weken vermindert het effect. U kunt verslaafd raken aan slaapmiddelen en stoppen is dan moeilijk. Een bijwerking van slaappillen is sufheid overdag. Worden uw klachten veroorzaakt door spanningen en stress dan moet hier eerst iets aan gedaan worden. Als het nodig is kan uw huisarts u doorverwijzen naar het GGZ of een specialist. De kwaliteit van uw slaap wordt in belangrijke mate bepaald door uw levenswijze. Daarom kunt u vaak zelf iets aan uw slaapklachten doen.

De volgende tips kunnen u daarbij helpen:

• Probeer overdag niet te slapen.
• Probeer op regelmatige tijden te gaan slapen en op te staan om uw biologische klok in balans te houden.
• Vermijd vermoeiende inspanning binnen vier uur voor het slapen gaan.
• Lichamelijke inspanning overdag kan de slaap bevorderen.
• Drink of eet niet uitgebreid binnen enkele uren voor het naar bed gaan.
• Vermijd ’s avonds cafeïnehoudende dranken, zoals koffie, cola en thee.
• Zorg dat uw slaapkamer voldoende donker is.
• Slaap in een rustige, goed geventileerde en niet te warme kamer.
• Gebruik de slaapkamer alleen om te slapen en niet voor andere zaken, zoals hobby’s, studeren of TV kijken.
• Drink warme melk met honing of anijs voor het slapengaan dit is gezond en rustgevend.
• Als u niet kunt slapen ga dan niet liggen woelen in uw bed, maar ga wat doen in een andere kamer. Bij voorkeur iets waar u rustig van wordt of waarbij u zich gewoon prettig en ontspannen voelt.
• U kunt een ontspanningsoefeningen gebruiken om rustig te worden.
• Zet zacht muziek op waar u rustig van kunt worden, vraag naar deze muziek in de CD winkel.

Ontspanningsoefening.

Wanneer u zich gespannen voelt kunt u vaak niet goed slapen of in slaap vallen, door middel van een aantal oefeningen kunt u zichzelf leren te ontspannen. Voor u begint aan een ontspanningsoefening dient u op het volgende te letten:

• Trek gemakkelijke, niet knellende kleren aan.
• Ga ergens liggen waar u niet gestoord kunt worden.
• Zorg ervoor dat u gemakkelijk ligt en dat alle lichaamsdelen voldoende ondersteund worden.
• Concentreer u alleen op de oefening zelf.

Ademhalingsoefening

Om te kunnen ontspannen is een juiste manier van ademhalen heel belangrijk. De volgende oefening is een ademhalingsoefening.

• Ga zo gemakkelijk mogelijk liggen en sluit uw ogen.
• Leg uw handen op de buik zodat u uw ademhaling kunt voelen.
• Adem rustig in door uw buik uit te zetten, probeer vanuit de buik adem te halen.
• Adem voorzichtig weer uit en voel uw buik weer platter worden.
• Tel bij het inademen van eenentwintig tot vierentwintig en bij het uitademen weer opnieuw.
• Probeer nu bij elke uitademing wat spanning kwijt te raken.
• Concentreer u nu op het gevoel van ontspanning en voel hoe dat gevoel zich meer en meer over uw lichaam uitbreidt.
• Concentreer u op uw voeten en voel ze zwaar worden.
• Concentreer u dan op uw benen en voel ze zwaar worden, ga zo elk lichaamsdeel af en concentreer u op dat deel.
• Probeer te denken aan een situatie waarin u zich ontspannen voelde in het verleden. Denk bijvoorbeeld aan een lekker warm strand heerlijk warm in de zon met een koele zeebries in uw gezicht en het ruisen van de zee. Of denk aan dat u drijft op een luchtbed in het water, de golven masseren uw rug en u bent ver van alles dat u kan storen. Probeer het ritme van het water of de ruisende branding echt te voelen en concentreer u daarop.

Spierontspanningsoefening

U kunt ook een oefeningen doen die gericht zijn op het leren ontspannen van de verschillende spiergroepen. Bij deze oefening gaat het er om het gevoel van spanning en ontspanning van een spier te leren onderscheiden. U gaat bij deze oefening ook telkens één spiergroep spannen en daarna weer ontspannen. Dit aanspannen en ontspannen dient u niet abrupt maar geleidelijk te doen. Eerst concentreert u zich op het gevoel dat bij de spanning van de bewuste spiergroep hoort daarna concentreert u zich op het gevoel van ontspanning dat in die spiergroep ontstaat.

Begin met uw rechterbeen. Strek dit naar voren en span de spieren goed aan en concentreer u op het gevoel van spanning. Houd deze spanning 5 tot 10 seconden vast, laat die spieren dan los en let op het verschil tussen spanning en ontspanning. Herhaal deze oefening tweemaal. Voer nu dezelfde oefening uit met het linkerbeen. Concentreer u nu op uw rechterarm. Maak een vuist van uw hand en strek uw arm voor u uit. Span nu de spieren van uw hand en arm goed aan en let op het gevoel van spanning in uw arm. Laat weer na 5 tot 10 seconden de spieren los en let op het verschil tussen spanning en ontspanning. Herhaal deze oefening tweemaal. Voer nu dezelfde oefening uit met uw linker arm. Op deze wijze kunt u alle spieren van uw lichaam één voor één aanspannen de spanning 5 tot 10 seconden vasthouden om daarna te ontspannen. Het is belangrijk te letten op de spanning en ontspanning van de spier.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde

