Een bekende dooddoener is dat je niet naar het verleden moet kijken maar naar de toekomst. Laat het verleden rusten je kunt er toch niets meer aan veranderen zeggen ze dan. Ik heb er ook een tijdje in geloofd, het verleden verdrongen, er niet aan willen denken of er mee bezig zijn, maar het brein doet wat het wil. Wanneer het overdag zijn ei niet kwijt kan, dan doet het dit wel tijdens de slaap in de vorm van dromen. Ondertussen ben ik het verleden steeds vaker aan het analyseren en ik merk dat dit juist goed is. Wie niet naar het verleden kijkt, mist een belangrijke kans om iets te leren en niet meer in dezelfde valkuilen te stappen. Alles uit het verleden heeft bepaald waar je nu staat en het verleden negeren lijkt me nu een gevaarlijke actie.
Wanneer ik mijn verleden opnieuw bekijk vanuit mijn autisme dan vallen veel dingen op hun plek en dat is soms een opluchting en soms een eyeopener. Mijn levensloop is op zijn zachts gezegd niet conventioneel gelopen, al vanaf mijn vroege jeugd merkte ik dat ik erg anders was dan iedereen om mij heen. Ik probeerde de wereld te begrijpen, met ook in eerste instantie het Katholieke geloof als leidraad, maar zag steeds meer inconsequent gedrag. Ik begreep de wereld niet echt maar ook de wereld begreep mij niet echt en zo was ik een beetje de “dorpsgek”, want dat gebeurde vroeger met mensen die afwijkend gedrag vertoonden. Mijn muziek gaf me een kans om te ontsnappen en ik had het gevoel dat ik hierin, met al mijn afwijkingen, wel geaccepteerd en gewaardeerd werd. Desondanks was ik nog steeds autistisch, slim en integer, maar ook erg naïef en nog steeds begreep ik de wereld niet echt, maar ik leerde er steeds beter mee om te gaan. Dat is het hoofdkenmerk ven hoogfunctioneren autisme, door de redelijk hoge intelligentie leren we om ons sociaal gepast te gedragen, hoewel dat wel een lang leerproces is.
Ondanks dat we ons leren aanpassen, blijft het brein wel autistisch en draait het overuren om sociaal gepast gedrag te vertonen. Toch lukt dat niet helemaal, smalltalk gaat ons niet zo makkelijk af, lichaamstaal en sarcasme blijft een probleem, en niet iedereen kan omgaan met de extreem eerlijkheid van mensen met autisme. Ook op het eerlijk zijn (maar ook het rechtvaardigheidsgevoel) zit niet een sociale rem, waardoor veel mensen met autisme zich toch vaal onbegrepen voelen. Maar de mateloze interesse, het makkelijk kunnen leren vooral door te visualiseren, het kunnen bevatten van hele complexe (maar logische) systemen, heeft er voor gezorgd dat ik een bloeiende ICT carrière heb gehad, en nog steeds heb ik dat.
Ik denk niet dat ik mijn fouten in mijn leven NIET gemaakt had wanneer ik geweten zou hebben van mijn hoogfunctioneren autisme, ik denk zelf met een glimlach op mijn gezicht dat ik dan ANDERE fouten had gemaakt. Mijn leven heeft enorme hoogtepunten en een paar hele diepe dieptepunten gekend en vooral deze dieptepunten hebben wel een oorzaak in het autisme. Iemand met autisme is ontzettend loyaal en hoop ook op dezelfde loyaliteit van anderen, en daar zit vaak een enorme teleurstelling. Ik heb mijn met regelmaat erg in de steek gelaten gevoeld, vooral omdat ik mensen niet doorzag en mensen teveel vertrouwde. Dit is het naïeve van iemand met autisme en dit is heel lastig om af te leren. Maar ik ben nu 63 jaar en heb een enorme berg aan levenservaringen waardoor ik steeds beter kan functioneren. Het verleden is een, niet altijd even prettige, leermeester geweest.
Ik ben blij men de persoon die ik ben, ik ben mijn hele leven al extreem eerlijk, integer en van goede wil, en kan mijzelf elke ochtend zonder gewetensbezwaren in de spiegel aankijken. Mijn kwetsbaarheid is wel dat deze eerlijkheid en integriteit door sommige mensen met leugens en roddels in twijfel getrokken zijn en dat ik daar met mijn beperkte sociale vaardigheden geen goed antwoord op heb gehad. Ook nu nog niet, het enige wat ik kan doen ik elke dag maar laten zien wie ik echt ben en hopen dat mensen de leugens en roddels kunnen doorzien. Maar ik heb mij ook meer en meer neergelegd bij het feit dat niet iedereen hier open voor staat en dat het voor veel mensen makkelijker is om zich er met een vooroordeel van af te maken, dan de moeite te nemen om te kijken hoe het werkelijk zit. En ik heb geleerd dat wanneer het om de “waarheid” gaat, mensen nog wel eens tegengestelde of eigen belangen hebben.
Ik kijk met regelmaat terug op mijn leven en met de kennis van nu vallen veel dingen op hun plek. Ook leer ik nog elke dag en probeer ik elke dag weer een betere versie van mijzelf te zijn. Mijn levensvisie is dat je moet leren van het verleden, moet hopen op een toekomst maar moet leven in het NU.
Tot schrijfs, Hein Pragt.
