Wanneer een liefdesrelatie verbroken is heeft men meestal een ex partner. Hoewel een groot aantal mensen in staat is om een werkbare of zelfs vriendschappelijke verhouding met de ex partner op te bouwen, komt helaas ook soms het allerslechtste in ex partners naar boven. Sommige mensen kunnen niet loslaten en dit kan tot gevolg hebben dat men wanhopig hoopt op herstel van de relatie, maar ook kan de liefde omslaan in mateloze haat en kan men de ex partner mateloos pijn willen doen. Maar er is ook nog een andere kant, iemand die een nieuwe liefdesrelatie aangaat heeft tegenwoordig de kans dat men zelf maar ook de ander één of meerder ex partners heeft. Dit kan tot kleine en ook grotere problemen leiden afhankelijk van de periode die er tussen de nieuwe relatie en de ex relatie ligt en of de exen elkaar al echt losgelaten hebben. De (soms onbewuste) macht van de ex partner wordt vaak erg onderschat, zowel door de andere ex partner als de nieuwe liefde. Op deze pagina wil ik ingaan op alle aspecten van de ex partner en hoe men hier het beste mee om kan gaan. Vriendelijke groet, Hein Pragt
Op de inhoud van deze pagina rust copyright © Hein Pragt.
Omgaan met uw ex na een echtscheiding
Met twee echtscheidingen en dus twee nahuwelijken heb ik enige ervaring opgedaan in het omgaan met de ex partner na het huwelijk. Een paar jaar geleden werd ik benaderd om een recensie exemplaar van het boek het nahuwelijk van Djoeke Veeninga (journaliste en programmamaakster bij de VPRO) te ontvangen en na het lezen van een korte beschrijving bestelde ik het recensie exemplaar van de uitgever. Ik heb het boek in één ruk uitgelezen en het was een feest van herkenning en ook nog een aantal waardevolle tips. De ervaringen van andere ouders waren ook goed om te lezen en zeer goed voor het eigen inzicht. Djoeke Veeninga ging ging voor dit boek op zoek naar het “nahuwelijk” als sociaal ideaal, ze interviewde deskundigen en beschrijft haar eigen ervaringen. Via een televisie programma introduceert de VPRO dit nieuwe woord in de Nederlandse taal en het beschrijft een nieuwe wijze waarop ex partners als verstandige ouders goed met elkaar om blijven gaan voor de eigen gemoedsrust en vooral die van de kinderen. Want wie kent niet de ex partners die na het beëindigen van het huwelijk nog jarenlang doorgaan met elkaar het leven zuur maken. Vaak als ik dit zie of hoor heb ik medelijden met de kinderen die zulke ouders als voorbeeldfunctie krijgen. Want wie eerlijk naar zichzelf durft te kijken in de vechtscheiding situatie en daarna moet inzien dat de problemen, meestal voortkomen uit één achterliggend probleem: “IK krijg mijn zin niet, het gaat niet zoals IK het wil!”.
Veel van deze kinderen krijgen dan later ook last van psychische problemen en dan kunnen beide ex partners elkaar weer de schuld geven van deze problemen. Het lijkt soms nooit op te houden en toch is het in het belang van de kinderen dat de ex partners de strijdbijl begraven en weer als “normale” mensen met elkaar omgaan. En daarvoor hoeft het verleden niet helemaal uitgepraat te zijn, soms is het beter het verleden te laten rusten voor wat het is geweest en aan het NU te denken. Wat voor zin heeft het om na jaren strijd eindelijk gelijk te krijgen dat het meer aan de ander heeft gelegen, ten koste van een enorme psychologische klap voor de kinderen. In zulke gevallen kun je niet meer over liefde voor de kinderen spreken, het eigen ego is dan toch belangrijker dan de liefde voor de kinderen.
