Vriendschap met voordelen, in het Engels “Friends With Benefits” (afgekort FWB) genoemd, is een fenomeen dat al vele jaren oud is en ik kan oprecht zeggen dat het voor mij niet vreemd is. Ook binnen mijn kennissenkring zie ik het regelmatig gebeuren, hoewel de meeste mensen het liever niet aan de grote klok hangen. Ook ik zal nooit vertellen wie de ander is en de afspraak is dat de andere partij dit ook niet doet. Vriendschap met voordelen klinkt ook wel redelijk aanlokkelijk. Wanneer men alleen woont als single / vrijgezel zonder vaste liefdesrelatie is, of niet direct uitzicht op een vaste liefdesrelatie met lichamelijk intimiteit heeft, kan men ook binnen de vriendenkring kijken of er iemand in dezelfde situatie zit en dan afspreken dat men, zonder verdere verplichtingen, samen seks kan hebben op basis van vriendschap. De voordelen lijken duidelijk maar zijn en zijn er ook nadelen? Zijn mensen in staat om vriendschap en seks te combineren zonder dat er andere gevoelens bij om de hoek komen kijken? En wat ook belangrijk is, hoe ga je om met vrienden met voordelen wanneer men wel weer een vaste liefdesrelatie krijgt? Op deze pagina wil ik ingaan op het fenomeen vriendschap met voordelen, ofwel Friends With Benefits, ofwel FWB. Vriendelijke groet, Hein Pragt.
Wel de lusten, niet de lasten
In een liefdesrelatie gaat het meestal om een langdurige verbinden met elkaar, er voor elkaar zijn en zorgen (dus ook verplichtingen naar elkaar) en meestal is het een relatie waar mensen alleen met de eigen partner lichamelijk intiem zijn. Bij vriendschap gaat het meestal ook om een langere periode en om een diepere verbinding maar meestal komt er bij vriendschap geen seksuele intimiteit voor. Bij een vriendschap met voordelen (Friends With Benefits) is er vaak sprake van vriendschap die iets verder gaat en ook seksuele intimiteit kent. Meestal is deze intimiteit niet exclusief en zijn er weinig verplichtingen naar elkaar toe en laat men elkaar ook vrij om dit soort relatie met andere vrienden te hebben. Het is een soort van het invullen van een wederzijds verlangen naar lichamelijke intimiteit bij gebrek aan een vaste liefdespartner. De band en toewijding zijn veel minder diep dan bij een romantische liefde, maar dieper dan bij alleen vluchtige lichamelijk intimiteit. Soms zijn de partners eerst vrienden of geliefden geweest, maar een vriendschap met voordelen kan ook ontstaan vanuit een liefje voor één nacht (One Night Stand). Meestal blijft het bij vrienden met voordelen niet bij een eenmalig contact maar is er een stilzwijgende afspraak dat het doorgaat tot één van beide “vrienden” een vaste liefdesrelatie krijgt. In de meeste gevallen loopt men er ook niet zo mee te koop maar gebeurt het niet zo openlijk. Mensen geven vaak aan dat ze geen vaste relatie hebben maar wat vlinderen of scharrelen. In zekere zin komt het neer op “wel de lusten, niet de lasten” er is dus sprake van wederzijds invullen van de behoefte aan seks zonder het emotionele gedoe en de verplichtingen die bij een vaste relatie horen. Maar ook een vriendschap is natuurlijk niet geheel vrijblijvend.
Natuurlijk zijn er naast de voordelen ook nadelen:
- er is vaak geen sprake van exclusieve steun aan elkaar;
- er is het risico op het overdragen van SOA’s omdat mensen soms meerdere intieme relaties tegelijk onderhouden;
- er is het risico dat één van de twee toch verliefd wordt;
- teleurstellingen wanneer men toch iets meer van de ander verwacht;
- jaloezie kan om de hoek komen kijken en het kan een mooie vriendschap ook ten gronde richten.
Ook kan het voor een nieuwe vaste relatie vervelend zijn om met vrienden met voordelen uit het verleden geconfronteerd te worden en kunnen vriendschappen met voordelen ook bedreigend werken in een latere vaste relatie. Het is dan ook verstandig om dit niet aan de grote klok te hangen en het in toekomstige relaties ook te verzwijgen omdat dit voor een nieuwe partner soms gevoelig kan liggen. Ik heb zelf meerdere relaties gehad en meestal met vrouwen die daarvoor ook al meerdere relaties gehad hadden. Ik heb ooit (toen ik jonger was) wel eens de behoefte gehad om te willen weten wie hun vorige seksuele partners waren, maar wil dit tegenwoordig absoluut niet meer weten. Ook zal ik dit zelf nooit meer openbaren aan een nieuwe partner. Dit is het verleden en het is heel verstandig om dit buiten een nieuwe relatie te houden. Weten wie de vorige intieme partners van uw partner waren levert meestal problemen op en het is verstandig dit echt te vermijden.