Met meer dan zestig jaar eigen ervaring met migraine mag ik mijzelf een redelijk ervaringsdeskundige vinden op het gebied van migraine en migrainemedicatie. Zo’n tien tot soms wel twintig keer per jaar heb ik sinds ik me kan herinneren telkens één dag een migraineaanval. Deze aanvallen beginnen met hoofdpijn en het niet tegen licht en geluid kunnen om dan over te gaan in zeer zware hoofdpijn, misselijkheid en permanent overgeven, zelfs als de maag al helemaal leeg is. Ik heb geleerd om een aanval te herkennen en tijdig mijzelf af te zonderen in een donkere kamer, maar zelfs dan kon een aanval zeer zwaar worden. Migraine is hoofdpijn die in aanvallen komt, in mijn geval krijg ik vaak migraine bij het wisselen van de seizoenen of wanneer ik me even kan ontspannen na een situatie van veel stress. De eerste week van de vakantie was vaak berucht in dit opzicht, maar als een aanval achter de rug was dan was er wel vaak wel de geruststelling dat het weer een tijdje rustig zou zijn. Ik heb een aantal middeltjes ontwikkeld om een migraineaanval dragelijker te maken zoals een koud washandje op de ogen en het masseren van de jukbeenderen. Sinds een paar jaar gebruik ik Imigran 20mg neusspray als medicijn en dat werkt zeer goed, wanneer ik het neem wanneer de aanval opkomt is het binnen een uur helemaal over. Toch moet ik in dat uur wel rustig liggen in een stille donkere ruimte. Op deze pagina wil ik wat van de kennis en ervaring met migraine die ik door de jaren heen heb opgedaan delen. Ik merk de laatste tijd dat wanneer u informatie zoekt over Migraine uw steeds vaker op een site komt waar wel wat informatie staat ober migraine maar vaak is het dan stiekem een reclame site voor een bepaald middel of therapie. Op deze pagina geef ik wel een aantal adviezen en geef ik ook aan welk medicijnen mijzelf goed helpen bij migraine en ook wat ik als alternatieven geprobeerd heb. Met vriendelijke groet, Hein Pragt

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Wat is migraine?

Migraine lijkt te ontstaat door een tijdelijke verstoring in de samenwerking tussen bloedvaten en zenuwbanen in de hersenen. Het lijkt er op dat de bloedtoevoer even belemmerd is en zich daarna weer herneemt. Het weefsel van de hersenen kan zelf geen pijn voelen, maar de bloedvaten die meer aan de buitenrand van de hersenen lopen kunnen dat wel. De oorzaak van migraine wordt vaak aan vaatvernauwing of vaatverwijding toegewezen maar ook is er de mogelijkheid dat de hersenen tijdelijk minder zuurstof krijgen waarna de bloedvaten gaan verwijden en zo migraine veroorzaken. Aanleg speelt ook een belangrijke rol bij migraine net als stress, seizoenswisselingen en de schommeling van vrouwelijke hormonen. Maar waarom de één zelden een aanval heeft en de ander vaker is nog niet bekend. Meestal is er geen duidelijke aanleiding, soms ontstaat een aanval na lang slapen, uitslapen of juist te kort slapen, na een nachtdienst, na vasten of na stress. In mijn geval kreeg ik vaak een migraineaanval wanneer ik na een periode van stress even aan rust toekwam, zoals de eerste dagen van de vakantie. Maar ook seizoen wisselingen spelen bij mij mee als oorzaak van migraine-aanvallen

De verschijnselen van migraine zijn een heftig bonzende hoofdpijn vaak aan één kant van het hoofd en het kan uiteenlopen van 4 tot 72 uur duren. Vaak is de patiënt ook erg misselijk en moet men overgeven, daarnaast kan men meestal ook niet goed tegen licht en geluid. Door de heftigheid van de klachten is het vaak niet mogelijk om normaal te functioneren op school of op het werk. Migraine is een aandoening die ontstaat door het samentrekken en het verwijden van de bloedvaten in het hoofd. Stoffen in de hersenen die zenuwprikkels doorgeven (neurotransmitters) spelen vermoedelijk ook een belangrijke rol. Door de hartslag die steeds even wat meer druk geeft op de bloedvaten ontstaat er een vaak “kloppende pijn”. Onderzoek na en tijdens een aanval brengt meestal geen fysieke oorzaak aan het licht. Waarom de ene persoon vaker en/of meer klachten heeft dan een ander is niet duidelijk0. Ik beschreef de hoofdpijn van migraine vaak als dat men zich voor moest stellen dat men een ijzeren band rond het hoofd had die telkens even aangespannen wordt tot de schedel net niet knapt.