Net na de scheiding is eerste afstand nodig voor er weer sprake kan zijn van een goed contact, dit is heel natuurlijk. Voor veel mensen is ook verzoening veel moeilijker dan lekker kwaad blijven en daar in te blijven zitten. Het kost echt moeite en het eigen verstand boven het gekwetste ego te zetten om weer een goede werkbare verstandhouding te bereiken. Haat en wrok koesteren kost net zoveel energie maar levert weinig of niks op. Ex paren moeten verstandig willen zijn en echt aan het belang van de kinderen denken om er voor te kiezen het verleden te laten rusten en te kijken naar de toekomst. Omdat een belangrijk onderdeel van de echtscheiding toch het loskomen van elkaar en elk weer een eigen leven opbouwen is, kan het werken aan een nieuwe werkbare situatie tussen ex partners vaak best moeilijk zijn. Zeker omdat er tijdens en na de echtscheiding een zekere mate van samenwerking voor de kinderen nodig blijft. En in veel gevallen hadden ex partners al voor de echtscheiding problemen op het gebied van samenwerking. Het is belangrijk om te realiseren dat ex-partners niet meer samen hoeven te werken als partners maar alleen nog maar als ouders. Twee mensen, die een zeer groot gezamenlijk belang hebben en dat is de goede, gezonde en evenwichtige opvoeding van datgene dat hun het liefst is, hun kinderen.
Probeer tijdens deze eerste emotionele fase dan ook af en toe tot tien (of soms tot honderd) te tellen en soms een oogje dicht te knijpen en vooral niet te luisteren naar het eigen gekwetste ego. Het gaat niet om wie er gelijk heeft ten koste van de ander en wat is de winst van het bewijzen dat de ander meer schuld heeft dan u. Probeer zover te komen dat u samen tot de conclusie komt dat de breuk onvermijdelijk was en dat beide partners evenveel aandeel in de problemen gehad hebben zonder een balans te gebruiken. Wat ook wel helpt is om soms eens te proberen door de ogen van uw ex-partner naar uzelf te kijken en probeer uzelf af en toe eens te verplaatsen in uw ex-partner. Realiseer uzelf dat het voor beide ex-partners niet makkelijk is en probeer elkaar, hoe hoog de emoties ook kunnen oplopen, met respect als mede ouder van uw kinderen te behandelen. Op de pagina over opnieuw beginnen op deze site heb ik een aantal tips voor ex partner beschreven. Ex-partners hoeven tenslotte niet meer op alle terreinen met elkaar samen te werken, maar het is vooral belangrijk een goede werkbare situatie te creëren als twee volwassen en verstandige mensen die elkaar met de nodige respect behandelen uit echte liefde voor de kinderen.
Hoe krijg ik mijn ex terug en hoe kan ik mijn relatie herstellen?
Voor veel mensen zal het bekend voorkomen, de relatie is uit en u blijft alleen achter, u voelt liefdesverdriet en merkt dat u nog steeds heel veel voelt voor uw ex partner en dat u terug verlangt naar uw ex partner en de tijd dat u samen was. Wanneer u naar een foto van hem of haar kijkt gaat uw hart weer sneller slaan en wanneer u hem of haar weer ziet dan roept dat weer een enorm verlangen op. U verlangt terug naar de tijd dat u nog samen was, koestert herinneringen en voelt u het gemis wat vervelend tot zelfs zeer pijnlijk kan zijn. Soms gaat het gevoel vanzelf over, soms kan het jaren duren en soms dacht u dat het over was maar ziet u de ex partner ineens na een half jaar terug en merkt u dat het gevoel en het verlangen er nog steeds is. Eigenlijk wilt u de ex partner terug maar hoe moet u dat aanpakken en is het eigenlijk wel verstandig?
Mensen die hun ex terug willen krijgen maken vaak bepaalde fouten waardoor ze hun kansen helemaal verspelen, de volgende dingen kunt u beter niet doen wanneer u uw ex voor u terugwinnen wilt. Een veelgemaakte fout is dat men handelt uit verlangen en gevoel en dat men de ex eerder afstoot dan weer aantrekt. De ex partner constant sms berichten sturen of bellen of contact proberen te zoeken; de ex partner overal gaan opzoeken en bespioneren, bijvoorbeeld zijn of haar Hyves of Facebook pagina’s controleren om te zien of de ex contacten met nieuwe dates heeft; de ex partner online stalken op Msn of de chat; ruzie zoeken in de hoop het uit te kunnen praten; wederzijdse vrienden gebruiken om dingen te weten te komen over de ex of om dingen door te brieven aan de ex partner; de ex stalken door bijvoorbeeld in de buurt van zijn of haar woonhuis rond te hangen; de ex jaloers proberen te maken; dramatisch reageren in de hoop op medelijden op te roepen; dreigementen uiten of geweld gebruiken; emotionele chantage gebruiken of chantage in het algemeen. Door dit soort dingen te doen duwt u de ex partner alleen maar verder weg.
