Cultuur index pagina

Dit deel van de website gaat over cultuur in de breedste zin van het woord, cultuur is alles wat een samenleving voortbrengt en overdraagt, zowel materiele als immateriële zin. Het woord cultuur is afkomstig van het Latijnse cultura en is afgeleid van colere wat weer staat voor bebouwen, bewerken, vereren, onderhouden. We kunnen cultuur ook zien als de levensvisie en levenswijze van een volk, land, streek of werelddeel. Het woord cultuur gebruiken we soms ook om gewoonten en gebruiken zoals bijvoorbeeld in een bedrijfscultuur. In Nederlandse politiek is de definitie van cultuur bijvoorbeeld kunst, musea, orkesten, theater en muziek. Op deze website ga ik ook uitgebreid in op de betekenis en herkomst van symbolen, dit raakt cultuur in het bijzonder omdat de betekenis vaak vanuit vele oude culturen is ontstaan, dit is echt zo'n groot onderwerp dat het een eigen deel op de website heeft gekregen. Met vriendelijke groet, Hein Pragt.

Cultuur is een levend iets

Zoals in het boek "Sapiens" goed beschreven staat werd na de agrarische revolutie de menselijke samenlevingen steeds groter en complexer en mensen leerden bijna van geboorte af aan dat ze op een bepaalde manier moesten denken, zich moesten gedragen volgens bepaalde normen, bepaalde dingen moesten willen en bepaalde regels moesten naleven. Hierdoor waren mensen in staat om soms met miljoenen vreemden samen te leven en samen te werken. Dit hele netwerk van kunstmatig aangeleerde mythen en gewoonten noemen we cultuur. Het grappige is dat tot het begin van de twintigste eeuw men nog dacht dat een cultuur een compleet geheel was dat als lang bestond en vrijwel niet veranderde door de tijd. Culturen zouden niet veranderen wanneer ze met rust gelaten werden en alleen een dwang van buitenaf zou het kunnen veranderen. Men sprak over culturen als iets wat er al sinds het begin van tijden was en dat dit bijna onveranderd was door de eeuwen heen.

Tegenwoordig is de opvatting dat dit niet het geval is, culturen zijn continue in beweging en veranderen continue door invloeden van omgevingsfactoren, door naburige culturen, door welvaart, door nieuwe inzichten. Maar ook veranderen culturen omdat de door de mensen bedachte orde vol tegenstijdigheden zitten en men telkens een poging doet om deze tegenstrijdigheden met elkaar in overeenstemming te brengen. Een mooi voorbeeld, waar Fons Jansen al een mooi lied over zong, is de tegenstrijdigheid van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Wanneer vrijheid de norm is kunnen mensen die beter begaafd zijn of beter af zijn zich beter ontplooien dan anderen waardoor ongelijkheid niet te voorkomen is. Men kan gelijkheid de norm maken en de vrijheid inperken zodat iedereen gelijk is en gelijke kansen heeft. En door deze strijd tussen vrijheid en gelijkheid is er weinig sprake van broederschap.

Een goed voorbeeld hoe gelijkheid de vrijheid beperkt is het communisme geweest. Maar ook in Amerika zien we de tegenstijdigheid van vrijheid en gelijkheid terug, de democraten willen een eerlijker maatschappij en belasting heffen voor hulp voor armen, zieken en ouden van dagen en een rechtvaardig zorgstelsel. Maar de republikeinen gruwen van deze gelijkheid en willen vrijheid als hoogste norm zodat iedereen zelf mag bepalen hoe hij of zij zelf het geld wil besteden ondanks dat dit de kloof tussen arm en rijk erg vergroot. Deze verschillen zien we uitvergroot in Amerika maar ze komen bijna overal ter wereld voor.

Culturen veranderen ook doordat we mensen, producten en ideeën vanuit elke land over de wereld verspreiden, nieuw soort voedsel, nieuwe technologie, nieuwe ziekten en andere gezondheidszorg veranderen de wijze waarop mensen tegen de wereld aankijken. Door de eeuwen heen heeft migratie (door oorlog, honger, armoede en epidemieën) ook de plaatselijke cultuur verrijkt, net als nu nog steeds gebeurt. Desondanks kunnen we de culturen en de veranderingen door de tijd heen wel duiden en bestuderen. Maar laten we afstappen van het idee dat een cultuur, en dus ook onze cultuur een onveranderbaar iets is, het tegendeel is juist waar. Cultuur is een sterk levend en veranderlijk iets. En als we soepel meebewegen zal deze cultuur ons verbinden, dat waarvoor het altijd bedoeld was.