Wanneer u wilt achterhalen waardoor de migraine wordt uitgelokt kunt u een zogenaamd hoofdpijndagboek bijhouden. Door op te schrijven wanneer en onder welke omstandigheden de migraine optreedt, wordt misschien duidelijk wat de migraine aanval uitgelokt en wat u er preventief aan kunt doen. Er zijn bepaalde stoffen in voedingsmiddelen waarvan bekend is dat ze migraineaanvallen kunnen uitlokken, zoals: smaakversterkers die veel voorkomen in Chinese gerechten en kant en klaargerechten, sulfiet wat voorkomt in bijvoorbeeld wijn, nitraat wat voorkomt in bleekselderij, andijvie, spinazie, sla, venkel, koolrabi, spitskool, Chinese kool en rode bieten en de kunstmatige zoetstof aspartaam. Niet alle migraine zijn gevoelig voor deze stoffen, wanneer u denkt dat een bepaald voedingsmiddel de aanval uitlokt, kunt u proberen deze stof te vermijden. In het hoofdpijndagboek kunt u bijhouden of het ook werkelijk helpt. Wanneer u naar een arts gaat zal deze ook vaak eerst vragen om een hoofdpijndagboek bij te gaan houden. Voor mij was hier wel een probleem dat een aantal van de middelen die als bekende oorzaken van migraine bekend staan zoals koffie en chocolade te lekker zijn om geheel op te geven. Ik heb wel een aantal dingen die ik echt niet meer eet zoals BBQ en bepaalde soorten vis.

Ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland hebben regelmatig een migraine aanval variërend van vier keer per maand tot eens per half jaar. De meeste aanvallen komen blijkbaar voor tussen het 25e en 55e levensjaar en vrouwen hebben twee keer zoveel last van migraine dan mannen. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de hormoonhuishouding van vrouwen die een migraine aanval kan veroorzaken. Migraine is zeker niet hetzelfde als spanningshoofdpijn, het grootste verschil is dat men bij spanningshoofdpijn meestal niet misselijk is en dat deze hoofdpijn niet erger wordt bij inspanning. Bovendien zijn de klachten bij migraine vaak erger en helpen reguliere pijnstillers niet tegen de pijn. Tot het begin van de vorige eeuw werd er door artsen nog maar weinig aandacht aan migraine besteed en ging men er meestal van uit dat migraine iets psychisch was. Vanaf ongeveer 1995 kwam er steeds meer belangstelling voor migraine hoofdpijn en werd het steeds meer als een serieuze aandoening beschouwd en vanaf het jaar 2000 zijn er meerdere medicijnen beschikbaar voor migraine.

Mijn eigen ervaringen met migraine

Als kind had ik al regelmatig last van migraine en ik kan mij de dagen dat ik doodziek in bed lag nog goed herinneren. Zo weet ik dat ik me dagenlang had zitten verheugen op een carnavalsoptocht met de teleurstelling dat ik die hele dag met migraine in bed gelegen heb en baalde dat ik al dat leuks moest missen. Gelukkig had ik maar drie of vier keer migraine per jaar en dan ook meestal maar één dag, dus dit was te overzien. Toch heb ik vaak leuke dingen moeten missen omdat ik met een migraineaanval in bed lag. Vaak voelde ik in de ochtend al een vervelend gevoel in mijn hoofd waardoor ik wist dat er een migraineaanval aan zat te komen. Wanneer ik dan preventief rustig aan deed dan werd het vaak een milde aanval, die te verdragen was. Wanneer ik toch probeerde mijn normale dag door te voeren eindigde dit meestal in een zeer venijnige migraineaanval waarbij ik mijzelf soms dood wenste. Wanneer je hoofd bijna knapt van de hoofdpijn, alsof men een stalen band om het hoofd steeds strakker aandraait en je ook nog eens misselijk bent en moet overgeven ook als is de maag leeg, licht in de ogen pijn doet en geluid net op een dreun lijkt, dan is het moeilijk om jezelf over te geven en neer te leggen bij deze pijn.

Toch was dat wel de oplossing, wanneer ik me even kon ontspannen en even sliep was de migraine (bijna) over. Omdat ik alles wat ik binnen kreeg er ook weer onmiddellijk uitkotste hadden pijnstillers geen uitwerking en ook de 1000 mg paracetamol zetpillen hielpen niet echt. Na veel jaren en gesprekken met andere mensen die regelmatig migraine hebben weet ik dat traditionele pijnstillers zoals paracetamol en ibrufen niet werken bij migraine. In 1986 vroeg ik de huisarts of er toch geen middel was tegen deze migraine en de enige oplossing toen was experimenteren met preventieve medicijnen. Maar ik wilde niet elke dag medicijnen slikken om drie of vier keer per jaar een dag migraine te voorkomen. De huidige medicatie tegen migraine bestond toen nog niet. Ik had de hoop op medicatie al opgegeven toen ik enkele jaren geleden door mijn huisarts op het middel Imigran (sumantriptan) gewezen werd. Ik wilde het graag proberen en bij de eerste aanval gebruikte ik het en sindsdien is het voor mij een wondermiddel.

De dosis Imigran (sumantriptan) is nog wel aangepast van 10 mg naar 20 mg maar nu neem ik een neusspray wanneer ik de aanval voel aankomen en na een uur rustig liggen is de aanval helemaal afgewend. Ik kan daarna gewoon functioneren en heb alleen een beetje vervelend gevoel in mijn neusholtes die door de spray veroorzaakt is. Aangezien spanning één van de oorzaken van migraine is, moet ik een migraine aanval nog steeds zien als een stapje terug doen. Anders dient de volgende migraineaanval zich binnen een paar dagen weer aan. Het medicijn blijft het bestrijden van de symptomen maar niet de oorzaak. Desondanks kan ik nu met een paar neusspray capsules per jaar zonder ernstige migraine aanvallen leven en dat is nu wel een grote opluchting en verbetering van de kwaliteit van leven. Helaas is de Imigran neusspray nog steeds redelijk duur, dit komt door het patent op de doseervorm (neusspray).