Maar zijn er dan manieren om uw ex terug te krijgen? Er bestaan inderdaad beïnvloedingstechnieken waarmee men de ex partner zodanig beïnvloeden kan dat een ex geliefde weer opnieuw interesse kan gaan tonen, kan een relatie weer opbloeien en de liefde weer tot leven komen. Er bestaan zelfs handboeken met kant en klare methodes om de ex terug te krijgen. Een paar voorbeelden van deze technieken zijn: praten over het begin van de relatie toen alles nog prachtig was en goede herinneringen ophalen; samen foto’s bekijken van gelukkig momenten samen; samen luisteren naar muziek uit de goede tijd; proberen de fouten die er gemaakt zijn in het verleden niet meer te maken en de ander ook zijn of haar fouten te vergeven; aandacht aan jezelf (innerlijk en uiterlijk) besteden en aan het eigen zelfvertrouwen werken. U weet wat de ex partner leuk vindt dus gooi deze verleidingstechniek ook in de strijd, maar overdrijf niet. Als de vonk nog ergens aanwezig is, is het goed mogelijk dat deze hierdoor weer tot leven komt.
MAAR!…
Er is een oud gezegde: “oude koffie en oude liefde moet u niet opwarmen!” en daar zit ook een kern van waarheid in. Wanneer u alleen bent dan is de verleiding is groot om terug te keren naar de ex en naar de oude vertrouwde tijd. Maar u kunt ook eens nadenken of deze tijd wel werkelijk zo goed was of dat het een ideaalbeeld is dat u voor uzelf gemaakt heeft. De relatie is niet voor niets stukgelopen en u kunt me geloven, mensen kunnen hun gewoontes iets aanpassen maar de aard en het karakter veranderen niet snel. De kans is zeer groot dat er opnieuw relatieproblemen ontstaan of oude problemen weer de kop opstreken. Wanneer er bijvoorbeeld sprake is geweest van overspel of een buitenechtelijke relatie is het de vraag maar of het vertrouwen ooit weer helemaal terugkomt of dat het altijd een pijnpunt zal blijven. Helaas steken oud zeer en ingesleten gewoontes meestal na verloop van tijd de kop weer op. Er zijn inderdaad uitzonderingen waar mensen bijvoorbeeld in de periode dat men uit elkaar was wel emotioneel gegroeid zijn of dat men meer geleerd heeft over relaties en een doorstart wel lukt. Het is de vraag of u bij deze uitzonderlijke gevallen hoort.
Liefdesverdriet en eenzaamheid kunnen verschrikkelijk zijn en dit kan ook een basis zijn voor het terugverlangen naar de goede oude tijd. Maar stel u zelf eens reëel de vraag of u terug verlangt naar uw ex partner of naar het ideaalbeeld van wat u graag wilde maar wat er eigenlijk nooit (of maar kort) is geweest. Wanneer u zich door de moeilijke periode van liefdesverdriet en het loslaten van de oude liefde heeft heen geworsteld komen de meeste mensen er beter uit dan daarvoor. Het bied ook kansen om meer aandacht aan familie, vrienden en kennissen te geven, om het huis op te knappen, om uzelf op te knappen of om eindelijk eens die cursus of hobby op te pakken en vooral aan uzelf te werken. Door het verleden af te sluiten en u open te stellen voor het heden creëert u de mogelijkheden voor nieuw geluk en een nieuwe liefde waarbij u het verleden kunt afsluiten en opnieuw een kans krijgt op de gelukkige liefdesrelatie waar u naar zocht.
Het boek van Djoeke Veeninga, het nahuwelijk
Djoeke Veeninga (journaliste en programmamaakster bij de VPRO) ging voor dit boek op zoek naar het nahuwelijk als sociaal ideaal, ze interviewde deskundigen en beschrijft haar eigen ervaringen. In het boek komen deskundigen aan het woord zoals mediation-advocaten, scheidingstherapeuten, een hoogleraar familierecht en een pedagoog. Ook beschrijft ze interviews met ex-paren over hun relatie na de scheiding en introduceert voor deze relatievorm de term ‘nahuwelijk’. In combinatie met een televisie programma introduceert de VPRO dit nieuwe woord in de Nederlandse taal en beschrijft het een nieuwe wijze waarop ex paren als verstandige ouders goed met elkaar om blijven gaan omwille van de eigen gemoedsrust en vooral die van de kinderen.