Vriendschap met voordelen zien we vaak bij jongeren die een tijdlang geen vaste relatie willen of kunnen krijgen maar ook bij ouderen. Veel mensen die gescheiden zijn of op een andere wijze weer alleen zijn komen staan kunnen soms niet meer een nieuw vaste relatie vinden of zijn bang om zich weer te binden of willen zich niet meer binden omdat men van de hernieuwde vrijheid wil genieten. En zeker met apps als Tinder is een kring van “vrienden met voordelen” wel op te bouwen en kan het een invulling geven aan de behoefte aan volwassen intimiteit die bijna elk mens wel heeft zonder al te veel verplichtingen. Een vriendin van mij was het zat om na haar echtscheiding telkens weer geconfronteerd te worden met mannen die zich niet wilden binden, dat ze uiteindelijk maar koos voor vriendschappen met voordelen omdat ze dan zelf de controle had. Hoewel men vaak spreekt van vriendschap ontbreekt er vaak ook een deel van echte vriendschap en dat is vaak de openheid en oprechte eerlijkheid naar elkaar. Vaak worden de andere intieme relaties die men ook met anderen heeft niet met elkaar besproken of stil gezwegen. Een ook hier komt het verschil tussen mannen en vrouwen weer naar boven, voor veel mannen zal het meer om de lichamelijk voordelen gaan en niet de wens tot emotionele intimiteit, terwijl bij vrouwen vaak ook de wens tot enige emotionele intimiteit aanwezig is.
Hoewel er dus ogenschijnlijk aan deze vorm van relatie geen verplichtingen vast zitten, willen de meeste partners toch graag voelen dat ze op een of andere manier bijzonder zijn voor de ander en worden er soms toch voorwaarden aan verbonden. Het kan ook erg lastig zijn om meerdere vrienden met voordelen te hebben die elkaar ook kennen. Het kan uiteindelijk ook de weg naar een langdurige liefdesrelatie wel in de weg staan. Al met al kan het een complexe situatie opleveren waarbij men uit bevrediging van de behoefte aan intimiteit op korte termijn de gevolgen op langere termijn soms uit het oog verliest. Mijn eigen ervaring van vele jaren geleden met een vriendin met voordelen was dat toen ze een vaste relatie kreeg, de vriendschap totaal voorbij was en we elkaar zelfs niet meer zagen omdat ze bang was dat de nieuwe relatie er achter zou komen dat wij ooit intiem geweest waren. Daarom besloten we om elkaar niet meer te zien om haar de kans te geven om een langdurige relatie op te bouwen en ik had daar begrip voor. Wanneer we slechts gewone vrienden waren geweest hadden we waarschijnlijk wel een vriendschapsrelatie kunnen voortzetten.
Er is ook een groot verschil tussen vriendschap met voordelen (Friends With Benefits ofwel FWB) en een liefje voor één nacht (One Night Stand ofwel ONS). Bij een one night stand gaat het meestal om een vluchtige relatie. Vaak duiken mensen bij de eerste date met elkaar in bed waarbij vaak één of beide partners geen intentie hebben er een vaste relatie van te maken. Ik hoor vaak vrouwen klagen dat mannen hier een handje van hebben, na één nacht nooit meer iets van zich laten horen of zeggen dat het toch niet gaat worden. Het lijkt er dan soms op dat veel single mannen alleen maar uit zijn op een nachtje vrijblijvende seks, maar ik heb het omgekeerde ook wel eens meegemaakt. Bij vriendschap met voordelen is er wel sprake van een langdurigere vriendschap die incidenteel kan uitlopen op een nachtje samen doorbrengen, bij een one night stand is dit niet het geval.
Ik geloof zelf dat vriendschap met voordelen prima mogelijk is en het kan voor sommige single mensen zelfs goed zijn omdat het voorkomt dat men vanuit een behoefte naar lichamelijke intimiteit weer te snel in een relatie stapt. Hoewel men snel het vooroordeel kan hebben dat alleen mannen dit graag willen omdat ze dan wel de lusten en niet de lasten hebben, merk ik zelf dat dit voor veel vrouwen ook zo is. Wat ik wel eens hoor is dat vrouwen die weer alleen zijn komen staan, aangeven dat ze na zoveel jaren met dezelfde liefdespartner het wel fijn vinden om meerdere liefdespartners te verkennen en te ervaren. Dit komt een beetje over als gemiste ervaringen een beetje inhalen en op zich is daar ook niets mis mee. Ik heb zelf de voorkeur voor een langdurige monogame relatie met één partner, maar zolang ik geen vaste partner heb sta ik open voor een vriendschap met voordelen. Niet met zomaar met iedereen, ik geloof ook wel in een beetje zuinig zijn op mijzelf, ook voor mijn eigen lichamelijke en geestelijke gezondheid. Ik zal hier echter alleen maar in het algemeen over schrijven en praten, maar nooit details verhullen, discreet zijn is een must voor het hebben van vriendschappen met voordelen en samen goede afspraken maken zodat er geen verschillende verwachtingen zijn.