Voeding en voedingssupplementen bij migraine.

Voedingsmiddelen zijn bekende factoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan van een migraineaanval. De lijst van deze voedingsmiddelen is lang en varieert van chocolade, noten, sinaasappelen en dranken die cafeïne bevatten, ve-tsin (smaakversterker), uien, gist, aspartaam er: alcoholische dranken. De enige wijze om er achter te komen of (en welke) voedingsmiddelen een negatieve invloed hebben, is iedere keer nauwkeurig na te gaan wat u gegeten en gedronken heeft voordat u een migraineaanval kreeg. Dit kunt u bijhouden in een zogenaamd hoofdpijndagboek. Maar ook geneesmiddelen kunnen een negatieve invloed hebben bij gevoeligheid voor migraine zoals vaatverwijders, hormoonpreparaten, bloeddrukverlagers en antibiotica. Andere factoren liggen meer in de sfeer van de leefwijze zoals maaltijden overslaan, teveel of te weinig slapen, spanningen en stress maar ook weersveranderingen en verblijf in op grotere hoogte waar ijle lucht is, kan van invloed zijn. Om het aantal aanvallen en de heftigheid te verminderen kunt u ook een aantal voedingssupplementen gebruiken. Vitamine B2 is een vaak gebruikte vitamine bij migraine om het aantal aanvallen te verminderen. Maar ook het regelmatig slikken van magnesium lijkt het aantal migraineaanvallen te verminderen. Ook het moederkruid zou een gunstige uitwerking moeten hebben bij het voorkomen van migraineaanvallen en de ernst van de symptomen.

Medicijnen tegen migraine.

Wanneer u een aanval voelt opkomen kunt u nog proberen een pijnstiller en een middel tegen misselijkheid en overgeven nemen maar uit eigen ervaring weet ik dat dit vak niet (meer) helpt. Ook werken traditionele pijnstillers als paracetamol en ibuprofen meestal niet tegen de pijn van een migraineaanval. Via uw arts kunt u medicijnen krijgen die speciaal werken tegen migraine (triptanen) voorgeschreven krijgen zoals: Sumatriptan, Zolmitriptan, Naratriptan, Rizatriptan, Almotriptan, Eletriptan en Frovatriptan. Deze medicijnen kunt u gebruiken wanneer u een migraineaanval voelt opkomen. Aangezien veel mensen (zoals ik zelf) bij migraine geen medicijn kunnen binnenhouden in de vorm van gewone tabletten zijn deze middelen ook verkrijgbaar als injectie, zetpil, neusspray of smelttablet. In mijn geval werkt de Imigran 20mg neusspray zeer goed.

Helaas hebben deze triptanen ook de nodige bijwerkingen, let hier goed op, u kunt verschillend reageren op verschillende middelen, soms kunt u een andere versie proberen wanneer u toch veel last van bijwerkingen heeft. Wanneer u meerdere aanvallen per maand heeft is het soms mogelijk dagelijks medicijnen te gebruiken om het aantal migraineaanvallen te verminderen. Dit zijn vaak zogenaamde bètablokkers, dit zijn middelen die de beatreceptoren in verschillende delen van het lichaam blokkeren en zo effect hebben op bijvoorbeeld bloeddruk, hartritme en luchtwegen. In de hersenen zorgen bètablokkers voor verwijding van de bloedvaten, wat migraineaanvallen kan voorkomen.

Imigran, een medicijn tegen migraine.

Hoewel ik een groot voorstander ben van geneesmiddelen op natuurlijke basis maak ik een uitzondering wanneer er geen goed natuurlijk alternatief is. Ik heb vele middeltjes gebruikt bij migraine en de meeste middelen verzachten alleen maar een beetje maar de migraineaanval gaat er niet van over. Sinds een jaar of twee gebruik ik nu Imigran 20 (sumantriptan) neusspray (hierdoor wordt het zeer snel opgenomen via het neusslijmvlies) en dit middel werkt zeer effectief tegen een migraineaanval. In eerste instantie gebruikte ik de 10 mg versie, maar deze bleek bij zware aanvallen niet afdoende te zijn. Sinds is Imigran 20mg gebruik is dit middel altijd afdoende om de migraineaanval te onderdrukken. Wel merk ik dat ik soms de nacht er na niet kan slapen en het middel bestrijdt natuurlijk wel de kwaal maar niet de oorzaak. De werkzame stof in Imigran is Sumatriptan wat tot de groep triptan antimigrainemiddelen hoort. Het vernauwt de bloedvaten in de hersenen die bij migraine zijn verwijdt en bovendien remt het de afgifte van stoffen die ontstekingen kunnen veroorzaken en zorgt het ervoor dat een ‘pijnbericht’ via de zenuwen niet of minder sterk in de hersenen aankomt. Dit middel kan uitsluitend op recept via de huisarts verkregen worden. In andere landen binnen Europa is het middel ook soms gewoon zonder recept te koop en is de prijs ook veel lager dan in Nederland. Sumatriptan werkt alleen tijdens een aanval, u kunt het dus niet gebruiken om aanvallen te voorkomen. Na het toedienen moet u gewoon rustig aan doen en dan nemen de klachten geleidelijk (bij mij duurt het ongeveer een uur) af en duurt de aanval minder lang. Meestal moet ik die dag nog wel rustig aan doen maar heb ik geen hoofdpijn of andere verschijnselen, wel ben ik vaak een beetje duf. Dit is het eerste middel dat bij mij heel effectief werkt.

