Zoals velen wel weten ben ik geïnteresseerd in bijna alles, of het nu om spiritualiteit, psychologie, cultuur of wetenschap gaat, ik vind het leuk om er over te kezen en de verbanden tussen alles te vinden. Zo heb me ooit eens verdiept in verliefdheid, wat is het en wat is het evolutionaire nut. Om maar met het eerste te beginnen, de chemie van verliefdheid, de hersenen produceren allerlei pretstofjes (zeg maar gewoon drugs) die tot doel hebben een uiterst fijn gevoel te geven en het gedeelte van de hersenen dat ons gedrag remt uit te schakelen. De bekende roze bril en het onverklaarbare irrationele gedrag.
Maar waarom zouden de hersenen dit doen, het maakt de persoon ook best wel kwetsbaar en dat is in evolutionair opzicht niet zo goed. Er is een goede reden voor, elk mens heeft een natuurlijk afweer tegen soortgenoten die te dichtbij komen, ieder mens heeft een minimale afstand die de ander moet houden die prettig is. Wanneer iemand zomaar iets te dichtbij komt of je zelfs aanraakt dan vinden de meeste mensen dit niet prettig. Wetenschapper hebben deze minimale afstand onderzocht en dit is gemiddeld ongeveer 75 cm.
Om de mens aan te zetten tot paren en nageslacht en in ons geval tot partnervorming (de mensenbaby is zo hulpeloos dat er twee ouders nodig zijn) moet die natuurlijke weerstand dus afgebroken worden en dat is precies wat deze pretstofjes doen. Ze stellen het gedeelte van de hersenen die die afweer veroorzaakt gewoon buiten werking. Helaas zijn onze hersenen niet zo selectief en stellen de stofjes nog veel meer rationaliteit buiten werking. Maar het doel is remmingen weg te nemen en mensen zo dicht bij elkaar te laten komen dat paring mogelijk is. Die paring veroorzaakt weer andere stofjes die partnerbinding tot stand brengt, wat is de natuur toch mooi.
We kunnen dus stellen dat ieder mens een soort natuurlijke barrière heeft tegen een nieuwe liefdespartner en dat verliefdheid helpt deze barrière te doorbreken en uit te schakelen. Naast deze natuurlijke barrière ontstaan er in het leven (na meerdere relaties) ook andere barrières die gebaseerd zijn op ervaringen. Maar ook deze zijn door verliefdheid uit te schakelen, dit is maar goed ook anders kwam er na een tijdje nooit iets meer van. Maar de mate van verliefdheid moet wel voldoende zijn om de barrière uit te schakelen, en hoe hoger de barrière hoe meer de verliefdheid moet zijn om er nog iets van te maken.
Over hoe de hersenen (live) binnen drie seconden kunnen bepalen of we verliefd op iemand worden zal ik voor een andere keer bewaren. Helaas moet ik zeggen dat ik de laatste tien jaar helaas niet meer verliefd ben geweest en dat vind ik best jammer want ik weet heel goed wat voor fijn gevoel dat is. Nu verstoren we als mens ook de “natuur” door bijvoorbeeld online dating waarbij we meer dan de helft van de signalen en indrukken die verliefdheid veroorzaken uitschakelen en het een soort van rationele vlees- status- en levenswijze keuring aan het worden is. De keren dat ik echte spontaan tot over mijn oren verliefd was, dat was altijd in een live ontmoeting.
Reden genoeg om als alleenstaande gewoon sociaal actief te blijven en mensen te blijven ontmoeten. Wanneer je rationeel en een beetje berekenend kijkt kan online dating, en zelfs Tinder best wel werken, maar het echte (hormonale) werk zal moeten gebeuren bij een eerste ontmoeting. Wat helpt deze kennis me verder? Niets, het is leuk om te weten maar het leven gaat gewoon z’n gang en je kunt hopen op iets moois, maar in de tussentijd moet je gewoon jezelf vermaken. Dat is wel iets dat je rationeel voor jezelf kunt bepalen, je kunt niet kiezen op wie en wanneer je verliefd gaat worden. Cest la vie!
Tot schrijfs, Hein Pragt