Djoeke Veeninga hoorde voor het eerst van het begrip uit de mond van de schrijver Boeli van Leeuwen, toen ze met haar dochter en haar ex partner op Curaçao was toen ze al negen jaar geen paar meer waren. ‘Dus je hebt een goed nahuwelijk,’ zei de schrijver, toen ze hem tegenkwamen, ‘dat is verstandig, verstandige ouders zorgen daarvoor.’ Dit is een zin die blijft naklinken omdat er zo veel wijsheid in zit. In het boek beschrijft ze de ervaringen van negen paren die er met vallen en opstaan in zijn geslaagd tot een goed nahuwelijk te komen en ook schetst ze de verschillende fasen van haar eigen nahuwelijk. Uit de gesprekken met gescheiden mannen en vrouwen, therapeuten, mediators en andere ervaringsdeskundigen komt eigenlijk maar een conclusie, dat een min of meer goed nahuwelijk bijna noodzakelijk is, zeker als er kinderen zijn.
Het boek ondersteunt mijn mening dat men met de (ex) partner uit elkaar gaat als liefdespartner en dat men de ander los moet laten en het eigen leven weer op moet bouwen. Al dan niet met een nieuwe liefdespartner, maar dat men voor de rest van het leven wel samen ouders blijft voor de kinderen. U hoeft geen beste maatjes te zijn met de ex partner maar wel op een verstandige en respectvolle wijze samen te werken voor de kinderen. Dit is niet altijd eenvoudig, zeker als er nog “oud zeer” zit, maar het is de kunst om hier verstandig mee om te gaan. Wanneer er oud zeer op gaat spelen is het verstandig even afstand te nemen en proberen niet de strijd of confrontatie aan te gaan. Wie na tien jaar echtscheiding nog steeds bevestigd wil zien dat de ander fout is geweest blijft in het verleden leven en heeft het verleden niet afgesloten. Verstandige mensen gunnen de ander dan maar het gelijk want wat doet het er nog toe?
Toen ik laatst iemand vertelde over mijn nahuwelijken stond ze verbaast te kijken want in haar belevingswereld liepen alle echtscheidingen uit op een drama voor beide ex partners en vooral de kinderen. Dit is niet mijn ervaring, veel gescheiden partners hebben in de de eerste tijd wel strijd en problemen maar meestal komen ze weer in een nieuw soort stabiele omgang met elkaar als het erste leed geleden is. Volgens mij vallen de “slechte” echtscheidingen meer op en de “goede en verstandige” minder waardoor het beeld ontstaat dat de ellende overheerst. Iedereen kent ook wel de voorbeelden van nare, langslepende scheidingen met enkel verliezers en frustraties. Toch lijkt het er op dat het steeds meer ex-paren lukt om op een harmonieuze manier met elkaar om te gaan na een echtscheiding. Bij veel ex echtparen ziet men hetzelfde patroon bij het opbouwen van die nieuwe omgangsvorm met de ex partner en de kinderen. Na een eerste periode van wrok, gekwetstheid en teleurstelling, volgt berusting en acceptatie en daarna zelfs berusting en soms de verzoening, als het allemaal een beetje meezit. Net na een echtscheiding is afstand nodig om tot rust te komen voor er weer sprake kan zijn van een goed contact.
En natuurlijk is lekker kwaad blijven en de strijd aan blijven gaan makkelijker dan moeite doen en het ego aan de kant zetten om een goede verstandhouding te bereiken. Wrok en boosheid blijven koesteren kost ook veel energie en levert meestal niets zinnigs op behalve ellende en verdriet voor kinderen, grootouders en vrienden en kennissen. Werken aan een goed nahuwelijk is wat men met het verstand kan beslissen, waarbij men het verleden laat rusten en kijk naar de toekomst in het belang van zichzelf, dat van de kinderen en de mensen om zich heen. De ex-stellen die in het boek aan het woord komen laten zien hoe het nahuwelijken vorm kan krijgen. In het ene geval verloopt dit soepeler dan in het andere, maar alle hebben ze iets gemeen, de ex-partners kunnen met elkaar op acceptabele wijze omgaan. Hoe belangrijk het is om een scheiding tot een goed einde te brengen kan men afleiden uit de cijfers. (2000-2010). Momenteel beëindigen in Nederland bijna driehonderd paren per dag hun relatie, wat neerkomt op 100.000 per jaar. Hierbij zijn ongeveer 60.000 thuiswonende {-kinderen} betrokken en een kwart van de kinderen van gescheiden ouders verliest uiteindelijk het contact met een van de ouders, meestal de vader. Dit zijn trieste cijfers waar veel verdriet en ellende achter schuil gaat.