Imigran (sumantriptan) is niet voor iedere migrainepatiënt geschikt en kan ook bijwerkingen veroorzaken. Raadpleeg daarom altijd de bijsluiter die u bij uw geneesmiddel heeft gekregen. De werkzame stof Sumatriptan werkt alleen tijdens een aanval, u kunt het dus niet gebruiken om aanvallen te voorkomen. Na gebruik van het middel nemen de klachten geleidelijk af en duurt de aanval minder lang. Het kan gedurende 24 uur werken. De gewone tablet begint na een half tot één uur te werken, ongeveer twee uur na inname is het effect maximaal. De FTAB-tablet werkt na ongeveer een kwartier, na drie kwartier is het effect maximaal. De neusspray begint binnen een half uur te werken, één tot anderhalf uur na sprayen is het effect maximaal. De injectie begint na tien tot vijftien minuten te werken; één tot twee uur na inspuiten is het effect maximaal. De zetpil begint na een half tot één uur te werken, ongeveer twee uur na gebruik is het effect maximaal. Het effect van Sumatriptan verschilt per persoon, als Sumatriptan niet goed bij u werkt, kan een ander triptan-antimigrainemiddel wel effect hebben.

Alternatieven voor het dure Imigran neusspray.

Ondanks dat Imigran neusspray 20mg voor mij een wondermiddel is, moet ik toch opmerken dat het anno 2019 nog steeds een erg duur middel is. Voor de neusspray betaal ik ruim 100 euro eigen risico voor 10 eenheden en dat komt neer op iets meer dan 10 euro per keer. Wanneer ik dus een ochtend een migraineaanval voel opkomen, moet ik beslissen of het me tien euro waard is. Dit vind ik een heel slecht argument om medicatie te nemen en ik ben dan ook op zoek gegaan naar een generiek of vervangend middel. Het lijkt er op dat de fabrikant de prijs van de dure Imigran neusspray kunstmatig hoog probeert te houden ten koste van alle mensen die migraine hebben en baat hebben bij dit medicijn. De werkzame stof in Imigran is Sumatriptan en dit is ook in generieke vorm, veel goedkoper te koop. Maar dan wel alleen in tablet vorm en veel migrainepatiënten (net als ik) houden niets binnen waardoor gewone tabletten niet werken. En laat nou net op de zetpil en de neusspray nog steeds het patent zitten waardoor ze ook extreem duur verkocht kunnen worden omdat er gewoonweg geen concurrentie is.

Na een zoektocht op Internet kwam ik wel een bedrijf tegen dat een generieke (goedkopere) versie van de neusspray met Sumatriptan verkocht in Canada maar de medicijnen zelf te gaan importeren leek me geen goed idee. Iemand anders vertelde dat in Portugal deze triptanen gewoon verkrijgbaar zijn bij de drogist (zonder recept) en dat ze daar nog geen euro per tablet kosten. Dit aanknopingspunt ben ik gaan volgen en zo kwam ik uit op het middel Maxalt. De werkzame stof in Maxalt is rizatriptan en rizatriptan behoort tot de groep triptan antimigrainemiddelen waar ook Sumatriptan bij hoort. Het vernauwt de bloedvaten in de hersenen die bij migraine zijn verwijd. Bovendien remt het de afgifte van stoffen die ontstekingen kunnen veroorzaken en zorgt het ervoor dat een ‘pijnbericht’ via de zenuwen niet of minder sterk in de hersenen aankomt. Het middel is volledig vergelijkbaar met Sumatriptan en bij onderzoek op Internet was rizatriptan bij testen zelfs vaak efficiënter dan Sumatriptan.

Maxalt is weer een merkgeneesmiddel en bij navraag is er ook een generieke Rizatriptan variant die ook nog eens in de basisverzekering zit. Dit middel kent echter geen neusspray, maar bij navraag blijkt er wel een smelttablet versie te zijn die via het mondslijmvlies opgenomen kan worden. Bovendien is de prijs belangrijk, dit middel kost maar iets meer dan 7 euro voor 6 tabletten wat veel vriendelijker is voor mijn eigen risico. Het middel is verkrijgbaar in 5 en 10 mg en aangezien de apotheek niet echt kon aangeven in welke verhouding dit stond tot Imigran ben ik dit ook gaan zoeken. Volgens de onderzoeken die ik kon vinden kwam 5 mg Rizatriptan ongeveer overeen met 25 mg Sumatriptan en kwam 10 mg Rizatriptan in de buurt van de 100 mg Sumatriptan.

Ik heb in overleg met mijn huisarts nu besloten om de komende keren de 5 mg Rizatriptan smelttabletten te proberen. Wanneer één tablet niet genoeg werkt kan ik ook twee nemen waardoor ik toch effectief 10 mg heb. Net als bij de Imigran waar ik ook met de 10 mg versie begonnen ben, om na een jaar over te stappen op de 20 mg versie, zal ik ook hier weer proefondervindelijk moeten vaststellen wat de goede dosis is. Dit proefondervindelijk testen welke dosis goed werk gaat volgens mij voor de meeste migrainepatienten op. Een te hoge dosis kan meer bijwerkingen veroorzaken en het blijft natuurlijk chemische troep waarvan men toch de minimale hoeveelheid wil gebruiken. Helaas werkte Rizatriptan een beetje maar niet zo effectief als het dure Imigran, waardoor ik nu nog steeds Imigran gebruik.

