Ik ben hoogfunctionerend autistisch (HFA) en dat houdt in dat ik een autistisch brein heb maar ook een hoog IQ waardoor ik geleerd heb om het autisme zeer goed te verbergen. Je zult dus aan een HFA persoon niet snel merken dat hij of zij autistisch is. Ik noemde mijzelf vroeger “licht autistisch” omdat er nog steeds een stigma van “stoornis” hangt rond autisme. Veel mensen met hoogfunctionerend autisme kunnen zeer goed carrière maken en komen ook op hoge sociale posities voor. Ook ik heb altijd een goedbetaalde baan gehad en dat heb ik nog steeds. Toch hebben mensen met HFA een aantal eigenschappen die hun leven en hun levensgeluk behoorlijk kunnen belemmeren.
Voor mensen met autisme moet alles in hun hoofd altijd kloppen, tegenstrijdigheden worden als zeer storend ervaren. Dit is een van de redenen waarom ik bijvoorbeeld niet kan liegen of onwaarheden kan vertellen, dit zou een inconsistentie in mijn hersenen veeroorzaken die een soort kortsluiting zou veroorzaken. Ik heb geleerd dat niets zeggen ook geen liegen is en zo omzeil ik soms lastige vragen. Mensen met HFA hebben veel moeite om mensen in te schatten, lichaamstaal en hints te herkennen en politieke spelletjes en slechte bedoelingen te doorzien. Ze zijn dus vaak heel gevoelig voor misbruik en manipulatie, zeker wanneer dit heel subtiel gebeurt. Dit is één van mijn grote valkuilen geweest in mijn leven.
Veel mensen met HFA zijn ook eerlijk, betrouwbaar, loyaal, zorgzaam en intelligent maar dit is vaak ook hun grootste valkuil, ze zijn vaak ook een beetje naïef helaas. Hoewel mensen met HFA vaak levenslustige mensen zijn met een zeer brede belangstelling, zijn ze door hun autisme ook wel gevoelig voor burn-out en depressie. Omdat in hun hoofd het plaatje helemaal moet kloppen verwachten ze vaak ook van anderen dezelfde kwaliteiten die ze zelf hebben zoals loyaliteit, zorgzaamheid en eerlijkheid. Voor mij is wederkerigheid in een relatie dan ook erg belangrijk.
Mijn eigen ervaring is helaas dat er in veel liefdesrelaties behoorlijk gebruik en misbruik is gemaakt van mijn HFA karakter en dat ik erg veel moeite heb om mijn grenzen te bewaken. Aangezien ik meestal liever geluk dan gelijk heb, ligt een onevenwichtige relatie snel op de loer. En wanneer een relatie in mijn hoofd niet meer “klopt” probeer ik het te herstellen, maar vaak ik het zo dat een eenmaal verstoorde machtsverhouding in een relatie moeilijk terug te draaien is. Mijn partnerkeuze was niet altijd even slim, dat kan ik mijzelf aanrekenen. Maar net zoals je een vrouw niet kunt zeggen dat ze seksueel misbruik zelf heeft uitgelokt, zo kun je ook niet zeggen dat het misbruiken van iemand die zich makkelijk laat misbruiken te rechtvaardigen is.
Voor mij is vertrouwen dat iemand mij accepteert zoals ik ben en dat iemand geen misbruik maakt van mijn autisme heel belangrijk geworden, maar ook dit is weer een enorme valkuil. Ik merk dat ik bang ben geworden om weer een relatie aan te gaan, omdat elk klein signaal van gedrag van eerdere liefdes mij gevoel weer helemaal laat dichtklappen. Desondanks verlang is nog steeds naar die ene liefdespartner die van mij kan houden om wie ik ben en niet ondanks wie ik ben.
Ik heb redelijk goed leren leven met mijn HFA en ik leer nog steeds, ik ben blij dat de opvatting van een “stoornis” wat is herzien en dat het gewoon als een bijzonder karakter gezien kan worden. Soms vragen mensen: “ben jij autistisch, maar je ziet er helemaal niet autistisch uit?”. En dat gaat voor veel mensen met autisme op en het komt ook voort uit de vooroordelen die er zijn over autisme. Met HFA is zeer goed te leven, maar het is niet altijd even makkelijk.
Tot schrijfs, Hein Pragt.
Lees meer over HFA op: Hoogfunctionerend autisme
Reacties
Hoi Hein, we hebben elkaar al een tijd niet meer gesproken, maar blijf maar gewoon de Hein die ik ken.
Niks mis mee!