Dat kinderen contact verliezen met hun ouders is meestal het gevolg van voortdurende ruzie en soms geniepige strijd (zelfs som geraffineerde {-emotionele manipulatie}) tussen de ex-partners. Ook blijkt dat {-kinderen} van gescheiden ouders statistisch gezien een grotere kans hebben op leer- en gedragsproblemen, verslaving, {-depressie} en angststoornissen. Bovendien hebben veel {-kinderen} van gescheiden ouders als ze volwassen zijn meer moeite om zelf relaties aan te gaan en te behouden. Maar een scheiding hoeft niet te eindigen in een trauma voor kinderen, alles hangt af van de manier waarop men als ex-partners afscheid van elkaar neemt. Probeert u de {-kinderen} te helpen wennen aan de nieuwe situatie en hen bij te staan in hun verdriet, probeert u de strijd met uw ex te staken en ergernissen in te slikken en gunt u elkaar respect en de rol als ouder? Dit zijn belangrijke zaken waar u over moet nadenken wanneer u uit elkaar gaat. Het is belangrijk om als verstandige mensen te zorgen voor een goed “Nahuwelijk” om samen met de ex partner toch goede ouders te blijven in uw eigen belang en dat van alle mensen om u heen.
De macht van de ex partner
Wie geen eerste liefde treft en dat is op iets hogere leeftijd en na een echtscheiding zeker het geval, krijgt te maken met één of meerdere exen. Dat kan tot kleine en ook grotere problemen leiden afhankelijk van de periode die er tussen u en de ex ligt en of de exen elkaar al echt losgelaten hebben. De macht van de ex partner is vaak erg onderschat, zowel door de andere ex partner als de nieuwe liefde. Wanneer de nieuwe liefde zijn of haar partner verlaten heeft voor u kan de ex partner zeer lastig zijn. Het is natuurlijk verschrikkelijk als men aan de kant wordt gezet en er zoveel verleidelijke mogelijkheden zijn om het nieuwe {-geluk} van de ex te saboteren en wraak te nemen voor alle ellende die de ex u aandoet. Het lijkt ook erg oneerlijk dat de één in de misère zit en de ander in de zevende hemel is met een nieuwe liefde.
Niet alleen de exen zijn natuurlijk schuldig, ook de verlatende partij kan er wat van. Meestal komt het omdat de verlatende partner zich toch nog wel schuldig voelt en weet dat hij of zij de ander veel verdriet zal doen. Om dit enigszins te compenseren worden er vaak compromis afspraken gemaakt waarbij de ex die verlaten gaat worden bijvoorbeeld afdwingt dat beide partners uit respect voor de relatie het eerste jaar geen {-nieuwe relatie} beginnen. De verlaten ex hoopt dan dat hij of zij nog een kans heeft om de zaak te lijmen, niet wetende dat de ex partner al een nieuwe liefde gevonden heeft die hem of haar juist over de drempel geholpen heeft. Dat is pas leuk, wanneer u samen met uw nieuwe liefde eerst een jaar stiekem in het geheim een relatie moet hebben. En wanneer de verlaten ex deze relatie ontdekt en er eindelijk achterkomt dat er geen redden meer aan is, dan breekt vaak de hel los. Ook hier gaat “zachte heelmeesters maken smerige wonden” erg op.