In 2016 had ik een record aantal aanvallen, mede veroorzaakt door de vele weersomslagen en problemen en spanningen op het werk in het begin van dat jaar. Omdat ook door de reorganisatie van mijn bedrijf men veel strenger is geworden op ziekteverzuim en het begrip voor migraine ook afnam en ik het advies kreeg om maar een dag of halve dag vrij te nemen bij een aanval, nam ik ook steeds vaker maar preventief medicatie in. Dit loopt met de Sumatriptan neusspray wel aardig in de kosten, omdat dit volledig in het eigen risico van de zorgverzekering valt. In overleg met de huisarts ben ik toch weer gaan kijken of het veel goedkopere Rizatriptan toch werkte voor de lichtere migraineaanvallen en ik heb gemerkt dat 5 mg Rizatriptan smelt in combinatie met een 1000mg paracetamol zetpil prima werkt bij een lichte aanval. Het duurt iets langer dan met de Sumatriptan maar het effect is na een uur hetzelfde. Ik heb nu beide medicijnen, de Sumatriptan neusspray voor de zware migraineaanvallen en de 5mg Rizatriptan smelt in combinatie met 1000mg paracetamol zetpil voor de lichtere aanvallen. Dit ga ik voor het komende jaar evalueren en ik zou ook nog over kunnen gaan naar de 10mg Rizatriptan. Ik hoop dat het patent op de Sumatriptan neusspray snel een keer afloopt zodat het eindelijk eens betaalbaar gaat worden.

Inmiddels ben ik al weer over op een andere (nog iets goedkopere) variant van Rizatriptan en dat is de 10 mg Rizatriptan Aurobindo dat ik in overleg met de apotheek ben gaan proberen toen de smelttablet versie niet leverbaar was. De 10 mg Rizatriptan Aurobindo tablet werkt net zo effectief als de smelttablet en is beduidend goedkoper. Ik ben nu helemaal overgestapt op deze nieuwe 10 mg Rizatriptan tabletten. Ik wil u nog wel even op het hart drukken om niet zelf met medicatie te experimenteren maar dit altijd in overleg met de huisarts te doen! Toch kan (gezien het eigen risico in de zorgverzekering) het wel nuttig zijn om een goedkoper alternatief medicijn te proberen. Wanneer het wel werkt kun u de kosten van de medicijnen behoorlijk beperken wanneer u nu een duur medicijn gebruikt.

Relatie tussen parodontitis en migraine

Een paar jaar geleden merkte ik dat het aantal migraine aanvallen behoorlijk toenam over een periode van twee jaar en ik had daar niet een verklaring voor. Tot is bij een nieuwe tandarts kwam die constateerde dat ik last had van een ernstige vorm van parodontitis. Parodontitis is een tandvleesontsteking die zich heeft uitgebreid naar het onderliggende weefsel en bot. Ik verzorgde mijn gebit goed maar ondanks alles bleef het tandvlees bloeden en kreeg ik steeds vaker last van ontstekingen aan het tandvlees en zelfs wortelpuntontstekingen. De plaque zat zo ver onder het tandvlees dat ik dit niet meer weg kon krijgen en uiteindelijk heeft de tandarts een nogal uitgebreide en enigszins pijnlijke behandeling gedaan waarbij hij alle plaque onder het tandvlees verwijderd heeft tot aan het tandbeen. Nadat alles weer genezen was had ik weer mooi gezond tandvlees dat niet meer bloedde bij het poetsen. Wat me pas een half jaar later opviel was dat het aantal migraineaanvallen sterk was afgenomen. Toen begon ik te zoeken naar de relatie tussen parodontitis en migraine.

Ik vond een Amerikaanse studie van de universiteit van de “San Diego School of Medicine” naar de invloed van microbiomen op migraine. Bewerkt voedsel wordt vaak gerapporteerd als een oorzaak van migraine en dit bewerkte voedsel bevat vaak nitraten die omgezet worden in nitriet door nitraat modificerende bacteriën in de mond en darmen. Wanneer deze nitrieten in de bloedsomloop komen kunnen zij op hun beurt worden omgezet in stikstofoxide. De meerderheid van de deelnemers die last had van migraine bleek grotere hoeveelheden nitraat modificerende bacteriën in de mond en darmen te hebben dan de deelnemers zonder migraine. Door het omzetten van de nitraten door de bacteriën in stikstofoxide wordt dus waarschijnlijk de migraine veroorzaakt. De onderzoekers rapporteerden dat nog niet met zekerheid gezegd kan worden op welke manier de factoren precies met elkaar in verband staan. De volgende stap voor toekomstig onderzoek is om te bepalen of migraine een oorzaak of effect is van de aanwezigheid van de bacteriën en of er verschil is in typen migraine. Maar uit mijn eigen ervaring heb ik een positief effect gezien in het aanpakken van mijn parodontitis en het aantal migraineaanvallen en daarom wil ik dit hier wel vermelden als tip voor andere migrainepatiënten.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde

Op deze pagina’s wil ik ingaan op alles wat met ons menselijk lichaam te maken heeft, dingen die niet zo goed gaan met ons lichaam en we daar vaak zelf aan kunnen doen. Het menselijk lichaam is een heel bijzonder en wonderbaarlijk geheel van organen, zintuigen, zenuwstelsel, stofwisseling, enzymen en hormonen en wanneer we ons daar van bewust worden kunnen we ons ook voorstellen dat er soms iets mis gaat in deze complexe structuur. Maar ook door omstandigheden van buitenaf kan dit schitterende systeem wat het menselijk lichaam is, sterk ontregeld worden wat kan leiden tot klachten van diverse aard. Ik heb zelf soms last van migraine en ik ben op latere leeftijd helaas gaan snurken. Maar ook andere lichamelijke ongemakken, zoals bijvoorbeeld rugklachten, heb ik mogen ervaren en soms heb ik daar een goede en effectieve oplossing voor gevonden of aangereikt gekregen. Soms kan de reguliere geneeskunde bepaalde zaken zeer goed oplossen, soms is er ook een alternatieve wijze, beide wil ik aan de orde laten komen. Zelf geloof ik sterk in de kracht van natuurlijke geneeswijze en geloof ik zeker dat het menselijk lichaam zelf ook erg goed in staat is om zichzelf te genezen en te herstellen. Een opmerking wil ik nog vooraf maken, ik ben geen dokter en geef geen medische adviezen, met de tips en aanbevelingen die ik doe of geef heb ik goede ervaringen maar gebruik er van is geheel voor uw eigen risico en u moet zelf ontdekken of het ook baat voor u heeft. Wanneer u twijfels heeft kunt u de suggestie voorleggen aan uw eigen huisarts. Met vriendelijke groet, Hein Pragt

Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.

Ode aan het menselijk lichaam

Dit artikel gaat over ons wondermooie menselijke lichaam, hoe ouder is word, hoe meer ik de schoonheid en de schitterende wijze waarop het menselijke lichaam in elkaar zit bewonder. Wanneer ik het heb over de schoonheid van het menselijk lichaam dan doel ik niet op de uiterlijk schoonheid die we de bekende miss verkiezingen zien of de schoonheid van bekende fotomodellen maar over de universele schoonheid van het menselijk lichaam. En dan is er nog een groot verschil tussen uiterlijke schoonheid (die gelukkig ook erg smaak afhankelijk is) en de schoonheid van prachtige constructie van het menselijk lichaam als organisme. Ik vind het menselijk lichaam nog steeds geweldig mooi als onderwerp voor fotografie.

Toen ik jong was vond ik het menselijk lichaam ook mooi, vooral dat van het andere geslacht, ik heb mijn portie van verkennen ruimschoots gedaan. Als puber moet ik eerlijk bekennen ben ik nogal roekeloos omgegaan met mijn lichaam en was ik meer in de buitenkant dan de binnenkant geïnteresseerd. Pas op latere leeftijd, na het krijgen van kinderen en na het opdoen van meer kennis over het menselijk lichaam, begon de bewondering en het ontzag te stijgen. Met dit respect en ontzag begon ook mijn zorg voor mijn lichaam te stijgen, ik realiseerde me dat ik zuinig moest zijn op mijn lichaam en het goed moest verzorgen om prettig oud te kunnen worden. Wanneer ik nu mijn leeftijd vertel zijn veel mensen vaak verbaasd, dit is niet alleen het gevolg van goede genen, maar ook goed en respectvol omgaan met je lichaam, fit blijven en gezond eten, niet roken en weinig tot geen alcohol nuttigen.

Wanneer we het menselijk lichaam gaan bekijken van celniveau tot al onze organen, het zenuwstelsel, al onze zintuigen en onze fantastische hersenen, is het een enorm complexe fantastisch geheel. Wanneer we ons concentreren op onze hersenen, dan kan men op dit gebied als afstuderen, zo wondermooi en complex dit in elkaar zit. Wanneer we al onze organen bekijken en zien hoe complex dit alles samenwerkt, kan ik allen maar meer bewondering krijgen. En dan de wetenschap dat de mens uit een enorm aantal cellen bestaat en daarnaast inwendig en uitwendig nog samenwerkt met zeker tweeënhalf kilo verschillende soorten bacteriën waar we niet zonder kunnen leven, maakt het nog meer bewonderingswaardig.

Met dit in gedachten is het heel jammer dat veel mensen dit wonder niet zo ervaren en enorm respectloos met het wonder dan hun lichaam is, omgaan door het te kapot te maken en te stressen met overgewicht, roken, drank, drugs, gevaarlijk gedrag, achteloosheid en verwaarlozing. En vaak is het helaas zo dat wanneer de lichamelijke klachten beginnen, het jammerlijk te laat is. Nu is het menselijk lichaam niet perfect, veel mensen hebben erfelijk aandoeningen en soms gaat het in deze goed georganiseerd machine die het menselijk lichaam is, ook wel eens fout. Ik heb zelf helaas last van erfelijke hoge bloeddruk, die ik door middel van een goed gewicht en een goede conditie gelukkig laag kan houden, maar ik heb ook een erfelijke vorm van migraine waar ik helaas niet zoveel tegen kan beginnen. Hier heeft de medische wetenschap gelukkig een oplossing in de vorm van triptanen. Maar voor de meeste kleine problemen met het lichaam zijn er vaak ook natuurlijke middelen om dit op te lossen of te verlichten.

Hoe meer ik leer over het menselijk lichaam, hoe meer mijn ontzag toeneemt, maar ook mijn belangstelling naar meer kennis over het wonder dat onze lichaam is in alle facetten. Op mijn site kunt u veel onderwerpen vinden over het menselijk lichaam, binnen de sectie lichaamswerk staan de onderwerpen die met de fysieke kan van het menselijk lichaam te maken hebben.