Multiculturele samenleving

Volgens de cijfers van het CBS uit 2006 is ongeveer 19% van de inwoners van Nederland van allochtone herkomst. Iets meer dan de helft hiervan bestaat uit niet Westerse allochtonen uit Turkije, Marokko, Suriname en de Nederlandse Antillen. Naast deze bevolkingsgroepen zijn er in Nederland nog iets meer dan een half miljoen inwoners uit andere niet Westerse landen en voor een deel gaat het hier om vluchtelingen en asielzoekers. Maar ook wonen hier mensen uit heel Europa en natuurlijk de Chinezen en mensen uit andere oriëntaalse landen. We hebben het wel soms over de Nederlandse cultuur, maar ook onze zogenaamde eigen cultuur is een historisch samenraapsel van allerlei culturen doordat we overheerst zijn door veel verschillende landen en zelf ook de vreemde culturen binnen haalden omdat we een zeevarend volk waren.
Lees meer over de multiculturele samenleving.

Jongerendtaal

Kleding en taalgebruik zijn de belangrijkste manieren waarop jongeren zich onderscheiden van de oudere generatie. Elke generatie zal zich afzetten tegen de oudere generatie en volgens mijn visie zijn de jongeren tegenwoordig vrij extreem, in ieder geval extremer dan mijn generatie. Een mogelijke verklaring zou kunnen zijn dat jongeren zich wel extremer moeten gedragen om zich nog te onderscheiden van de oudere generatie omdat de oudere generatie ook nog redelijk progressief is. Ook is de invloed van de vele buitenlandse culturen en de Amerikaanse cultuur van grote invloed op de hedendaagse jongerentaal. Hetzelfde gaat op voor normen en waarden, de jeugd heeft haar eigen normen en lijkt zich niets aan te trekken van de gangbare opvattingen.
Lees meer overjongerentaal.

Geschiedenis van net huwelijk

Wanneer we de geschiedenis nalezen over het huwelijk dan zien we dat het huwelijk in eerste instantie een zaak van families was die bezit zeker wilden stellen of bezittingen wilden samenvoegen. Arme mensen gingen gewoon met een kleine ceremonie of traditie samenwonen en hadden de status man en vrouw. Bij de oude Germanen moest de vrouw op de trouwdag zo snel mogelijk van het ouderlijk huis naar haar aanstaande echtgenoot rennen om de boze geesten te ontlopen, het woord bruiloft staat dan ook oorspronkelijk voor bruidsloop. De bruid ging op weg naar haar "aardse man", in het Oud-Germaans 'gomo' wat een verklaring is voor het woord bruidegom.
Lees meer de geschiedenis van het huwelijk.

Symbolen betekenis en herkomst

Al mijn hele leven bestudeer ik de herkomst en betekenis van symbolen, tekens, amulet en talisman, ik bezit dan ook een groot aantal boeken over de betekenis van symbolen en hun herkomst. Voor zover ik weet is er momenteel geen grotere collectie symbolen en betekenissen te vinden op het Internet, deze collectie wordt ook regelmatig aangevuld. Het onderwerp symbolen is vanuit vele gezichtspunten te bekijken zowel vanuit de volkerenkunde als cultuurwetenschap maar ook vanuit een spiritueel oogpunt. Veel mensen vragen zich op hun vakantie af wat de symbolen en tekens in dat vakantieland betekenen. Ook zijn er mensen die deze site bezoeken om een tattoo tatoeage te laten zetten en een mooi symbool en de betekenis op te zoeken. Het is leuk om van een symbool de betekenis en herkomst te onderzoeken en zo is de symboolkunde een zeer leuke wetenschap waar men niet snel op uitgekeken zal zijn. Ga naar de symbolen index

Vinger en hand symbolen

Nu steeds meer mensen op vakantie gaan naar het buitenland is het ook belangrijk om iets te weten over de cultuur van het land dat men bezoekt. In het bijzonder vinger en hand symbolen (gebaren), sommige van deze hand of vinger symbolen hebben een totaal verschillende betekenis in verschillende delen van de wereld. Dit is wel iets om op te letten wanneer u op vakantie bent, voor u het weet maakt u een voor de lokale bevolking beledigend gebaar terwijl u het totaal anders bedoelde. Ook is het handig dat u de vinger en hand symbolen die u ziet ook zelf begrijpt. Lees meer over de betekenis van vinger en hand symbolen.

Boeken over dit onderwerp