Wanneer mensen “als vrienden uit elkaar gaan” en de definitieve breuk naderbij komt begint de gedumpte partij steevast ook meer tegen te sputteren en alles in de strijd te gooien om greep te houden op de bijna ex partner. Huisdieren en {-kinderen} zijn ook geliefde onderwerpen om verplicht contact te houden en zelfs in de macht te blijven van de ex partner. Soms mag de ex partner omwille van de kinderen geen (openlijk) {-nieuwe relatie} beginnen en moet er samen verjaardagen en kerst gevierd worden. Sommige exen gebruiken de kinderen als excuus om meerdere keren per dag te bellen want ze maken zich zo zorgen om de {-kinderen} en willen altijd weten waar de ex en de kinderen zijn. Bovendien willen ze de complete doopceel van de nieuwe partner doorlichten om te zien of deze wel te {-vertrouwen} is bij de kinderen, wat natuurlijk zelden het geval is. Dan mag de ex de kinderen wel “hebben” op voorwaarde dat de nieuwe liefde buiten beeld blijft. Dit is de ultieme macht van de verlaten partner om het {-geluk} van de ex te saboteren en de meeste ex partner zitten hier danig in de val omdat ze omwille van de kinderen de strijd met de ex niet aan durven gaan.
Nog een leuk verhaal schiet me te binnen uit de vele verhalen over ex verloofdes van Yvonne Krooneneberg. Zo had ze eens een date (etentje) met een man die net gescheiden was. Tijdens het eten kwam de bijna ex nog even iets halen en ze beschrijft op een prachtige wijze de ijzige sfeer die er hing. Maar waar ik verschrikkelijk om moest lachen was de opmerking de ze nog opving toen hij zijn ex uitliet en ze verbitterd zei: “dus zij pijpt wel!”. Ex partners kunnen erg confronterend zijn.
Nog een waar gebeurd verhaal is een man die een relatie heeft met een jongere vrouw waarbij zij twijfels heeft en hij probeert de relatie te behouden. Op een bepaald moment wil zij het uitmaken en hij weet haar te overtuigen om naar een soort van {-vriendschap} met iets meer relatie te gaan en elkaar wat meer ruimte te geven, waar zij uiteindelijk mee instemt. Dit gaat een paar weken goed tot hij op een avond haar tegenkomt terwijl ze innig staat te zoenen met een veel jongere man en hij eindelijk geconfronteerd wordt met het feit dat zij het eigenlijk een paar weken geleden al uitgemaakt had en hij probeerde vast te houden. Hij was ontzettend boos op haar maar diep van binnen eigenlijk op zichzelf en dit was een goede les voor het leven. Exen die intiem blijven waarbij één de hoop heeft dat het nog goed komt en de ander het wel makkelijk vindt, is vragen om een tik over de neus.
Dan nog een waar gebeurd verhaal over een vrouw die verlaten was door haar man voor een andere vrouw. Dit voelde als een totale nederlaag maar ze had zichzelf de laatste jaren van het huwelijk ook wel een beetje zitten verwaarlozen. Na de scheiding beulde ze zichzelf af in de sportschool en verloor zeker 20 kilo, ze liet zich opereren en de oneffenheden van haar gezicht verwijderen, ze gooide haar kleren weg en stak zich in vlotte moderne kleding en nam een vlot en modern kapsel waarbij ze het haar in een andere kleur verfde. Na een paar maanden was ze veranderd in een zeer vlotte aantrekkelijke vrouw die een leuke man met wat geld en een mooie auto als {-vriend} had. En dat alles om haar ex man te laten zien wat hij had laten schieten en om hem de ogen uit te steken in de vorm van zie eens wat ik beter dan jou kan krijgen. Toen de ex niet onder de indruk was van de {-vriend} werd het snel uitgemaakt en een nog betere gezocht. Ze kon haar ex man niet {-loslaten} en haar hele leven stond in het teken van wraak nemen op de ex die haar verlaten had.
Het is niet leuk als men aan de kant wordt gezet en het lijkt ook erg oneerlijk dat de één zich zo rot voelt en de ander met zijn of haar hoofd in de wolken is met een nieuwe liefde. Maar dit is een moment om sterk te zijn en zichzelf niet te verlagen in wraak en {-manipuleren}. Neem het verlies, huil uit, krabbel weer op en ga zelf ook verder met het leven en laat vooral los. Probeer zelf weer {-gelukkig} te worden dat is het beste wat u kunt doen richting uzelf en uw ex partner, weer oprecht {-gelukkig} zijn zonder wrok en pijn. Natuurlijk is het niet allemaal kommer en kwel in het land van de exen, er bestaan ook veel goede verhoudingen tussen ex partners,maar zelfs wanneer de verhoudingen en de omgang goed zijn blijft het vaak een gevoelig onderwerp, ook voor de nieuwe partners.