De mens en zijn 100 biljoen vriendjes

U denk misschien net als veel anderen dat u één mens en één wezen bent, u bent uw enige unieke uzelf. Wanneer u in de spiegel kijkt ziet u één wezen met een hoofd, een lijf en ledematen en u voelt zich ook één menselijke wezen. Het lichaam van de gemiddelde mens bestaat toch uit zo’n 37 biljoen (37.000.000.000.000) afzonderlijke cellen die samen uw lichaam vormen. Elke cel kan eigenlijk bijna niets en kan ook niet zonder het lichaam overleven, toch heeft u al deze cellen samen wel nodig om te kunnen leven. Alleen al zo’n 86 miljard (86.000.000.000) hersencellen zorgen voor uw dagelijkse lichaamsfuncties, uw gedachten, uw geheugen en uw emoties. Maar wanneer u nu denkt, oké, ik besta uit 37 biljoen bouwsteentjes die tezamen “ik” zijn, dan heeft u het mis.

Op en in uw lichaam leven ook nog eens 100 biljoen bacteriën, ja u leest het goed, het aantal bacteriën in en op uw lichaam is groter dan al uw eigen lichaamscellen bij elkaar, bijna 2 kilo van uw lichaam bestaat uit bacteriën. Al met al bestaat u dus voor ongeveer twee- derde uit cellen van andere wezens, u bent zelf dus in de minderheid in uw eigen lichaam. Nog erger, zonder deze bacteriën zouden we niet kunnen overleven. Deze bacteriën zorgen er voor dat we ons voedsel kunnen verteren, maken belangrijke stoffen zoals vitaminen aan en verdedigen ons tegen andere ziekteverwekkende bacteriën. Deze enorme verzameling bacteriën ontwel microben die elk mens met zich meedraagt, noemen we het microbioom.

Een gedeelte van onze collectie bacteriën ofwel ons microbioom krijgen we bij onze geboorte mee van onze moeder. Daarna bouwt het kind zijn eigen verzameling bacterie vriendjes op gedurende de eerste jaren van het leven. Onze jongste dochter werd geboren met nog niet gerijpte darmen, wat inhield dat ze onvoldoende bacteriën in haar darmen had (haar darmflora heet dat) waardoor ze eten slecht kon verteren en permanent buikkrampjes had. Na een paar maanden was de darmflora gegroeid en ging het langzaam goed met haar darmkrampjes. Ze heeft er nooit verder last meer van gehad, behalve dat ze als kind kon eten wat ze wilde zonder echt aan te komen.

Maar onze bacterievriendjes zitten niet alleen in onze darmen, ook in onze mond komen gemiddeld zo’n 700 verschillende soorten bacteriën voor. Veel van deze bacteriën zorgen voor tandbederf, het aantasten van ons tandglazuur en zijn verantwoordelijk voor tandvleesontstekingen, maar anderen helpen ons juist verdedigen tegen deze slechte bacteriën en nog weer anderen helpen ons met het verteren van voedsel. Even ter geruststelling, het grootste deel van alle bacteriën in onze mond zijn bacterie dodende bacteriën en virussen.

Maar ook op de huid, ons grootste orgaan, zitten ongeveer 8 miljoen bacteriën per vierkante centimeter en die bestaan uit bijna 200 verschillende soorten. Deze bacteriën zijn onontbeerlijk voor een gezonde huid, ze verzorgen ons maar verdedigen ons ook tegen kwade indringers. Op onze huid vindt op elk moment een enorme oorlog plaats tussen diverse soorten bacteriën en virussen. Zonder dit leger aan bacteriën zouden we het niet lang overleven. Maar ook in onze luchtwegen komen veel bacteriën voor, vooral in de slijmvliezen waar ze heerlijk kunnen leven, maar ons ook helpen beschermen tegen kwaadaardige bacteriën en schimmels.

En ook de geslachtsdelen komen veel bacteriën voor, die een erg nuttige functie hebben. Vooral bij de vrouw zorgen de bacteriën voor een permanente bescherming van de lichaamsopening van de vagina, zoals de melkzuurbacteriën die zorgen voor een hoge zuurgraad in de vagina om zo slechte indringers buiten te houden. Ook komen bacteriën voor in de urinewegen en ook daar hebben ze een beschermende werking.

En wat doen wij als mens om ze te bedanken? We wassen ze massaal weg, spuiten ze dood en voeden de slechte bacteriën door middel van suikers en ongezond eten. We zijn zo bang voor bacteriën (terwijl we een groot gedeelte echt nodig hebben om gezond te blijven) dat we ons huis ontsmetten en onszelf ook. De laatste tijd is er wel aandacht voor bijvoorbeeld speciale zeep voor de vrouwelijk vagina, omdat anders de slechte bacteriën een feestje gaan vieren wat meestal niet erg prettig ruikt. Laten we ons eens goed realiseren dat we kunnen leven dankzij een enorme hoeveelheid bacteriën op en in ons lichaam, zij kunnen niet zonder ons, maar wij kunnen zeker niet leven zonder hen. Wees eens wat liever voor uw 100 biljoen bacterie vriendjes, door hen ben u nooit alleen.

Meer pagina’s over lichaamswerk

• Slapen
• Migraine
• Menselijk lichaam
• Lichamelijke intimiteit
• Gezond gewicht
• Chemie liefde